همانند وب 2 که برای ثبت، فهرستبندی، سازماندهی و در دسترس قرار دادن دادهها به گوگل نیاز دارد، وب 3 نیز نیازمند پروتکلی است که به جمع کردن دادهها و راحتتر کردن جستجو برای کاربران کمک کند. اینجاست که ارز گراف (Graph) با لقب موتور جستجوی فردا، با استفاده از قابلیت ایندکس خود، موردتوجه قرار میگیرد. درواقع این قابلیت میتواند تأثیر بزرگی بر آیندهٔ همهٔ ارزهای دیجیتال و شبکههای غیرمتمرکز داشتهباشد.
در این مقاله نیز تلاش میکنیم تا ارز دیجیتال گراف را همراه با مزایا و معایب آن مورد بررسی قرار دهیم. در پایان نیز در رابطه با آیندهٔ قیمت ارز گراف توضیحاتی را ارائه میکنیم، اما بهتر است که پیش از آن، این پروتکل را همراه با تاریخچهٔ آن بهتر بشناسیم. این نوشته را تا پایان بخوانید.
گراف پروتکل غیرمتمرکزی است که جهت جستجوی دادهها از بلاکچین اتریوم، زنجیرههای سازگار با EVM و زنجیرههای لایه دوم ایجاد شد. در حال حاضر، گراف از ۳۱ شبکهٔ بلاکچین مثل فانتوم، کازماس و آربیتروم پشتیبانی میکند و دادههای آنها توسط رابطهای برنامهنویسی اپلیکیشن منبع باز به نام سابگراف (subgraph) استخراج، پردازش و ذخیره میشوند.
درواقع سابگرافها نوعی از ایندکسها هستند که برای یک درخواست جستجوی خاص مورد استفاده قرار میگیرند و بخشی از تمامی دادههای بلاکچین موجود در گراف را تشکیل میدهند. با توسعهٔ سابگرافها، این امکان در اختیار توسعهدهندگان قرار میگیرد تا دادهها را توسط زبان برنامهنویسی گراف (GraphQL)، تنها با چند کلیک جستجو کنند.
بهدلیل قدرت بالای گراف درزمینهٔ ایندکسینگ، لقب گوگل بلاکچین را به آن اختصاص دادهاند. اکثر اطلاعات در قراردادهای هوشمند، چه در برنامههای غیرمتمرکز (DApps)رمزگذاری شده باشند و چه در توکنهای غیرقابل تعویض، بهسادگی از طریق تعامل با قراداد قابل خواندن نیستند. مدتزمان موردنیاز برای بازیابی دادهها، همواره یکی از بزرگترین چالشهایی است که توسعهدهندگان بلاکچین با آن روبهرو هستند.
توسعهدهندگان نهایتاً برای پاسخگویی به درخواستهای جستجو، مجبور به ایجاد سرورهای ایندکسینگ متمرکز میشوند که این عمل خلاف چیزی است که وب۳ برای دستیابی به آن تلاش میکند. گراف این توانایی را دارد که هر دو مشکل را با پروتکل ایندکسینگ خود رفع کند، چراکه امکان جستجوی دادههای بلاکچین را بهصورت غیرمتمرکز، سریع و کارآمد فراهم میسازد.
پروژهٔ گراف در سال 2018 توسط یانیو تال، جانیس پولمن و براندون رامیرز پایهگذاری و در سال 2020، نسخهٔ اولیهٔ آن بهصورت کامل عرضه شد. در آن دوره که جستجوهای دنیای بلاکچین به حداکثر خود رسیده بود، این پروژه ایندکسینگ نیز بهصورت ویژه موردتوجه قرار گرفت. این سه نفر هدف اصلی خود را ایجاد پایگاه داده تغییرناپذیر و معرفی اینترنت نسل سوم به جامعه عنوان کرده بودند.
ارز گراف که در ادامهٔ مقاله به معرفی آن خواهیم پرداخت، از سال 2019 تاکنون نزدیک به 20 میلیون دلار برای این پلتفرم درآمدزایی داشتهاست. حدود 10 میلیون از این سود نیز، مربوط به فروش عمومی در اکتبر ۲۰۲۰ بودهاست.
ارز گراف یک توکن ERC-20 در بلاکچین اتریوم است که در تخصیص منابع در سراسر اکوسیستم گراف مورد استفاده قرار میگیرد. توکنهای گراف بهعنوان وسیلهای برای مبادله و ارائه پاداش به اعضای شبکه، کاربرد دارند و ایندکسرها، متصدیان و نمایندگان نیز، از گرو گذاشتن آن برای مشارکت در بازار استفاده میکنند.
