اولین یارانه نقدی دولت سیزدهم به حساب سرپرستان خانوار شد. یارانه نقدی برای کمک به خانوار‌ها پرداخت می‌شود. تاکید رئیس جمهور برای ثبت نام جاماندگان یارانه نقدی بحث ثبت نام را داغ کرد. چند روز قبل خبری مبنی بر ثبت نام جاماندگان یارانه نقدی منتشر شد. متقاضیان برای ثبت نام می‌بایست به سایت هدفمندی یارانه‌ها مراجعه کنند و برای یارانه معیشتی ثبت نام کنند و اطلاعات خود را وارد کنند.


رئیسی وعده داده بود که از ابتدای آذرماه به پنج دهک اول درآمدی جامعه کارت اعتباری معیشت خانوار بدهد. مبلغ یارانه رئیسی بین ۲۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان برای هر نفر بود.

بر این اساس مبلغ یارانه دهک‌های اول تا سوم ماهانه ۲۰۰ هزار تومان و یارانه دهک‌های چهارم و پنجم ۱۵۰ هزار تومان عنوان شده بود. بر این اساس یارانه یک خانوار چهار نفره بین یک میلیون تا ۷۵۰ هزار تومان می‌شد.

اما نکته مهم درباره یارانه یک میلیونی رئیسی این بود که او گفته بود این مبلغ در قالب کارت اعتباری است و به صورت قرض‌الحسنه و با کارمزد دو درصد پرداخت می‌شود. یعنی یارانه یک میلیونی رئیسی مانند یارانه نقدی و معیشتی بلاعوض نیست و مشمولان باید مبلغ دریافتی را با سود دو درصد به دولت برگردانند.

تنها چند روز تا شروع آذر باقی مانده و هنوز دولت اعلام نکرده که آیا برنامه‌ای برای پرداخت یارانه یک میلیون تومانی دارد یا نه. اما بر اساس آنچه قبلا اعلام شده بود، یارانه یک میلیونی رئیسی به همان افرادی تعلق می‌گیرد که مشمول یارانه معیشتی بودند.

از طرف دیگر پیش از این کمک‌های حمایتی پیش از این مشمول افراد و گروه‌های زیر شده بود:

افراد تحت پوشش کمیته امداد
افراد تحت پوشش سازمان بهزیستی
افراد بدون هیچ گونه بیمه
روستاییان و عشایر
افرادی که مجموع درآمد خانوارشان کمتر از حداقل حقوق وزارت کار باشد (یعنی کمتر از ۲٫۶ میلیون تومان باشد)
کارمند دولت نباشند
افرادی که ملک و ماشین با قیمت بالا نداشته باشند
یارانه‌بگیران نقدی و معیشتی

شاید بتوان گفت که احتمالا همین گروه‌ها یارانه یک میلیونی رئیسی را دریافت می‌کنند.

اما سوال مهم این است که آیا دولت رئیسی واقعا یارانه یک میلیونی را می‌پردازد یا نه؟ اگرچه به نظر می‌رسد آنچه پرداخت می‌شود یارانه نیست و کارت اعتباری است که افراد به صورت وام ماهانه دریافت می‌کنند و باید این مبلغ را بازگردانند.

اگر فرض کنیم تا پایان سال قرار باشد حدود ۴ میلیارد دلار ارز برای واردات اقلام موجود در فهرست کالا‌های اساسی تخصیص یابد و قرار باشد نرخ ارز تامین کالای اساسی بر مبنای نرخ‌ای تی اس یا بازار آزاد باشد دولت از محل فروش این ارز با احتساب دلار ۲۵ هزار تومانی، ۱۰۰ هزار میلیارد تومان درآمد کسب خواهد کرد. با کسر ۱۶ هزار میلیارد تومان درآمد پایه ناشی از تسعیر با نرخ ۴۲۰۰ تومانی که سهم دولت خواهد بود یک رقمی نزدیک به ۸۰ هزار میلیارد تومان برای توزیع نقدی یا کارت اعتباری طی ۵ ماه در اختیار خزانه قرار میگیرد. اگر قرار باشد این ما به التفاوت ریالی به ۶۰ میلیون نفر از دهک‌های غیر متمول برسد با تجمیع دو یارانه نقدی و معشیتی که هم اکنون حدود ۱۰۰ هزار تومان به هر نفر پرداخت میشود میتوان انتظار پرداخت رقمی نزدیک به ۳۰۰ هزار تومان به هر شخص را با تجمیع سه یارانه نقدی، معیشتی و کالا‌های اساسی داشت.