مدتی است که بازار سیاه خودرو به معضلی بزرگ تبدیل شده است. از یک سو واردات خودرو با محدودیت و ممنوعیت رو به رو شده و از سوی دیگر مافیای خودرو با تعریف بازار کاذب و دامن زدن به آن، قیمت را به عرش رسانده است. امروزه در حالی تفاوت قیمت خودرو بین درب کارخانه با بازار آزاد رقمهای نجومی شده، که تولید خودروهای داخلی همچنان ادامه دارد.
تقاضای کاذب و دامن زدن مافیای خودرو به بازار سیاه، باعث شده تا مصرف کننده اصلیترین زیان دیده باشد. مگر چه اتفاقی افتاده که یک باره خودرو داخلی کمیاب شده است؟ در حالی که خودروسازان داخلی از افزایش تولید خبر میدهند، بازار همچنان تشنه خودرو است.
اما بتازگی سایپا اعلام کرده که برخی خودروهایش را با شرایط ویژه به فروش میرساند. فروش خودرو به صورت قرعه کشی، حاشیههای بسیاری را به همراه داشته، در صورتی که منتقدان قرعه کشی خودرو، راهکار دیگری برای جایگزین کردن قرعه کشی ارایه نمیکنند.
متاسفانه امروزه عدهای نان انتقاد را میخورند، کاری بسیار عادی شده و تمامی کسانی که بدنبال نام و نانی هستند، به ریسمان انتقاد آویزان شده اند. اینکه چشم را ببندیم و دهان را به انتقاد باز کنیم، هیچ فایدهای ندارد. اگر مدعی دلسوزی برای مردم، اقتصاد و صنعت کشور هستیم و خود را صاحب نظر میدانیم، بهتر است راهکار ارایه بدهیم. همگان میدانیم که تحریمها تا چه اندازه چالش آفرین بوده، اما حاضر به اعتراف نیستیم. وقتی صنعت کشور در شرایط برابری قرار ندارد، دلیلی ندارد همین صنعت موجود را زیر سوال ببریم و زمین گیر کنیم.
امروزه بنابر اعتراف مسوولان، دهها میلیارد دلار از کشورهای جهان طلب داریم که هیچ راهکاری برای دریافت آن نداریم. بدتر اینکه اگر راهکاری هم وجود داشته باشد، کشورهای بدهکار با آویزان شدن به دستاویز تحریم و ترس از مجازات آمریکا، حاضر به پرداخت بدهیهای ایران نیستند. هنوز فراموش نکرده ایم که ایران برای دریافت طلب ۷ میلیارد دلاری خود از کره جنوبی، درخواست کرده بود که یک خط تولید خودرو کرهای به ایران واگذار شود، اما کره حاضر به این مهم نیز نشده بود که این نشان میدهد جهان تا چه اندازه علیه جمهوری اسلامی ایران شمشیر را از رو بسته است. با این وصف اصرار داریم همین صنعت موجود را نیز به چالش بکشیم، وارد بحران کنیم و به روزگاری بیفتیم که خودروساز داخلی زمین گیر شود، امکان واردات خودرو نداشته باشیم و ناچار شویم خودروهای سالیان گذشته را دست به دست کنیم. اتفاقی که در دوران جنگ تحمیلی شاهد بودیم.
اما هنگامی که عدهای فرصت طلب که در قالب باندهای مافیایی علیه منافع ملی و به نفع جیب خودشان بازار خودرو را به چالش میکشند، به جای انتقاد و تخریب، نیازمند مدیریت هوشمند هستیم. از آنجا که قرعه کشی و سهمیه بندی خودرو، بهانهای برای دامن زدن به آشفته بازار است، پایان دادن به بحث قرعه کشی میتواند تاثیرات روانی بسیاری بر بازار داشته باشد که سایپا اولین گام را برداشت.
در این رابطه عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه پذیرفتن پایان دادن به قرعه کشی، کار آسانی نیست گفت: اگر قرار شده واگذاری خودرو را بدون قرعه کشی انجام دهند، یعنی قیمت را افزایش داده اند و چیز دیگری به نظر نمیرسد.
لطف الله سیاهکلی در گفت و گو با خبرنگار پول نیوز، با تاکید بر اینکه خودروسازان در وهله اول باید توانایی این کار را داشته باشند گفت: اگر توانسته باشند خودرو را به روز و مطابق نیاز بازار تولید کنند، اقدام بسیار خوبی است.
نماینده قزوین در مجلس افزود: اگر توانسته اند خودرو را بدون قرعه کشی به بازار عرضه کنند، یعنی توانسته اند قطعات مورد نیاز را در داخل تولید کنند، اما باید اعلام کنند در نتیجه چه اقداماتی به این مهم رسیده اند تا مردم بدانند چه اتفاقاتی افتاده است.
وی گفت: خودروسازان باید لیست قطعات را اعلام کنند و بگویند کدام قطعات تاکنون وارد میشده و اکنون کدام قطعات تولید میشود، روند تولید قطعات چگونه بوده، با استفاده از کدام ظرفیتها توانسته اند قطعات موردنیاز را تولید کنند، چه تعداد میسازند، آیا قطعاتی که میسازند به تایید دستگاههای مسوول رسیده و از استاندارد لازم برخورد است و میتواند روی خودرو کار کند؟ خلاصه باید تمامی اقداماتی که منجر به بهبود شرایط تولید شده، بدرستی اعلام شود.
سیاهکلی با یادآوری اینکه خودرو سازان میگویند هر خودرویی تولید میکنیم، حداقل ۳۰ درصد قطعات آن وارداتی است گفت: خودروهای بسیاری در انبارها بدلیل کمبود یا نبود قطعه به بازار عرضه نمیشود، اگر توانسته اند کمبود قطعات را تامین کنند و به خود کفایی برسند، باید دست مریزاد بگوییم، اما باید هر قطعهای که به پایان وابستگی منجر میشود، اطلاع رسانی شود.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس از خودروسازان خواست مستندات افزایش تولید و پایان دادن به وابستگی را اعلام کنند و گفت: خودروسازان به وضوح اعلام کنند چند درصد قطعات خودرو وارداتی بوده و اکنون تا چه اندازه توانسته اند مشکلات را رفع کنند.
سیاهکلی گفت: اگر روزی صنعت خودرو کشور پلههای ترقی را طی کند، ما نیز خرسند میشویم، اما تاکید بر این است که قابل مشاهده باشد.
در شرایطی که قرعه کشی خودرو، بهانه ای برای مافیای خودروسازان است تا به سیاه نمایی بپردازند و مردم را در هراس کمبود خودرو و ناتوانی خودروسازان در تامین نیاز بازار بیندازند، سایپا با پایان دادن به قرعه کشی در عرضه بخشی از خودروهای تولیدی، این حساسیت را کمرنگ کرد و باعث شد تا مردم به این باور برسند که بزودی تمامی خودروهای تولیدی به قیمت کارخانه و بسادگی قابل خرید است.
بی شک چالش خودرو زمانی به پایان میرسد که دست مافیا برای مردم رو شود و جامعه در جریان اقدامات خودروسازان قرار گیرد. اکنون باید منتظر ماند تا خودروسازان مستندات خود را به مردم و به وِیژه نمایندگان مردم در خانه ملت ارایه کنند تا در قالب ارایه پیشرفتها و تشریح مسیر آن، آرامش به بازار خودرو بازگردد.