بهای نفت پس از یک وقفه بهدلیل ظهور سویه اُمیکرون، مجددا به سطوح بالای ۸۶دلار بر بشکه رسید که اوج قیمتی ۴۰ماه اخیر است. نفت برای رسیدن به این سطح چهار هفته افزایشی را پشتسر گذاشت و در معاملات دوشنبه توانست رکورد بزند. در چنین شرایطی که تقاضا قوی است و عرضه کم، اثرگذاری اُمیکرون بر بازار کاهش یافته و امیدها به اتمام تدریجی همهگیری کرونا بالا رفته است.
تصویر طلای سیاه در قله ۴۰ ماهه
اغلب کارشناسان بازار نفت را در کوتاهمدت افزایشی پیشبینی میکنند؛ اما در بازه بلندمدت هم کاهش سرمایهگذاری در تولید طی سالهای اخیر احتمالا منجر به یک کمبود در عرضه خواهد شد. به همین دلیل است که رئیس یک موسسه پوشش ریسک که اتفاقا سال گذشته رکورد بازدهی خود را هم زده، معتقد است که احتمال اینکه نفت در ۵سال آینده به ۲۰۰دلار بر بشکه برسد، وجود دارد. پیش از این نیز گزارشی در وبسایت بارونز گفته بود که قراردادهای آتی نفت با قیمتهای ۱۰۵ تا ۱۵۰دلاری از سپتامبر سال گذشته تاکنون ۱۴ برابر شده است.
ظهور اُمیکرون در اواخرماه نوامبر سال گذشته میلادی، شوکی به نفت وارد کرد که دیدگاهها در مورد آینده قیمتی طلایسیاه را به لرزه انداخت؛ اما حالا چهار هفته متوالی است که نفت روند صعودی داشته و دیروز در آغازین روز کاری هفته، بهای شاخص برنت به اوج خود از اکتبر سال۲۰۱۸ رسید. نفت ۸۶ دلاری در نتیجه ادامه حرکت قوی تقاضا در کنار اختلال در عرضه برخی کشورها مانند لیبی و همینطور ناتوانی بسیاری از اعضای اوپک پلاس برای تحقق برنامه افزایش تولید رخ داده است.
علاوهبر این، نگرانیها از اینکه اُمیکرون به تقاضا آسیب جدی بزند، به امید برای آغاز پایان همه گیری جهانی کرونا تبدیل شده است. در همین حال بزرگترین تاجر مستقل نفت، شرکت ویتول گفته قیمتها ممکن است به دلیل کمبود عرضه بیش از این بالا برود. همچنین از پیش بینیهای ۱۰۰ دلاریشدن نفت توسط بسیاری از موسسات و کارشناسان برای سال۲۰۲۲ که بگذریم، حالا مدیر یک صندوق پوشش ریسک بازار کالایی گفته بهای نفت حتی میتواند در بازه ۵ ساله به ۲۰۰ دلار بر بشکه هم برسد. هرچند عواملی مانند بازگشت تولید نفت لیبی به ۲/ ۱میلیون بشکه در روز، ادامه برخی محدودیتهای کرونایی، کندشدن رشد اقتصادی چین و همینطور موافقت این کشور با آزادسازی ذخایر استراتژیک نفت میتواند در کوتاه مدت بر قیمتها فشار بیاورد.
نفت به پیک ۳۹ ماهه رسید
بهای نفت در هر دو شاخص نفتی مهم به اوجهای جدیدی دست یافت. شاخص برنت توانست به سطح ۷۱/ ۸۶دلار بر بشکه برسد که بالاترین سطح از ۳ اکتبر سال۲۰۱۸ بهشمار میآید. همزمان نفتخام آمریکا هم به اوج ۷۸/ ۸۴دلار بر بشکه رسید که از دهم نوامبر پارسال سابقه نداشته است. به گزارش خبرگزاری رویترز، چنین رشدی در روزهای اخیر در نتیجه محدودیت عرضه توسط تولیدکنندگان بزرگ جهان اتفاق افتاده است. هرچند نفت پس از رکوردشکنی عقب نشینی کرد چراکه تولید نفت لیبی پس از روزها کاهش شدید به ۲/ ۱میلیون بشکه در روز افزایش یافت.
نفت وستتگزاساینترمدییت دیروز ساعت ۱۶:۱۵ بهوقت تهران با ۱۶ سنت کاهش روزانه، ۶۶/ ۸۳دلار در هر بشکه معامله شد. برنت نیز همزمان با ۴۱سنت افت به ۶۵/ ۸۵دلار بر بشکه رسید. معامله گران میگویند هجوم برای خرید نفت به دلیل اختلال در عرضه و نشانههایی مبنیبر اینکه سویه اُمیکرون کرونا به اندازهای که پیش از این وحشت برانگیخت، نمیتواند در تقاضا برای سوخت اختلال ایجاد کند، برخی گریدهای نفتی را در بازار فیزیکی به اوجهای چندین ساله رسانده است.
این امر نشان میدهد که بهای آتی برنت نیز میتواند تا مدتی به رالی خود ادامه دهد. توشیتاکا تازاوا، یکی از تحلیلگران موسسه فوجیتومی سکیوریتیز، در اینباره میگوید: «هیجانات افزایشی به این دلیل ادامه مییابد که اوپک پلاس به اندازهای تولید ندارد که برای تامین تقاضای قوی جهانی کافی باشد.» سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش در ائتلاف اوپک پلاس از زمان سقوط تقاضا در سال۲۰۲۰ توافقی برای کاهش تولید دارند که بهتدریج از حجم آن کم میکنند و با سرعت فعلی این روند تا سپتامبر ادامه خواهد داشت، با این حال تولیدکنندگان کوچکتر این ائتلاف نتوانسته اند عرضه خود را به اندازه سهمیه افزایش دهند.
