به گزارش پول نیوز، کمال اطهاری، اقتصاددان درباره اهمیت دلار در اقتصاد جهانی گفت: نرخ ارز در تمام اقتصادها بسیار مهم است و این تنها در ایران نیست چرا که اساس رابطه با اقتصاد جهانی در همین نرخ ارز نهفته و متمرکز است و با یک نوسان کوچک در نرخ ارز یک
اقتصاد بزرگتر، در دیگر کشورها میلیاردها دلار جابجا میشود.
وی افزود: به طور تخمینی در عرض چند روز به اندازه کل تولید ناخالص انگلستان معاملات ارزی صورت میگیرد و این موضوع به هیج وجه مختص ایران نیست.
اطهاری خاطرنشان کرد: اگر یادمان باشد یک آزادسازی متعارف در سطح اقتصاد جهانی در آسیای شرقی صورت گرفت و در حالی که کره جنوبی سرمایهگذاری در بخش مسکن خود را تضمین ارزی کرده بود، با نوسانات دلار، دیدیم که باعث شد بحران آسیای جنوب شرقی در ابتدای دهه ۱۹۹۰ صورت گیرد و سقوط واحد پولی کره جنوبی در مقابل دلار طوری بود که یک سوم داراییهای ملی این کشور توسط شرکتهای چندملیتی غارت شود.
وی افزود: همین امروز هم که برای بازپرداخت تعهداتش به ایران، تحت سلطه آمریکا قرار میگیرد، ناشی از وابستگی اقتصادی این
کشور به شرکتهای بزرگی است که اغلب سهامداران آن شرکتهای آمریکایی و چندملیتی هستند که ریشه در بحران ۱۹۹۰ این منطقه دارد.
این اقتصاددان تصریح کرد: به همین خاطر، ارز بسیار موضوع مهم و حساسی است و به هر صورت، بخش عمدهای از بحران مخربی که تجلی آن در اقتصاد امروز ایران بروز پیدا کرده به سیاستهای ارزی درون و بیرون ما بر میگردد.
اطهاری با بیان اینکه در چند دهه اخیر
اقتصاد ایران یک اقتصاد رانتیر بوده است، اظهار کرد: بعد از انقلاب هم هیچکدام از دولتها نتوانستند، سیاست مشخصی در اینباره تعریف کنند و به تدریج این نهادها کجکارکردی خود را نشان دادند و دولت رانتیر به اقتصاد نئوفئودالیسم تبدیل شد که فقط با بهره مالکانه توان چرخش اقتصادی را دارد.
وی اضافه کرد: در واقع مسئله این است که در طول این زمان نتوانستیم یک رابطه و تعامل مثبت با سایر کشورهای جهانی در چارچوب برنامه چهارم توسعه که در زمان دولت های گذشته مطرح شد، برقرار کنیم و وقتی تعامل مثبت نیست نرخ ارز فقط به درآمد مالکانه نفت وابسته میشود.
تولیدی: اهمیت بالای سیاستهای بانک مرکزی در کشور/ با رونق تولید و توسعه اقتصاد، ارزش پول ملی حفظ میشود
اطهاری خطر وابستگی به درآمدهای نفتی را بسیار بالا دانست و گفت: در چنین شرایطی، تحریم بیرونی از یکسو و تحریم درونی از سوی دیگر که همان نپوستن به
FATF است، اتفاق میافتد. برای نمونه، در همین موضوع FATF نوعی انزواجویی اقتصادی وجود دارد که در مجموع تمامی این مجموعه باعث میشود که نرخ ارز دچار نوسانات غیرمعقول شود و متاسفانه مسئولان ما چه در قالب دولت و چه در مجلس متوجه ریشه این موارد نیستند.
اطهاری با اشاره به اینکه برخی میگویند مناطق آزاد ما سمبل واردات هستند، اظهار کرد: این حرف درستی است، اما من ۱۵ سال پیش در دولت احمدی نژاد این را در مکالمهای با رئیس دبیرخانه مناطق آزاد مطرح کردم و ایشان اصرار داشت که ما انزلی را منطقه آزاد گردشگری کنیم و من آنجا به طنز اعلام کردم لابد میخواهید اینجا را شبیه جزایر باهاما کنید؟ و آن زمان مشاور چینی پروژه هم که در بندر انزلی بود، میگفت که اگر با تکنولوژیهای نوین این کار را انجام دهید، ما بازاریابی لازم را در مناطق آسیای مرکزی فراهم میکنیم. در مناطقی که تازه استقلالشان را به دست آورده بودند و توانایی لازم را هنوز برای حضور در بازارهای جهانی مثل ایران نداشتند، خیلی ساده بگویم آنها حتی حسابدار نداشتند و هنوز هم باکو و قراقستان بنادرشان را تقویت نکرده بودند، پس بندرانزلی با آوازهای که از قدیم داشت میتوانست نقش پیشرویی داشته باشد.
وی ادامه داد: نتیجه اینکه این شرکتی را که من با آن کار میکردم و چنین برنامهای را داده بود، خلع ید کردند! در آن دوره یک چنین سیستمی وجود داشت. اما حالا در این دعواهای سیاسی یک تکه از این حرفها که سمبل واردات شده است، همان را به کار میگیرند بدون آنکه برنامه جایگزینی را برایش مطرح کنند و منابع را به خوبی ساماندهی کنند.
این اقتصاددان درباره وابستگی بالای مناطق آزاد به
واردات گفت: مسئولان با افتخار این را اعلام میکنند و متوجه نیستند که اگر یک بندری مثل چابهار هنوز در اقتصاد جهانی به خوبی بروز پیدا نکرده است، بدان علت است که در همان دولت قبلی به جای تقویت بودجههای عمرانی و به کارگیری و تجهیز چنین مناطقی، یارانههای نقدی پرداخت شد و به همین دلیل، به خاطر کسری بودجه پروژههای بسیار حیاتی نظیر این بنادر متوقف شد.