«توفان شرق» چگونه مرزهای جهانی را درنوردید؟

پول‌نیوز، محمدعلی دیانتی زاده - ازجمله خودروسازان چینی که بیشتر به‌واسطه فروش و مونتاژ خودروهای سنگین خود در کشورمان شناخته می‌شود، خودروسازی دانگ‌فنگ (به معنی توفان شرق) است. این مجموعه به عرضه خودروهای تجاری سبک نیز در ایران مبادرت می‌ورزد که نخستین نمونه از آن، عرضه پیکاپ ریچ (RICH) است؛ خودرویی که جانشین خودروی نیسان پیکاپ در خط تولید پارس‌خودرو شد ولی به لحاظ کیفی فاصله بسیار با آن دارد. اما بیش از پیکاپ ریچ، مردم ایران دانگ‌فنگ را بیش‌تر با خودروی مینی‌کراس‌اور H30 کراس می‌شناسند که توسط ایران‌خودرو به بازار عرضه شده است.

کمپانی دانگ‌فنگ، یک خودروساز دولتی در چین است و در حال حاضر، در کنار شرکت‌هایی همچون چانگان، سایک و فاو، به‌عنوان یکی از چهار سازنده بزرگ خودرو در این کشور مطرح است. کل تولیدات این شرکت در سال 2014 میلادی، معادل 3.5 میلیون دستگاه خودرو اعم از سبک و سنگین بود که از این تعداد، نزدیک به 450 هزار دستگاه از آن را خودروهای سنگین دربر می‌گرفت که البته این حجم از تولید کشنده و کامیون، بیش از کل خروجی رقبای وطنی‌اش بود. دانگ‌فنگ با این آمار تولید توانست از سال 2014 به دومین خودروساز بزرگ چین تبدیل شود.

دیگر نکته مهمی که درخصوص این خودرساز وجود دارد این است که دانگ‌فنگ با احتساب شش خودروساز بین‌المللی، از نظر همکاری با شرکای خارجی در جایگاه اول میان دیگر خودروسازان چینی قرار می‌گیرد. همکاری‌های دانگ‌فنگ با شرکت‌های خارجی تنوع محصولات این خودروسازی را با برندهای بزرگ مانند سیتروئن، هوندا، کیا، نیسان، پژو و رنو گسترش بخشیده‌ است. ضمن این‌که این خودروساز برندهایی چینی و تایوانی دیگری همچون فنگ‌شن، ونوسیا و لاکسجن را هم زیر چتر خود قرار داده است.

یکی از دلایل تاکید همیشگی کارشناسان بر اصلاحات زیرساختی در صنعت خودرو که در ایران هنوز آن‌طور که باید و شاید اتفاق نیفتاده ، ایجاد یک تحول بزرگ در این صنعت است، تحولی که حتی در یک کشور کمونیستی مانند چین نیز تحقق یافته است؛

بین سال‌های 1978 تا 1985 میلادی، در پرتو اصلاحات اقتصادی که توسط شخص دنگ ژیائوپینگ، رهبر و دبیرکل وقت جمهوری خلق چین انجام می‌شد، دانگ‌فنگ به یکی از دو تولیدکننده بزرگ کامیون در چین تبدیل شد.

در آن زمان، این شرکت به‌صورت بخش‌های مجزا و پراکنده از یکدیگر اداره می‌شد اما طی پروسه‌ای، بخش‌های متعدد آن در هم ادغام شدند و کنترل آن نیز به یک نهاد کسب‌وکار دولتی سپرده شد، هرچند که در اداره آن از مدیران بخش خصوصی بهره گرفته می‌شد.

علاوه بر این دانگ‌فنگ با شش سنگین‌ساز دیگر ادغام شد. از سال 1985 میلادی به بعد، این شرکت به خودمختاری بیشتری دست یافت و کنترل مستقیم دولت مرکزی هم از روی آن حذف شد، گرچه کماکان 70 درصد از سهام آن همچنان دولتی باقی ماند.

از میانه دهه هشتاد میلادی و متعاقب رفرم های انجام‌شده، دارایی این شرکت بالغ بر سه‌برابر افزایش یافت و همین امر مدیران این شرکت را ترغیب به افزایش ظرفیت تولید می‌کرد. اما در سال 1995 این شرکت با مشکلات مالی روبه‌رو شد که به‌طور هم‌زمان دیگر خودروسازان چینی را نیز دربرمی‌گرفت. این موقعیت وخیم تا سال 1998 باقی ماند و البته وجود همین امر موجبات بازسازی این شرکت را در سال 1999 میلادی فراهم آورد.

در اکتبر همان سال اولین مرکز تحقیق و توسعه برون‌مرزی خود را با دستیابی به 70 درصد از سهام شرکت مهندسی سوئدی T Engineering AB راه‌اندازی کرد. دانگ‌فنگ و شرکت سوئدی ولوو در ژانویه سال 2013 تحت قراردادی به نام خودروهای کاروتجاری دانگ‌فنگ به تولید کامیون‌های سنگین و نیمه‌سنگین پرداختند که از این میان 55 درصد متعلق به دانگ‌فنگ و 45 درصد متعلق به خودروسازی ولوو بود.

در بخشی از این معامله، ولوو مجبور به پرداخت 5.6 میلیارد یوان (معادل 900 میلیون دلار) به دانگ‌فنگ بود. از سوی دیگر براساس این قرارداد شرکت دانگ‌فنگ توزیع حجم فعالیت‌های تولیدی در زمینه خودروهای سنگین و نیمه‌سنگین را برعهده می‌گرفت.

با کمک و همیاری شرکت‌های ولو و رنو، دانگ‌فنگ توانست به بازارهای اروپایی گام نهد. این همکاری در ادامه موجب شد تا ولوو با استفاده از آمار فروش دانگ‌فنگ، بتواند در مقابل دایملر یعنی قدر‌تمندترین رقیبش تا حدودی قد علم کند.

در سال 2014 دانگ‌فنگ چین به‌تنهایی و فقط با نام خود، حدود 500هزار دستگاه انواع خودروی کاروتجاری تجاری تولید کرد و این در حالی است که دایملر تراکز که بزرگ‌ترین تولید‌کننده خودرو‌های کاروتجاری در دنیا است، در قالب یک گروه و با کارخانه‌ها و برندهای زیرمجموعه‌اش رکوردی نزدیک به این رکورد را کسب می‌کند.