بی برنامگی در شانگهای، ورود به این سازمان را برای ایران تشریفاتی می‌کند

«علی ودایع»، مدرس دانشگاه و کارشناس روابط بین الملل در گفتگو با خبرنگار پول نیوز اظهار داشت: عضویت رسمی ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای یک فرصت جدید برای ایران است که تهران را به یک بازیگر جدید در زمین اقتصادی و امنیتی شرق تبدیل می کند.

وی تصریح کرد: بنا به اذعان ایران و شرکای شرقی ، میزان تجارت و حضور ایران در بازار آسیای میانه مطلوب طرفین نیست.

ودایع با بیان این که مساله بنیادین آسیای میانه و برخی اعضای همکاری‌های شانگهای فقدان دسترسی به آب‌های آزاد و بازارکشورهای دیگر است ، گفت: شبکه ریلی و ترانزیتی ایران در کنار بنادر ایران به ویژه بندرچابهار امکان تجاری خوبی برای توسعه همکاری‌های تهران با این ساختار اقتصادی فراهم خواهد کرد.

وی گفت: پیوندهای امنیتی اعضای سازمان همکاری‌های شانگهای موضوعی است که با توجه به نوع نگاه راهبردی تهران به مقوله تروریسم و توانایی عملیاتی تهران می‌تواند در راستای تعمیق همکاری‌های فی مابین لحاظ شود.

این مدرس دانشگاه گفت: بزرگ ترین مصرف کننده انرژی جهان و بزرگ ترین تولید کننده انرژی جهان در سازمان شانگهای حضور دارند که با حضور ایران فضای متفاوتی برای طرفین درحال شکل گیری است.

کارشناس روابط بین الملل با پیش کشیدن گستره فرهنگ و تمدن پارسی گفت: در جهان امروز روابط بین الملل ، دیپلماسی عمومی و دیپلماسی فرهنگی کلید گشایش دیپلماسی اقتصادی و دیپلماسی رسمی کشورهاست که متاسفانه تهران برای توسعه روابط با آسیای میانه روی آن سرمایه گذاری کلان نکرده است ؛ اما حالا در سایه سازمان همکاری‌های شانگهای می‌توان تعمیق روابط را دنبال کرد.

وی تاکید کرد: تهران با عضویت رسمی در چارچوب سازمان همکاری‌های شانگهای فرصت جدیدی به دست آورده است که اگر برنامه ریزی ویژه‌ای نداشته باشد ؛ صرفا به یک عضو تشریفاتی تبدیل خواهد شد.

ایران شتابدهنده تقابل با آمریکا

این مدرس دانشگاه همچنین گفت: نگاه اعضای سازمان همکاری‌های شانگهای مبتنی بر روسیه و چین بوده و حالا شریک جدیدی به نام ایران دارند که می‌توانند در حوزه‌های اقتصادی ، سیاسی و حتی امنیتی تعامل بهتری نسبت به گذشته داشته باشند.

وی گفت: واشنگتن با حساسیت نوع رفتار ایران تحت عنوان پیمان شانگهای را دنبال می کند. آمریکا همیشه مدعی بوده که نبض اقتصاد جهان را در دست دارد و حالا ایران به عنوان اصلی ترین هدف تحریم‌های واشنگتن وارد بازار اقتصادی بزرگی شده که یک سوم تجارت جهان را در اختیار دارد.

بیشتر بخوانید: فضای عضویت ایران در سازمان شانگهای به نفع ایران است / پرستیژ سیاسی بدون منافع اقتصادی معنی نمی شود

ودایع همچنین خاطرنشان کرد: اندیشکده‌های آمریکایی و اروپایی معتقدند که نوع رفتار خصمانه علیه جمهوری اسلامی در پرونده مذاکرات اتمی و خیانت به توافق هسته‌ای منجر به سوق یافتن ایران به سمت بلوک شرق شده است ؛ اتفاقی که برای غرب خوشایند نیست.

وی با بیان این که سازمان همکاری‌های شانگهای بزرگ‌ترین سازمان منطقه‌ای در جهان است ، گفت: این سازمان ۶۰ درصد از خاک اوراسیا، ۴۰ درصد از جمعیت جهان و بیش از ۳۰ درصد از تولید ناخالص جهانی را پوشش می‌دهد. نیروهای نظامی کشورهای عضو این سازمان در مجموع به ۸.۲۹۳.۰۰۰ نفر می‌شوند و هزینه دفاعی‌شان در  سال ۲۰۱۹ در حدود ۴۱۱ میلیارد دلار بوده است. علاوه بر این، چهار عضو این سازمان (چین، روسیه، هند و پاکستان) سلاح هسته‌ای در اختیار دارند.

این مدرس دانشگاه گفت: نوع چیدمان عالم روابط بین الملل یادآور مرزبندی‌های بلوک شرق و بلوک غرب در جنگ سرد است ؛ حالا حضور ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای در کنار پذیرش احتمالی ایران در بریکس ، شتابدهنده تخاصم با آمریکا است.

لزوم پرهیز از نگاه غرب گرایانه یا شرق گرایانه

وی تصریح کرد: نگاه افراطی منفی غرب گرایانه یا نگاه افراطی مثبت شرق گرایانه به عضویت ایران در سازمان همکاری های شانگهای مانع دستیابی تهران به منافع حداکثری از این اتفاق  خواهد شد.

کارشناس روابط بین الملل گفت: اگرچه اقتصاد مقاومتی در تقابل با تحریم های غربی منجر به شکل گیری یک اقتصاد خودکفا شده است اما برای توسعه صنایع نیازمند سرمایه گذاری های کلان خارجی هستیم که در چارچوب شانگهای باید مطالبه شود.

وی ادامه داد و افزود: همکاری‌های بانکی کشورهای عضو شانگهای در صورت حذف دلار از این همکاری‌ها می‌تواند تابوی این ارز را شکسته و نظم اقتصادی نوینی در جهان ایجاد کند.

ودایع در ادامه تصریح کرد: ایران فرصت‌های اقتصادی بی نظیری دارد که طرف‌های غربی برای آن بی تابی می‌کنند و ما نباید این امکان را مفت فروشی کنیم.

وی گفت: نباید فراموش کنیم  که مبتنی بر اساسنامه این سازمان ، هیچ عضوی نباید تحت تحریم‌های سازمان ملل متحد باشد؛ تله گذاری احتمالی آمریکا برای کشاندن ایران به شورای امنیت ممکن است نوع حضور ایران را تحت الشعاع خود قرار دهد.

ودایع گفت: کاهش فضای تحمیلی انزوا یا حداقل تلطیف فضای فشار حداکثری می‌تواند منجر به ایجاد وابستگی به اقتصاد ایران در آسیای میانه شود که همین اتفاق هم فرصت‌های اقتصادی و سیاسی جدیدی برای تهران فراهم می‌کند.

خبرنگار: مجتبی بیگلری