عرضه کل زنجیره فولاد در بورس

به گزارش پول نیوز، مصطفی طاهری نماینده مردم زنجان در مجلس با اشاره به اتمام بررسی طرح توسعه و تولید پایدار زنجیره فولاد در کمیسیون گفت:این طرح در ۵ماده کامل شده و طی هفته آینده راهی صحن می‌شود تا نمایندگان تصمیم نهایی را در خصوص آن اتخاذ کنند. فکر می‌کنم با رای نمایندگان و تایید شورای نگهبان طرح در مسیر اجرا قرار بگیرد و از این طریق بخشی از نارسایی‌های بازار فولاد حل خواهد شد.

طاهری با اشاره به محتوای طرح گفت: بر اساس طرح، کل زنجیره فولاد باید به طور شفاف در بورس عرضه شود. هر فعال اقتصادی که ماده اولیه از بورس خریداری می‌کند، چنانچه این مواد را تبدیل به ماده نهایی نکند، برای بار بعد نمی‌تواند اقدام به خرید ماده اولیه کند. ضمن اینکه اگر مشخص شود که فردی ماده اولیه خریداری شده از بورس را به هر نحوی در بازار آزاد به فروش رسانده، کل سهمیه او قطع خواهد شد.

او در ادامه افزود: از جمله دیگر مواد مهم این طرح ایجاد کمیته «رصد و پایش بازار فولاد» و ساماندهی «سامانه جامع تجارت» است تا از این طریق فروش داخلی و فروش خارجی فولاد برنامه ریزی و ذیل پایش مستمر نظارتی قرار بگیرد. بر اساس مکانیسمی که در این طرح گنجانده شده هرگونه فعالیت خارج از ساختار بازار سرمایه تخلف محسوب می‌شود و مرتکبان آن با مجازات‌های قانونی روبه رو خواهند شد.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: برخی اخبار حاکی از آن است که سوداگران بازار فولاد با استفاده از رانت ارتباطی، سهمیه مواد اولیه بیشتری دریافت کرده اند، اما محصول نهایی ارائه شده، بسیار کمتر از حجم مواد اولیه‌ای است که دریافت کرده اند. به عبارت روشن‌تر به دلیل ضعف در نظارت مواد اولیه را با قیمت‌های پایین دریافت و در بازار آزاد به چندین برابر قیمت به فروش رسانده اند.

او گفت: در گزارشی که در کمیسیون قرائت شد به این نکته نیز اشاره شد که برخی شرکتها، حجمی از محصول خود را در بورس کالا عرضه می‌کنند و مابقی را در بازار‌های خارج از بورس و بدون هیچگونه شفافیتی به فروش می‌رسانند. این روش‌های سوداگرانه باعث می‌شود تا فولاد چند قیمت متفاوت داشته باشد. تجربه هم نشان داده هر زمان رویکرد چند نرخی در بازار‌ها حاکم شده، رانت و ویژه خواری و نوسان هم در حاشیه بازار‌ها شکل گرفته است.

نماینده مردم زنجان در پاسخ به این پرسش که دلیل این حجم از رانت و ویژه خواری در بخش‌های مختلف اقتصاد از جمله فولاد چیست؟ گفت: بخش قابل توجهی از رانت‌ها و سوداگری‌ها در بازار‌ها به دلیل ارز چند نرخی و توزیع دلار ۴۲۰۰ تومانی است. در اقتصادی که ثبات وجود ندارد، رانت خواران همیشه چند قدم از نهاد‌های نظارتی جلو هستند. تا مسئولان نظارتی بخواهند حفره‌های سوداگرانه را شناسایی و مقابله با آن را آغاز کنند، مفسدان فرسنگ‌ها از دسترس نهاد‌های نظارتی خارج شده و فعالیت‌های خود را در سایر بخش‌ها از سر گرفته اند.

طاهری در بیان دلیل این مشکل گفت: دلیل افزایش سوداگری‌ها در بازار فولاد، عدم استفاده کاربردی از سامانه‌های هوشمند و گردآوری داده‌های به روز شده برای تصمیم سازی‌های اساسی است. تا زمانی که اهمیت استفاده از این سامانه‌ها جدی گرفته نشود، امکان نظارت فراگیر و مسدود ساختن فعالیت‌های سوداگرانه و رانتی یا ممکن نیست و یا بسیار دشوار است.

او در پایان گفت: درشرایطی که کمبودی در فولاد کشور وجود ندارد و تولید این محصول بیش از نیاز کشور است، اما تفاوت قیمت فولاد در بورس با قیمت بازار آزاد باعث شده تا نظام عرضه و تقاضای این محصول استراتژیک دچار شکاف شود و متعاقب آن این محصول، چند نرخ متفاوت را به خود ببیند.