علاوهبر تسهیل فرایند سرویس داده در شبکهٔ گراف، این توکن نقشی کلیدی در کمک به ادارهٔ شبکه ایفا میکند. دارندگان دیجیتال گراف، حق رأی دادن و تأیید تغییرات رخ داده در این شبکه را دارند. درواقع تأیید هرگونه تغییر پیشنهادی از سوی شورای گراف که بر آیندهٔ شبکه تأثیرگذار باشد، به نظر هولدر ارز دیجیتال گراف وابسته است.
توکن GRT مزایای گوناگونی دارد که هرکدام از آنها، میتواند بر تقاضا و قیمت ارز گراف مؤثر باشد. در این بخش به چند مورد از مهمترینِ آنها اشاره خواهیم کرد:
1. راحتی: امکان جستجوی یکپارچهٔ همهٔ دادههای بلاکچین با استفاده از سابگرافها را فراهم میکند.
2. مقرون به صرفه: پیش از ارائه گراف، توسعهدهندگان مجبور به ساخت سرویسهای جستجوی یا اتکا به دادههای شخص ثالث بودند که هزینهٔ بالایی را درپی داشت.
3. پتانسیل بالا: پتانسیل رشد تصاعدی را دارد، چون همچنان پلتفرمها، برنامههای غیرمتمرکز، بلاکچینها و قراردادهای هوشمند بیشتری را جهت ایندکس به مرورگر خود اضافه میکند.
هر شخص که قصد خرید ارز گراف را دارد، بهتر است در کنار مزایای آن، با چالشهای احتمالی روبهرو نیز آشنا باشد. در این قسمت به دو مورد از اصلیترین معایب این ارز دیجیتال اشاره میکنیم:
1. پشتیبانی از معدود بلاکچین: گراف شبکهای نسبتاً تازهکار است، بنابراین از بلاکچینهای متعددی پشتیبانی نمیکند. گراف تلاش کردهاست تا یک بلاکچین غیر EVM به نام Near را پشتیبانی کند که نشاندهندهٔ در حال رشد بودن این شبکه است.
2. کاملاً غیرمتمرکز نیست: بیشتر سابگرافها توسط سرویس میزبان پشتیبانی میشوند، پس میتوان نتیجه گرفت که گراف کاملاً غیرمتمرکز نیست. با این حال، تیم پروژه تلاش میکند تا فرایند ایندکسینگ دادهها و مرورگر گراف که در جولای سال ۲۰۲۱ راهاندازی شده بود، کاملاً غیرمتمرکز شوند.
تحلیلهای مربوط به ارز گراف نشان میدهد که آیندهٔ امیدوارکنندهای در انتظار آن است. این رمزارز مشکل بزرگی را حل میکند و بخش اصلی وب ۳ را تشکیل میدهد. شبکهٔ گراف دائما درحال گسترش است تا بلاکچینهای جدیدی را در خود جای دهد. با وجود گذشت مدت کوتاهی از راهاندازی، بیش از سه میلیون ارز دیجیتال گراف سیگنالشده در بیش از ۲۰۰ سابگراف و ۲.۶ میلیارد توکن GRT استیکشده توسط ایندکسرها وجود دارند. با استناد به این آمار، میتوان گفت که خرید ارز گراف، یک سرمایهگذاری بلندمدت بسیار سودده است.
بهطور خلاصه میتوان اشاره کرد که ایندکس کردن دادههای بلاکچین بهصورت غیرمتمرکز و یکپارچه برای سادگی بیشتر جستجوی دادهها و بازیابی نتایج، در کنار رویکر منحصربهفرد و قابل قابلتوجهٔ آن بر زیرساخت جهانی، آیندهٔ روشنی را برای قیمت ارز گراف نشان میدهد.
شبکهٔ گراف پروتکل غیرمتمرکزی است که جهت جستجوی دادهها از بلاکچین اتریوم، زنجیرههای سازگار با EVM و زنجیرههای لایه دوم ایجاد شد. رمزارز اختصاصی این پلتفرم نیز یک توکن ERC-20 در بلاکچین اتریوم است که در تخصیص منابع در سراسر اکوسیستم گراف مورد استفاده قرار میگیرد. در واقع ارز گراف بهعنوان وسیلهای برای مبادله و ارائه پاداش به اعضای شبکه استفاده میشود و ایندکسرها، متصدیان و نمایندگان برای مشارکت در بازار، از گرو گذاشتن آن بهره میبرند. این توکن مزایای گوناگونی دارد که راحتی، مقرونبهصرفه بودن و آیندهداری، سه مورد از مهمترین آنهاست. با توجه به ویژگیهای این ارز، خرید ارز گراف را میتوان یک سرمایهگذاری بلندمدت با سود بالا دانست.