چین در صنعت نفت ایران چه می‌کند؟

هدایت‌الله خادمی درباره همکاری ۲۵ ساله ایران و چین در حوزه انرژی اظهار داشت: واقعیت اینکه صنعت نفت ما یک صنعت اروپایی و امریکایی بوده، اما طی ۱۰ سال گذشته چینی‌ها هم در حوزه صنعت نفت و ساخت تجهیزات نفتی پیشرفت‌هایی کرده و وارد بازار نفت ایران نیز شده‌‍اند، به طوری که بخشی از تجهیزات صنعت نفت کشور ما از چین است.

وی با بیان اینکه اکنون چین هم به تمام دنیا تجهیزات می‌فروشد و هم در پروژه‌های توسعه‌ای نفت حضور دارد، افزود: در پروژه‌های جنوب کشور ما حضور داشته از جمله در توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی که کنسرسیومی متشکل از توتال، سی‌ان‌پی‌سی و پتروپارس بوده که البته به دلیل تحریم از آن خارج شد؛ بنابراین در همه زمینه‌های نفتی از جمله ساخت پالایشگاه، پتروشیمی و توسعه میادین ما می‌تواند حضور داشته باشد و می‌توانیم پروژه‌ها را با این کشور ادامه دهیم.

این عضو سابق کمیسیون انرژی مجلس در ادامه گفت: چین هم در حوزه خدمات‌رسانی و هم ساخت تجهیزات توانایی‌هایی دارد و کیفیت کار نیز بستگی به مشتری دارد، اگر نظارت بهینه صورت گیرد قطعا کیفیت ارتقا پیدا می‌کند، البته بحث نظارت در مورد همکاری با هر شرکتی یکسان نیست مثلا یک شرکت صاحب برند بین‌المللی یک استاندارد خاص دارد و در هر نقطه‌ای از جهان کار توسعه را یکسان انجام داده و یا تجهیزات ارائه می‌دهد. اما در مورد شرکت‌های چینی به این شکل نیست، چینی‌ها تنوع زیادی در کیفیت ارائه پروژه و یا ساخت تجهیز دارند، بنابراین نیاز به نظارت دقیق‌تری از سوی کارفرما است که کار و تجهیز را در سطح عالی و یا با کیفیت خوب تحویل بگیرد.

وی خاطرنشان کرد: ما از نظر تاریخی در بحث قرارداد‌های نفتی ضرر کرده‌ایم، از پیمان دارسی گرفته تا قرارداد‌های امتیازی. البته اکنون اصلاحاتی انجام شده، مثلا با شرکت هفت خواهران چالش‌هایی داشتیم و مشکلاتی ایجاد کردند، حتی در دورانی نفت ما را نخریدند، زیرا بدنبال این بودند که هم در پروژه‌ها و هم خرید اختیارات بیشتری داشته باشند.

خادمی ادامه داد: ایران طی ۱۱۰ سال تلاش کرد که آهسته‌آهسته هم پروژه اجرا کند، هم تخصص پیدا کند و هم از منافع خود دفاع کند. مثلا تا زمان «اقبال» اوضاع تا حدی بهتر شد و بعد از انقلاب هم شرکت‌های خارجی کشور و نفت ایران را رها کرده و رفتند و نیرو‌های ایرانی نفت کشور را راه انداختند. چین هم تا سال ۱۳۸۰ در کشور ما حضور نداشت، اما پس از آن با جدیتی که در اجرای پروژه داشتند به نفت ایران هم ورود کردند و اولین پروژه را به نام تابناک اجرا کردند و مورد قبول واقع شدند که می‌توانند تقریبا همان سرویس شرکت اروپایی را ارائه دهند.

وی بیان داشت: در تفاهم با چین باید پروژه به پروژه تبدیل به قرارداد شود و امیدواریم نظارت به خوبی صورت گیرد، امروز دنیا دنیای رقابت است همان میزان که چین ممکن است در بحث هسته‌ای هم رقیب ما باشد در مذاکرات وین به نفع ما مذاکره می‌کند، در هر حال ما باید بتوانیم بازی را به نفع منافع ملی و مردم پیش ببریم تا حداکثر استفاده را داشته باشیم.