امروزه انواع گوناگون شرکت ها به موجب قوانین و مقررات متعدد باید فرآیند ثبت شرکت را سپری کنند. در مورد بخش قابل توجهی از شرکت های تجاری که از آن به عنوان شرکت های سهامی یاد می شود، تاسیس یک شرکت مستلزم ثبت آن در اداره ثبت شرکت ها و تکمیل فرم ها و اظهارنامه های مربوط به آن است. از نظر قانونی امروزه دو شیوه حضوری و غیر حضوری برای ثبت انواع شرکت ها وجود دارد. مهمترین شرکت هایی که مطابق با ماده 20 قانون تجارت در حقوق ایران وجود دارند به ترتیب زیر است:
هر کدام از این هفت نوع شرکت برای تاسیس و ادامه فعالیت، می بایست مطابق با مقررات ثبت شوند. محل ثبت انواع شرکت های تجاری اداره ای تحت عنوان اداره ثبت شرکت هاست که زیر نظر سازمان ثبت اسناد و املاک کشور فعالیت می کند. پیش از آن که یک شرکت تجاری آغاز به کار کند و شخصیت حقوقی پیدا کند، صاحبان و سرمایه گذاران آن می بایست اظهارنامه ای مبنی بر تقاضای ثبت شرکت، تکمیل کرده و به اداره تقدیم نمایند.
نام شرکت، موضوع و میزان سرمایه آن در اظهارنامه اعلام می شود. همچنین در صورتی که نشان یا علامت تجاری برای معرفی محصولات و خدمات خود در نظر داشته باشند، باید نمونه آن را به اداره مزبور تحویل دهند. برای ثبت حضوری همه انواع شرکت های تجاری باید یک نوبت آگهی در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار محلی چاپ شود.
اگر منع قانونی برای ثبت شرکت ثبتی نو وجود نداشته باشد، کاغذ گواهی ثبت به متقاضی ثبت تحویل داده می شود.
(ثبت موسسات تجاری)
طبق توضیخاتی که موسسه ثبتی نو در وب سایت خود به آدرس www.sabtino.com داده است، بنا به مقررات قانونی مختلف، پیش از ثبت و تاسیس هر کدام از شرکت های تجاری نخست، باید اظهارنامه ثبت شرکت به همراه ضمائم آن به اداره تحویل گردد. در اظهارنامه باید موضوعات زیر قید شده باشد:
همچنین ثبتی نو در جای دیگر آورده است که؛ یکی از اسناد دیگری که برای تاسیس یک شرکت باید در اداره ثبت شود، طرح اساسنامه شرکت است. طرح اساسنامه شرکت یا همان اساسنامه پیشنهادی توسط موسسین ارائه می شود. این طرح باید در بردارنده نکات زیر باشد:
(تصمیمات شرکا)
برای ثبت شرکت به شیوه حضوری باید اظهارنامه ثبت را به همراه ضمائم آن به اداره ثبت شرکت ها تحویل داد. با تحویل اظهارنامه، مامور اداره بررسی اولیه را انجام می دهد و در صورتی که پرونده کامل بود مجوز صدور آگهی ثبت شرکت صادر می شود.
آگهی مزبور باید در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار محلی یک نوبت چاپ شود. در آگهی نام و موضوع شرکت ذکر می شود. اگر کسی بر نام شرکت حقی از جمله حق تقدم دارد می تواند ادعانامه خود را ظرف مهلت سی روز به اداره ثبت شرکت ها تقدیم کند.
در صورتی که برای ثبت شرکت معارضی پیدا شد، به متقاضی ثبت اعلام می گردد که چنانچه بر ثبت شرکت پافشاری دارد، ظرف ده روز مدارک و اسناد خویش را به اداره ثبت شرکت ها تقدیم کند. در صورتی که برای نام شرکت و اهداف آن معارضی پیدا نشد، پس از سپری شدن مدت مندرج در آگهی شرکت ثبت می شود و به متقاضی رسید داده می شود.
به ثبت رسیدن شرکت به معنای پایان یافتن فرایند ثبت در مورد شرکت است. نه تنها اطلاعات اولیه مربوط به شرکت باید به ثبت برسد، بلکه بر اساس قانون تجارت برخی از تصمیمات مهم مجامع تصمیم گیرنده در شرکت های تجاری نیز باید به ثبت اداره ثبت شرکت ها برسد. برای مثال در صورتی که مدیران شرکت سهامی عام بخواهند سرمایه شرکت را کاهش یا افزایش دهند، این موضوع باید به ثبت برسد. همانطور که اشاره شد حتی در صورتی که شرکت بخواهد به صورت ارادی توسط مدیران آن انحلال یابد، این موضوع باید در اداره مزبور به ثبت برسد.
(حقوق ثبت)
امروزه با افزایش خدمات الکترونیکی دولتی ثبت شرکت نیز به شیوه غیر حضوری و برخط انجام می پذیرد. برای این کار می بایست به درگاه اینترنتی اداره ثبت شرکت ها مراجعه نمود. در این سامانه اقدامات قانونی مورد نیاز برای ثبت شرکت، به صورت برخط قابل انجام است. برای مثال می توان به اظهارنامه موضوع ماده 6 قانون تجارت اشاره کرد. این اظهارنامه و سایر فرم های مربوط به ثبت شرکت در سامانه مزبور تکمیل می شود.
ثبت شرکت خواه به شیوه حضوری و خواه به شیوه غیر حضوری منوط به پرداخت هزینه ای تحت عنوان حق الثبت به اداره ثبت شرکت های تجاری است. در شیوه غیر حضوری پرداخت حق الثبت به شیوه مراجعه به درگاه های پرداخت انجام می شود.
منبع: www.irsherkat.ssaa.ir , www.sabtino.com , www.kajsabt.com