علاوهبر این، اعضای بزرگ هم در این مورد محتاط هستند؛ چراکه از بازگشت محدودیتهای کرونایی که بر تقاضا اثرگذار است در هراساند. در همین حال، لیبی که از این توافق به دلیل ناآرامیهای داخلی معاف است، با کاهش شدید تولید به ۷۰۰هزار بشکه در روز مواجه شد. این کشور در هفته گذشته توانست تولیدش را به ۹۰۰هزار بشکه و در حالحاضر به ۲/ ۱میلیون بشکه روزانه افزایش دهد. لیبی در سال گذشته تولیدی برابر با یکمیلیون بشکه بهطور متوسط داشت.
تازاوا همچنین در مورد وضعیت بازار میگوید که کفه نگرانیها در مورد محدودیت عرضه نسبت به خبر احتمال آزادسازی ذخایر استراتژیک چین سنگینی میکند. منابعی به رویترز گفته اند که چین در نظر دارد که حوالی سالنو این کشور بین ۳۱ ژانویه تا ششم فوریه بخشی از ذخایرش را در اقدامی هماهنگ با ایالاتمتحده و چند کشور مصرف کننده دیگر آزاد کند تا قیمتها کاهش یابند. شاهزاده عبدالعزیز بنسلمان، وزیر انرژی عربستان هم اعلام کرده نگران آزادسازی نفت از ذخایر استراتژیک آمریکا که میتواند روی قیمتها تاثیر بگذارد، نیست.
وی که برای حضور در یک رویداد اکسپو در دبی حضور داشت، گفت: «این حق ویژه دولت آمریکاست که ذخایر استراتژیک نفتش را آزاد کند.» تحلیلگران همچنین میگویند که تشدید تهدیدات ژئوپلیتیک نسبت به عرضه از احساسات افزایشی بازار حمایت میکند. مقامات آمریکایی جمعه نگرانی خود را از احتمال حمله نظامی روسیه به اوکراین در صورت شکست دیپلماسی اعلام کردند. روسیه که ۱۰۰هزار نیروی خود را در مرز با اوکراین نگه داشته، تصاویری از حرکت این نیروها منتشر کرده است.
پیش بینی ۲۰۰ دلاری برای طلایسیاه
یکی از مدیران صندوقهای پوششی در مورد قیمت نفت در سالهای آینده بسیار خوش بین است. داگ کینگ، رئیس موسسه مرچنت کامودیتیفاند (Merchant Commodity Fund) سال گذشته از رکورد بازدهی سرمایه گذاری بهره برد و طی این سال ۷۴درصد سود کسب کرد که بالاتر از سود سالانه ۵۹درصدی سال۲۰۱۴ این شرکت بوده است. سال۲۰۱۴ هم سال رونق طلایسیاه بود که پس از آن قیمتها پایین آمد، اما حالا کینگ انتظار افزایش بیشتر قیمت نفت را دارد و میگوید بهای نفت میتواند طی ۵سال آینده حتی به ۲۰۰دلار در هر بشکه هم برسد.
او به بلومبرگ گفت: «ما به تورم ساختاری سمت عرضه کامودیتیها باور داریم که بسیاری از آنها بالاترین قیمت از دهه ۱۹۷۰ را به خود ندیده اند.» کینگ افزود: «فقط اوپک به معیارهای قیمتی واکنش نشان میدهد و آنها هم هرماه کمتر از اهداف خود تولید میکنند.» این صندوق کالایی در یادداشتی به سرمایه گذارانش نوشت: «در عمل، نفت بسیار کمتری راه خود را به بازار پیدا میکند... اعضای (اوپک پلاس) واضحا نمیتوانند به سطوح تولید پیش از کرونا بازگردند. همه اینها ناشی از کمبود سرمایه گذاری است.»
مدیریت این صندوق از روسیه بهعنوان کشوری که به حداکثر توان تولیدش نزدیک میشود، نام برد. چنین شرایطی برای قیمت نفت به معنای افزایش بیشتر مخصوصا در صورت ادامه رشد قوی تقاضا است. همچنین بر اساس گزارشی از وبگاه بارونز، معامله گران بیشتری روی نفت بالای ۱۰۰دلار بر بشکه شرط میبندند. تحلیلگر آر بی سی کپیتالمارکتس در این مورد گفته که معاملات باز برای وستتگزاساینترمدییت با قیمت ۱۰۵ تا ۱۵۰ دلار از سپتامبر تاکنون ۱۴برابر شده است. در این میان، مایک مولر، رئیس بخش آسیای گروه ویتول گفته که قیمتهای فعلی نفت توجیه اقتصادی دارند. مولر ادامه داد که با وجود اینکه قیمت گاز تا حدی بالا رفت که برخی مصرف کنندگان صنعتی مانند پاکستان و اروپا مصرف شان را کاهش دادند؛ بازار نفت هنوز به این نقطه نرسیده است.
او تاکید کرد: «سوال اینجاست که در چه نقطهای این امر بر بازار نفت اثر خواهد گذاشت.» مولر کمبود عرضه را دلیلی برای افزایش بیشتر قیمتها میداند و میگوید نگرانی در مورد وخیمشدن وضعیت چین به دلیل کرونا وجود ندارد. در همین حال، وزیر انرژی عربستان اظهار کرد نگران افزایش بیش از ۱۰درصدی قیمت نفت از ابتدای سال میلادی جاری تاکنون نیست. عبدالعزیز بنسلمان روز دوشنبه در پاسخ به پرسشی درباره ادامه افزایش قیمتهای نفت، به خبرنگاران در دبی گفت: «من همواره راحت بوده ام. واژه «نگران» در بیان من وجود ندارد.»