فرصت سوزی ، بلای زندگی

روز زن، روز مرد، روز مادر، روز پدر، روز دختر، روز کودک، روز جوان، روز سالمند، اینها تنها بخشی از مناسبت هاست که در جهان همه گیر شده است. البته برخی مناسبتها مختص کشورها و مردمانی خاص است که به مرور زمان به خرده فرهنگ تبدیل شده و بدون در نظر گرفتن شرایط، مردمان جهان به آنها متوسل می شوند.

یادآوری فراموشی ها

مناسبت ها فرصتی برای یادآوری فراموشی هاست. اگر مدتهاست کودکمان را در آغوش نگرفته یا حتی او را نادیده گرفته ایم، اگر از کنار کودکان کاری که تا کمر در سطل زباله فرو رفته اند، بی تفاوت عبور کرده و شرایط آنان را درک نکرده ایم، روز کودک فرصت خوبی برای جبران است. اگر قدردان تلاش شبانه روزی پدر یا خانه داری بی منت مادر نبوده ایم، روز پدر یا روز مادر بهترین بهانه است. خلاصه آنکه مناسبت ها بهترین بهانه برای باز کردن چشمهایی است که در طول سال بر روی واقعیت ها بسته ایم.

روز عشق یا عشاق

در کنار تمامی مناسبت ها، یکی بیش از همه خودنمایی می کند، "ولنتاین". آنچه بیش از همه در مورد ولنتاین نقل زبانها شده، این است که امپراتوری روم ازدواج را برای مردان و زنان قدغن کرده بود اما کشیشی به نام والنتین به‌صورت مخفیانه عشاق را به عقد هم درمی‌آورد و گل سرخ به آن‌ها هدیه می‌داد.امپراتور روم متوجه می شود و والنتین را در زندان حبس می کند. والنتین در زندان عاشق دختر نابینای زندانبان می شود و با عشق والنتین، بینایی دختر برمی گردد. در نهایت در ۱۴ فوریه والنتین را اعدام کردند. از آن به بعد والنتین سمبل عشق شد و تا به امروز همچنان این روز را یادبود می‌گیرند. ولنتاین روز کسانی است که باید عاشقانه همدیگر را دوست بدازند، آنهایی که کنار هم بودن را برگزیده اند اما در تمام سال همدیگر را نمی بینند. ولنتاین روز کسانی است که عادت به باهم بودن کرده اند و یادشان رفته زندگی نباید به روزمرگی تبدیل شود. ولنتاین مناسبتی برای یک روز زندگی عاشقانه است و در این روز بدون توجه به پدر یا مادر بودن، باید به باهم بودن اندیشید.

عاشقی نکرده ایم

شاعری به نام "شیون فومنی" در چند کلمه فاتحه عشق را می خواند. " عاشقی نکرده ایم، من در چشم گاو علفم، گاو در چشم من کباب". فومنی با این سه جمله همه چیز را زیر سوال می برد و اصرار دارد که رابطه های عاشقانه نیز ریشه در بهره گیری و سواستفاده دارد. فومنی در همین سه جمله تکلیف همه چیز را روشن می کند. ابتدا تاکید می کند که تاکنون هرچه انجام داده ایم، عاشقی نبوده و درکی از عاشقی نداریم، بعد رابطه عاشقی را به نازل ترین درجه یعنی رابطه انسان و حیوان پایین می آورد. انسان موجودی عاقل است که هر کاری را با هدف، زمینه سازی و البته هوشیاری انجام می دهد و در مقابل او گاو را قرار میدهد، موجودی که مصداق بی شعوری است و در نهایت تیر خلاص را به رابطه عاشقانه می زند. انسان در نگاه گاو فقط به اندازه ای است که شکمش را سیر کند تا از گرسنگی نمیرد و در کنار انسان به زندگی اش ادامه دهد، اما گاو در نگاه انسان کباب یعنی مصداق بی رحمی است. تازه معلوم می شود که انسان شکم گاو را سیر می کرده تا برای پرکردن شکم خودش، جان گاو را بگیرد، آن هم با بدترین روش ممکن، یعنی کباب کردن بر روی آتش پس از گشتن. این بزرگترین خطری است که یک زندگی عاشقانه را تهدید می کند.

