شیوه سرشماری نفوس و مسکن تغییر می‌کند

سید نعمت الله میرفلاح نصیری گفت: قانون مدیریت خدمات کشوری، آمار به عنوان یک محور حاکمیتی دیده شده است.

به گفته وی، سرشماری ثبتی مبنا، یک رخداد مهم کشوری بوده که پیش روی ما قرار دارد.

میرفلاح نصیری در ادامه با بیان اینکه سرشماری نفوس و مسکن بزرگترین واقعه آماری در هر کشور به شمار می‌رود، افزود: ۱۹۰ کشور جهان با فاصله‌های بین ۵ تا ۱۰ سال این سرشماری را انجام می‌دهند.

وی اظهار داشت: برای سرشماری نفوس و مسکن چند هدف کلان شامل شمارش جمعیت و مسکن در کوچک‌ترین واحد جغرافیایی و ویژگی‌های جمعیتی نظیر سن و سواد و نیز خانوار نظیر تاهل و متوسط درآمد، هزینه و اشتغال انجام می‌شود که مبنای برنامه ریزی‌های کلان است.

وی با بیان اینکه طی سه دهه گذشته در اروپا برای انجام سرشماری نفوس و مسکن دیگر به خانوار‌ها مراجعه نمی‌شود و سرشماری از سنتی به روش کلاسیک ترکیبی، یعنی استفاده از اینترنت و فناوری اطلاعات تغییر یافته، اضافه کرد: در کشور ما نیز به دنبال فاصله گیری از سرشماری از روش‌های سنتی به روش ثبتی مبنا هستیم.

معاون مرکز آمار ایران ادامه داد: در این روش به جای مراجعه مستقیم به خانوار‌ها از اطلاعات مربوط به پایگاه‌های دستگاه‌ها با رعایت شرط محرمانگی استفاده می‌شود و داده‌ها با هم تلفیق و در نهایت نیز خروجی‌های مختلفی از آن تهیه می‌شود.

به گفته این مسوول، در روش‌های سنتی با کوهی از پرسشنامه‌های کاغذی روبرو بودیم که ارتفاع آن به برج میلاد می‌رسید در حالی که در شیوه نوین این کار با پردازش و ترکیب اطلاعات دستگاه‌ها و از طریق اتاق امن داده‌ها بدون دشواری‌های گذشته و با کمترین هزینه انجام می‌شود.

این مسوول با بیان اینکه اگر سرشماری را می‌خواستیم همچنان با روش سنتی انجام دهیم نیازمند ۱۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار بودیم، گفت: مهمترین مزیت سرشماری به روش ثبتی مبنا، کاهش چشم گیر هزینه‌ها است.

وی اظهار داشت: به عنوان نمونه در سال ۸۷، تنها هفت میلیارد تومان برای سرشماری عشایر کوچنده در کشور هزینه شد، اما با روش ثبتی مبنا در سال ۹۹ این سرشماری با هزینه‌ای به مراتب پایین انجام و به روز رسانی شد.

وی، عدم پاسخگویی مناسب از سوی جامعه را یکی از مشکلات نظام‌های آماری دنیا دانست و تاکید کرد: با استفاده از روش‌های نوین این نقص از میان برداشته می‌شود و به جای سرشماری هر ۱۰ یا ۵ سال می‌توان آن را به هر ۲ سال یک مرتبه کاهش داد.

معاون مرکز آمار ایران یادآور شد: در همین راستا، امسال میزگردی با کمک کشور‌های اتریش، نروژ و ترکیه برگزار و از تجارب آن‌ها در حوزه آمارگیری و سرشماری ثبتی مبنا استفاده کردیم.

وی اظهار داشت: برای شناسایی چالش‌ها در زمینه سرشماری ثبتی مبنا، اطلاعات داده‌های ثبت احوال و پست پنج استان کشور با ۹۰۰ هزار جمعیت و ۲۸۲ هزار خانوار به شکل میدانی پیماش و بررسی شد و نتایج خوبی در این رابطه به دست آمد.

این مسوول ادامه داد: از ظرفیت‌های قانونی نیز برای پیشبرد اهداف آماری تعریف شده و تغییر فرآیند اجرای آن‌ها از میدانی به ثبتی مبنا باید استفاده کنیم.

میرفلاح نصیری اضافه کرد: یکی از چالش‌های ما در اجرای سرشماری ثبتی مبنا، عدم برخورداری برخی از شهر‌ها به پروژه جی نف پست و یا فقدان اطلاعات شناسنامه‌ای برخی افراد است که امیدواریم چنین مشکلات و نقایص هرچه سریع‌تر مرتفع شود.

معاون مرکز آمار ایران افزود: برای اجرای سرشماری براساس ثبتی مبنا، در سال ۱۴۰۵ به همت و هم افزایی تمامی دستگاه‌ها نیازمند هستیم.