خطوط تولید جدید؛ نیازمند نگهداری درست

پول‌نیوز، محمدعلی دیانتی‌زاده* - این روزها که خودروسازان کوچک و بزرگ درصدد به نتیجه رساندن رایزنی‌ها و نهایی کردن مذاکرات خود با شرکت‌های خارجی هستند و شمارش معکوس برای ورود قطعات مورد نیاز و ماشین‌آلات جدید به خطوط تولید آغاز شده است، برطرف کردن یک نقص دیرینه را نیز باید در کانون توجه قرار داد؛ نقص در امر «نگهداری و تعمیرات» ماشین‌آلات خط تولید که در دوران تحریم بیش از پیش به چشم آمد. زیرا در این دوران قطعات و تجهیزات مربوط به فرایند تولید درصورت خرابی به‌سادگی قابل جایگزینی نبودند.

در صنایع ما، مادام كه قطعه یا دستگاهی خراب نشود، نسبت به تعمیر آن اقدام نمی‌شود و در مواردی حتی واحدهای بزرگ صنعتی كشور نیز ردیف بودجه‌ای برای نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه ندارند. نگهداری نادرست از سرمایه‌های فیزیكی همچون قطعات و تجهیزات خط تولید موجب شده است که هزینه نگهداری و تعمیرات در کشور ما به 4 برابر بیش از سایر کشورها برسد و ضمن افزایش هزینه‌های تولید، همه‌ساله بخش عمده‌ای از درآمد ناخالص ملی از این بابت اتلاف شود.

این در حالی است که امروزه دانش نگهداری و تعمیرات راهکارهایی ارائه می‌دهد تا از این سرمایه‌های ملی به نحوی شایسته استفاده و حراست شود. افزایش عمر دستگاه‌ها و کاهش مدت‌زمان رکود کاری دستگاه‌ها، ازجمله مزایای بهره‌گیری از این دانش است که هزینه‌ها را در بخش‌های مختلف صنایع به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.

یکی دیگر از مباحث مورد تأکید در این زمینه ـ که خوش‌بختانه بنا بر اخبار منتشرشده در قراردادهای جدید خودروسازان با شرکای خارجی آن‌ها لحاظ شده است ـ انتقال دانش فنی در کنار خرید فناوری است. هرچه توانمندی ما در داخلی‌سازی دستگاه‌ها و ماشین‌آلات خطوط تولید بیش‌تر شود، در زمان و هزینه‌های مربوط به نگهداری و تعمیرات آن‌ها نیز صرفه‌جویی خواهد شد، زیرا در آن صورت ارائه‌دهندگان این خدمات، داخلی و در دسترس خواهند بود.

هنوز پیش چشم ماست که چگونه در زمان تحریم، برای رفع خرابی ماشین‌آلات خطوط تولید و تامین قطعات یدکی آن‌ها، دست به دامان واسطه‌ها یا چینی‌ها می‌شدیم تا قطعه‌ای را به چندبرابر قیمت واقعی از دلالان بخریم یا مشابه آن را با کیفیت یک‌چندم از چینی‌ها. و چه ایرادات عجیب و غریب و ناشناخته‌ای که به‌واسطه استفاده از همین قطعات یدکی بدون ضمانت یا تقلبی در ماشین‌آلات خطوط تولید، در خودروهای داخلی پیدا نشد!

در پایان یادآور می‌شود که سالانه بیش از 10 میلیارد دلار در زمینه خرید، تأمین و واردات تجهیزات و ماشین‌آلات صنعتی ـ از صنعت نفت گرفته تا خودرو و... - در کشور ما هزینه می‌شود، اما با بهره‌گیری از اصول مهندسی نگهداری و تعمیر می‌توان این رقم را به نصف كاهش داد.

*سردبیر