بیشتر بخوانید:ضرورت ایمان به زندگی عاشقانه

واقعیت کدام است

عاشقی نکرده ایم، یک واقعیت تاسف آور است، زیرا انسان را در یک تضاد قرار می دهد. از یک سو می خواهیم طرفین یک رابطه را به خاطر اینکه ایام خاص را به خاطر دارند و سربزنگاه با یک کادو، سورپرایز یا روشهای گوناگون دیگر، طرف مقابل خود را شوکه می کنند، تقدیر کنیم و از سوی دیگر این سوال در ذهن متبادر می شود که مگر برای ابراز عشق و ارادات، باید منتظر زمان بود؟ چه کسی گفته مرد باید یک سال صبر کند که روز زن فرا برسد تا از تلاشهای همسرش قدردانی کند؟ مگر قرار است زن یک سال صبر کند تا روز مرد از راه برسد تا مراسم قدردانی را به عمل آورد؟ چرا زن نباید هر روز به شوهرش بگوید تمامی حرکات و زحماتش را می بیند یا چرا مرد نباید به خانمش بگوید نقش دوگانه شاغل بودن و خانه داری او را درک می کند؟ چرا زن و مرد نباید در کنار هم بار خستگی ها را روزانه از دوش بر زمین بگذارند؟ به نظر می رسد مناسبت ها بیش از آنکه باعث نزدیکی شوند، باعث دوری و بی تفاوتی می شوند.  مناسبتها به زن و مرد، والدین و فرزند و تمامی اجازه تاخیر می دهد. مناسبت ها به تک تک آحاد جامعه این اختیار را می دهد که یک سال صبر کنیم تا زمان قراردادی برای قدردانی فرا برسد، در حالی که هیچ  تضمینی برای رسیدن به آن زمان وجود ندارد.

اهمیت هدیه دادن

همواره مطرح می شود که در سالروز ازدواج یا سالگرد تولد باید به طرف مقابل هدیه داد و تاکید می شود که لازم نیست مبلغ هدیه سنگین باشد و می توان با یک شاخه گل تقدیر کرد. مگر یک شاخه گل چقدر ارزش دارد که باید یک سال برای دادنش صبر کرد؟ مگر نمی شود هفتگی یا ماهیانه یا موردی یک شاخه گل به طرف مقابل داد؟ مگر نمی شود هفتگی یا ماهیانه به طرف مقابل هدایایی همچون یک عطر، یک شاخه گل، یک جفت جوراب یا... داد؟ چرا اصرار داریم برای ابراز علاقه، مناسبتی فرا برسد و فرصت های طلایی را در طول سال از دست بدهیم؟

هدیه به یادماندنی

بارها شاهد بوده ایم که افراد در مراسم گوناگون ، پوشاک، عطر یا کالایی را نشان می دهند و با افتخار اعلام می کنند که آن را سالهاست حفظ کرده اند و در توضیح بیشتر ادامه می دهند که آن را در سالگرد ازدواج یا تولد یا مناسبت های دیگر از همسرشان دریافت کرده اند. این رویکردها نشان می دهد که باید هنگام خرید هدیه دقت بیشتری داشت. می توان هدیه ای خرید که ماندگار باشد تا با نگاه کردن به آن، همواره در یاد و خاطر طرف مقابل عرض اندام کرد. بنابر این نباید هدیه خریدن را به درجات پایین تنزل داد.

ماندگاری خاطرات

اصرار بیهوده بر دادن و گرفتن هدیه، در بسیاری از موارد شان ماندگاری خاطرات را پایین می آورد. رفتن به یک رستوران، قدم زدن های دو نفره، برف بازی و بسیاری موارد دیگر می تواند خاطرات را برای سالها ماندگار کند. فراموش نکنیم که در بسیاری از مجالس با خاطره گویی زن و شوهرها رو به رو می شویم و این خاطره گویی ها آنچنان با هیجان بر زبان طرفین جاری می شود که جمع را تحت تاثیر خود قرار می دهد. خاطره گویی هایی که دیگران را نیز به رفتن به یک رستوران یا قدم زدن یا روشهای دیگر تشویق می کند.

نگران از دست رفتن جایگاه

اگر چه در کنار هم بودن، خاطره گویی، یادی از گذشته ها کردن و بسیاری موارد دیگر در بین اعضای خانواده بسیار مطلوب است، اما این نکته را نباید فراموش کرد که اعتبار دادن به طرف مقابل نباید ضایع شود. باید همواره به طرف مقابل تفهیم و البته اثبات کرد که به چه دلیل او را برگزیده ایم. باید همواره تاکید کنیم که او را به عنوان بهترین گزینه زندگی برگزیده ایم و البته او نیز باید جایگاه خود را بداند. باید طرفین به این درک برسند که به چه دلایلی برگزیده اند یا برگزیده شده اند، بنابر این نباید به نوعی رفتار کنند که از چشم بیفتند. باید بدانیم که در نتیجه رفتارهای غلط، ارزشها بسادگی تبدیل به ضد ارزش و کانون گرم خانواده، به جهنمی غیر قابل تحمل تبدیل می شود.

دکتر زهرا نظری مهر / حقوقدان