بیدارکردن خودروسازان با واردات

پس از گذشت مدت‌ها و یکه تازی خودروسازان داخلی در انحصار مطلق بازار خودرو، واردات خودرو البته به صورت محدود آزاد شد. بی شک هنوز تا ورود اولین خودرو فاصله بسیاری وجود دارد. هنوز دولت آیین نامه واردات را ننوشته، شرایط واردات معلوم نیست، نوع و کیفیت خودرویی که قرار است وارد شود، مشخص نشده و خلاصه آنکه همه چیز روی هواست.

 

از یک سو سرمایه دارانی که سالهاست رنگ خودروی با کیفیت جدید، بروز و با آپشن‌های خیره کننده را در داخل کشور ندیده اند، منتظر هستند خودرو‌های جدیدی وارد شود تا بتوانند برای عرض اندام در عرصه اشرافی گری حرفی برای گفتن داشته باشند و از سوی دیگر آن‌هایی که خودرو داخلی سوار می‌شوند و توان مالی قابل توجهی ندارند، انتظار دارند خودرو‌هایی با قیمت مناسب، کیفیت مطلوب، خدمات پس از فروش مطلوب و البته به وفور وارد کشور شود تا آن‌ها نیز بتوانند خودرو با کیفیت بدون نگرانی از معایب فراوان سوار شوند.

 

اکنون که هنوز واردات خودرو به سرانجام نرسیده، چندین سوال وجود دارد که نیازمند پاسخگویی است.

 

اول اینکه آیا واردکننده شخصیت حقیقی است/ اگر این گونه است آیا هر فردی می‌تواند خودرو وارد کند؟ در این صورت چگونه باید اقدام کرد؟ آیا یک کارمند یا کارگر ساده هم می‌تواند برای واردات خودرو اقدام کند، یا باید آقازاده بود یا با آقازاده‌ها ارتباط داشت یا به جایی وصل بود؟ چه کسی قرار است وارد کننده را مشخص کند و مجوز واردات بدهد؟ آیا مانند گذشته می‌توان از معافیت‌های سوال برانگیز اشخاصی که به واسطه برخی شرایط برگزیده می‌شوند، برای واردات سواستفاده کرد؟ آیا دادن مجوز واردات برای برخی‌ها منافع زیرمیزی خواهد داشت؟ تا چه اندازه امضا‌های طلایی، فامیل بازی، رانت و ارتباطات می‌تواند در واردات خودرو نقش آفرین باشد؟

 

دوم اینکه آیا واردکننده شخصیت حقوقی دارد؟ در این صورت آیا خصولتی‌ها به میدان خواهند آمد و باز هم حاشیه ساز خواهند شد؟ به شرکت‌های وابسته به کدام نهاد، مجوز واردات داده خواهد شد؟ آیا بازهم به نام فلان شخصیت خودرو وارد می‌شود تا در اولین فرصت به مزایده گذاشته و همان شخصیت در مزایده، خودرو را برنده شود؟ آیا خودروسازان هم می‌توانند خودرو وارد کنند؟ اگر این اجازه داده شود، تا چه اندازه امکان دارد خودرو با کیفیت و قیمت مناسب وارد شود؟ خودروسازانی که سالهاست زیر تیغ نقد قرار دارند و فریاد مردم از انحصار، کیفیت پایین، خدمات پس از فروش نامناسب، قیمت بالا، پاسخگو نبودن مدیران و... به آسمان بلند است، آیا خودرویی وارد خواهند کرد که هیچکدام این ایراد‌ها را نداشته باشد؟ در این صورت آیا پاسخگوی ناکارآمدی‌های خود خواهند بود؟ یا خودرویی وارد می‌کنند که به اندازه خودرو داخلی بی کیفیت و البته گران باشد تا بتوانند عملکرد خود را توجیه کنند؟

 

 

