«علی ودایع» کارشناس روابط بین الملل در گفتگو با خبرنگار پول نیوز ضمن تاکید بر نیاز ایران به تنوع شرکای تجاری گفت: روسیه کشوری با بازار بزرگ و سود سرشار است که فرصتهای تجاری خوبی در اختیار دارد.
وی در ادامه گفت: تهران و مسکو در سایه تراکنشهای دیپلماتیک و سیاسی از امکان تجارت مشترک استفاده نکرده اند که البته این موضوع ریشه در امکانات و سیاستگذاریهای طرفین دارد.
مدرس دانشگاه گفت: برخی معتقدند که تحریمهای
آمریکا در گذشته عامل بازدارنده برای تجارت ایران و روسیه بوده است، اما بررسی آمار مربوط به میزان تجارت دو کشور ایران و روسیه در سالهای ۸۸ تا ۹۸ نشان میدهد که اتفاقا سطح همکاری اقتصادی دو کشور در دو دوره تحریمی به پیک خود رسیده است و روسیه نه تنها در دوران اعمال و تشدید تحریمها همانند اروپاییها سطح تعاملات خود با ایران را کاهش نداده بلکه با افزایش واردات از ایران، این رقم را افزایش نیز داده است.
وی با بیان این که کارنامه تجارت ایران و روسیه ضعیف است، تصریح کرد: باوجود افزایش
صادرات ایران به روسیه در سال ۲۰۲۰ میلادی باید گفت متاسفانه کماکان کشور ما سهم بسیار ناچیزی از تجارت – بالاخص صادرات – با کشور روسیه را دارا است. در سال ۲۰۲۰ میلادی واردات روسیه از دنیا ۲۳۱.۶ میلیارد دلار بوده که سهم ما از این بازار چیزی کمتر از ۰.۴ درصد بوده است. این در حالی است که در سال ۲۰۲۰ برای مثال ترکیه ۵.۱ میلیارد دلار، ویتنام ۴ میلیارد دلار و اکوادور ۱.۳ میلیارد دلار به روسیه صادرات داشته اند و ایران در جایگاه ۴۱ صادرکنندگان به روسیه قرار دارد.
ضعف ساختاری تجارت ایران و روسیه
ودایع ضمن تاکید بر ضعف دیپلماسی اقتصادی ایران برای بازاریابی در بازار روسیه گفت: نوع کالاها و خدمات ایرانی اگرچه و مورد نیاز بازار مصرف روسیه است، اما تجار ایرانی نتوانسته اند محصولات کشورمان را در رقابت با کشورهای دیگر به شکل مطلوب عرضه کنند.
مدرس دانشگاه گفت: طرف روس پس از شکل گیری جنگ اوکراین احساس نیاز به تجارت با ایران پیدا کرده است؛ تحریمهای مشترک غربی نقطه اشتراکی است که نمیتوان از کنار آن بی تفاوت عبور کرد.
وی گفت: در جریان تنش سیاسی روسیه و ترکیه در خلال جنگ سوریه، تجار ایرانی فرصت خیلی خوبی برای حضور در بازار این کشور داشتند، اما کالاهای ایرانی عمدتا با سلیقه مشتریان روس همخوانی نداشت یا به رغم قیمت ارزان نمیتوانست نظر تجار را جلب کند.
وی گریزی هم به الحاق ایران به سازمان همکاریهای شانگهای زد و گفت: هفته گذشته در جریان دیدارهای آیت الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری کشورمان با «ولادیمیرپوتین» رئیس جمهوری روسیه موضوعات اقتصادی مورد تفاهم طرفین قرار گرفت تا جایی که سفر هیات اقتصادی روسیه به تهران در میان خبرهای مرتبط قرار گرفت.
کارشناس روابط بین الملل گفت: حذف دلار از معاملات طرفین و استفاده از روبل موضوع مورد توجه رسانههای غربی است که نشان دهنده اهمیت موضوع در جهت مواجهه با تحریمهای غربی تفسیر میشود.
وی همچنین گفت: اتصال سیستم پرداخت میر به سامانه پرداخت شتاب امکان معاملات بین بانکی دوکشور را فراهم خواهد کرد تا جایی که دیگر واسطهای به اسم دلار یا ارزهای دیگر وجود نخواهد داشت.
ودایع تصریح کرد: حجم تجارت ایران و روسیه به عدد ۴ میلیارد دلار رسید که در طول تاریخ تجاری ۲ کشور بی سابقه بوده است، اما این رقم هنوز با نقطه مطلوب ۱۰ میلیارد دلاری خیلی فاصله دارد.
وی گفت: تولیدات مشترک در حوزههای لوازم خانگی٬ حوزه حمل و نقل ریلی، تجارت دریایی، کشتی سازی و بحثهای زیرساختی و صدور خدمات فنی و مهندسی از جمله موارد مورد توجه طرف روس است.
کارشناس روابط بین الملل تاکید کرد: کوریدور شمال – جنوب به عنوان یک نیاز استراتژیک طرف روس موضوعی است که تهران را میتواند منتفع کند.
وی با انتقاد از کندی توسعه پایانههای گمرکی و سامانه ترانزیت کالا گفت: فقدان زیرساخت لازم برای امکان انتقال کالا بین ایران و روسیه چوب لای چرخ تجارت طرفین است.
خبرنگار:مجتبی بیگلری