جمهوری اسلامی ایران اگر برای هر نوع گردشگری عذر و بهانه ای داشته باشد، برای گردشگری مذهبی نمی تواند عذر و بهانه چندانی بیاورد، زیرا گردشگر مذهبی معمولا مسالمت جو، باورمند، پرهیزکار و سهل گیر است، در پی خوشگذرانی نیست و معیارهای اخلاقی، اعتقادی و فرهنگی میزبانش را محترم می دارد. از این منظر گردشگری مذهبی نسبت به سایر شاخه های گردشگری همخوانی و تطابق بیشتری با معیارهای فرهنگی و اجتماعی ایران امروز خواهد داشت.
حضور ادیان الهی در ایران
از طرفی وجود حدود بیش از هشت هزار مکان زیارتی ادیان و مذاهب و فِرَق گوناگون، ده ها بنای فاخر و با شکوه دینی، مناسبت های مذهبی و آیینی پرشمار و فراوان و مراکز متعدد آکادمیک و آموزشی و پژوهشی حوزه دین در کشور، همگی این امکان را فراهم می آورند که پیروان ادیان و آیین های مذهبی و عبادی مختلف نظیر اسلام، مسیحیت، یهودیت و زرتشتی برای به جا آوردن مناسک دینی و آیینی خود و دیدار از زیارتگاه ها و بناهای تاریخی ـ مذهبی و یادگیری و تحقیق و پژوهش در حوزه دین به ایران سفر کنند و به عنوان گردشگر مذهبی باعث ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی و کاهش ابر چالش بیکاری شوند.
تحول گردشگری با گردشگر مذهبی
جمعیت جهان به مرز ٨ میلیارد نفر نزدیک می شود. قریب ٨٠ درصد این جمعیت یعنی حدود ۶ میلیارد و ۴٠٠ میلیون نفر آن پیرو ادیان توحیدی همچون اسلام، مسیحیت، یهودیت و زرتشتی گری هستند. حالا اگر در گام اول بتوانیم با برنامه ریزی صحیح و ترمیم و فراهم سازی زیرساخت ها و تبلیغات پردامنه و اصولی، تنها یک دهم درصد این تعداد، یعنی ۶ میلیون و ۴٠٠ هزار نفر آن را به قصد گردشگری مذهبی به ایران بکشانیم و دعوت کنیم، آنگاه شاهد تحولی اساسی و چشمگیر در کل صنعت گردشگری، به ویژه گردشگری مذهبی خواهیم بود.
بیشتر بدانید:تور خالی وزارت میراث از گردشگری ادبیفرصت محرم برای گردشگری
واقعیت این است که برپایی آیین ها و شعائر دینی در زمره جاذبه های گردشگری مذهبی به شمار می روند و هم اکنون در آستانه ماه محرم الحرام قرار داریم، ماهی که یکی از ریشه ای ترین و فراگیرترین نهضت های دینی و بشری در حدود ١۴٠٠ سال پیش در آن اتفاق افتاده و هدف از آن، راهنمایی و هدایت انسان ها به سوی فلاح و رستگاری و رهایی از هر نوع قید و بند جابرانه و ظالمانه است. از این رو این نهضت برای آحاد مردم دنیا و به ویژه مؤمنان راستین و باورمند ادیان گوناگون، درس ها و جاذبه های آموزنده و برانگیزاننده فراوان دارد و برپایی مراسم سالگرد این نهضت عظیم دینی و آیینی در دهه اول محرم و روزهای تاسوعا و عاشورا می تواند پای خیل مشتاقان و علاقه مندان نهضت ها و جنبش های دینی را به کشور باز کند و از جهتی نیز به اقتصاد گردشگری مذهبی رونق و یاری برساند.
پالودن و پیراستن محرم از آشفتگی ها و بدعت ها
صد البته ساماندهی و برقراری نظم و انضباط در این مراسم و پالودن و پیراستن آن از آشفتگی ها و اضافات و بدعت هایی که در طول تاریخ بر آن افزوده اند شرط اصلی اثربخشی و استقبال از آن خواهد بود که این مهم نیز می تواند از طریق کمیته ها و قرارگاه هایی که بدین منظور تشکیل و راه اندازی می شود تحقق پیدا کند. بی توجهی به این امر، یعنی معرفی و اشاعه فرهنگ عاشورای حسینی از طریق گردشگری مذهبی در حالی از سوی مسؤلان جمهوری اسلامی صورت می گیرد، که به ابتکار و حمایت همین مسؤلان، راه پیمایی اربعین در کشور ـ همسایه ـ عراق که تا همین چند سال پیش یک اقدام معمولی و محدود بود، حالا به صورت یکی از فراگیرترین و بزرگترین راه پیمایی های تاریخ بشری درآمده و گردشگری این کشور را دستخوش یک تحول عظیم و بی سابقه نموده است. بر این اساس می توان اینطور استنباط کرد که موضوعات و سوژه های بسیاری برای توسعه گردشگری مذهبی و رونق بخشی به این شاخه از توریسم وجود دارد که همگی محتاج قدری ابتکار و همت است.
مسعود یوسفی، روزنامه نگار