سوم اینکه نقش سازمان استاندارد، پلیس راهنمایی و رانندگی، گمرک و دیگر دستگاه‌های ناظر مرتبط با خودرو چگونه خواهد بود؟ آیا قبل از واردات خودرو، نظر اداره استاندارد گرفته می‌شود یا پس از آنکه وارد شد، راهنمایی و رانندگی از پلاک کردن آن به واسطه قوانین موجود خودداری می‌کند، یا در کنار بیش از ۲۵۰۰ خودرویی که در گمرکات خاک می‌خورد و در آستانه نابودی است، قرار بگیرند؟ آیا بازهم باید شاهد دعوای گمرک، استاندارد، راهنمایی و رانندگی و دستگاه‌های دیگر بر سر خودرو‌های وارداتی باشیم؟

 

چهارمین گزینه شرط خدمات پس از فروش است. آیا خودرو‌های وارداتی باید خدمات پس از فروش داشته باشد و در این صورت قبل از آنکه خودرو وارد شود، ایا نباید تعمیرگاه‌های تخصصی برای ارایه خدمات پس از فروش احداث شود و آیا وزارت صمت یا اداره استاندار نباید توانمندی این تعمیرگاه‌ها را تایید کند؟ آیا نباید مکانیک‌هایی قبل از ورود خودرو، به کشور صادر کننده بروند و دوره تعمیرات و آشنایی با کارکرد خودرو‌ها را بگذرانند؟ هنوز به خاطر داریم که بسیاری از خودرو‌ها بدلیل نداشتن تعمیرکار متخصص یا قطعه، سال‌ها در گوشه خیابان‌ها رها شده یا در پارکینگ‌ها خاک خوردند، آیا خودرو‌های جدید هم به چنین روزی مبتلا خواهند شد.

 

نکته پنجم اینکه رهبر معظم انقلاب در دیدار کارگران نکته ارزشمندی را مورد تاکید قرارداده و قاچاق و واردات بی‌رویه کالا‌هایی را که تولید داخلی و با کیفیت دارند، خنجری بر قلب تولید کشور خواندند و گفتند: بر اساس آمار‌های کارشناسان، هر یک میلیارد دلار واردات از اجناس دارای تولید داخلی مانند کفش، پوشاک و لوازم خانگی، به تعطیلی ۱۰۰ هزار فرصت شغلی در کشور منجر می‌شود. حضرت آیت الله خامنه‌ای افزودند: البته خودروساز‌ها از این حرف سوءاستفاده نکنند، زیرا وضع آن‌ها تعریفی ندارد و مقصود، آن جا‌هایی است که تولید خوب و با کیفیت دارند». اینکه بخواهیم دیدگاه‌های رهبر انقلاب را مصادره به مطلوب کنیم، به هیچ عنوان درست نیست، البته ایشان همواره به اندازه‌ای شفاف و قاطع سخن می‌گویند که جای هیچ شک و شبهه‌ای باقی نمی‌ماند.

 

با این وصف آیا باز شدن باب واردات خودرو، می‌تواند محرکی برای خودروسازان باشد که خودرویی با کیفیت تولید کنند تا از زیر تیغ انتقاد‌های رهبر انقلاب و مردم ناراضی از خودروی داخلی رهایی یابند؟ فراموش نکنیم در شرایطی که رهبر انقلاب بر تولید داخل تاکید دارند، سال‌ها را به نام تولید نامگذاری می‌کنند و بار‌ها از خودروساز داخلی حمایت کردند، کار بجایی رسیده که ایشان نیز لب به اعتراض گشوده و بر تعریف نداشتن وضع خودروساز داخلی تاکید کرده اند.

 

نکته آخر اینکه واردات خودرو، بهترین و تاثیرگذارترین گام برای بروز کردن تولید کشور است. از یک سو مردم حق دارند با تازه‌های صنعت خودرو آشنا شوند و بدانند و ببینند چه تحولاتی در عرصه خودرو صورت می‌گیرد تا به همان نسبت از خودرو ساز داخلی انتظار بروز کردن تولیدات شان را داشته باشند و از سوی دیگر خودروسازان نیز با دیدن خودرو‌های جدید وارداتی که به فناوری روز مجهز است، سایه رقبای جدی در صنعت خودرو را بالای سر خود احساس می‌کنند و به خواب خرگوشی نروند و اگر هم بدلیل حمایت‌های گسترده در خواب خرگوشی هستند، بیدار شوند.