آزادسازی قیمت بنزین در کنار پرداخت یارانه نقدی

پول‌نیوز -  آنچه بر سر قیمت بنزین می‌آید، یکی از اصلی‌ترین سوال‌هایی است که بودجه و به دنبال آن اقتصاد ایران در هفته‌های گذشته با آن درگیر بوده و با وجود آنکه دولت عملا موضوع افزایش نرخ این حامل انرژی در سال پیش رو را نه تایید و نه رد می‌کند، اما هنوز تحلیل‌ها درباره چگونگی طرح‌ریزی برای آینده این بازار مهم اقتصادی ادامه دارد.

یکی از اصلی‌ترین اهداف در نظر گرفته شده در جریان اجرای طرح هدفمندسازی یارانه‌ها، واقعی کردن نرخ حامل‌های انرژی در بازار داخلی بود و پس از آن با پیگیری دولت، در دو مرحله قیمت بنزین به هزار تومان در هر لیتر افزایش یافت اما برای چند سال اخیر این نرخ ثابت باقی ماند تا بار دیگر تحلیل‌هایی از گوشه و کنار اقتصاد ایران به گوش برسد مبنی بر اینکه نرخ بنزین می‌تواند یک افزایش جدید را تجربه کند.

با وجود ارائه این تحلیل‌ها طرح افزایش نرخ بنزین در سال جاری (۱۳۹۷) اجرایی نشد و در حالیکه برخی گمانه‌زنی‌ها حکایت از افزایش نرخ این حامل انرژی در سال آینده داشت، دولت اعلام کرده که فعلا تصمیمی قطعی درباره این موضوع گرفته نشده و باید دید بررسی‌ها در هفته‌های آینده مجلس و دولت را به کدام سمت خواهد برد.

با توجه به اینکه بحث افزایش مستقیم نرخ بنزین در شرایط فعلی اقتصاد ایران و فشاری معیشتی که مردم با آن رو به رو هستند چندان توصیه نمی‌شود، دولت بار دیگر بحث سهمیه‌بندی مصرف سوخت را مطرح کرد و حتی فرایند بازتوزیع کارت‌های سوخت برای وسایل نقلیه نیز آغاز شد.

هرچند تمام این مراحل طی شده، اما هنوز طرح‌هایی جدید برای مشخص کردن آینده نرخ سوخت مطرح می‌شود و جدیدترین این طرح‌ها را نیز رییس اتاق بازرگانی تهران مطرح کرده است.

مسعود خوانساری در نشست بررسی یارانه‌ها در همایشی در تهران گفته که با توجه به اینکه بخش قابل توجهی از اقشار کم درآمد جامعه وسیله نقلیه ندارند، توزیع یارانه‌ای سوخت به همه مردم نه تنها نمی‌تواند مشکلات موجود در این حوزه را حل کند که حتی فشار بیشتری نیز به بازار و مردم وارد می‌کند.

وی از دولت خواسته با آزادسازی نرخ بنزین، قیمت تمام شده این کالا را به حدود 5000 تومان برساند تا در وهله اول با واقعی شدن قیمت‌ها، اهدافی همچون جلوگیری از قاچاق محقق شود. از سوی دیگر فاصله میان این نرخ و قیمت فعلی (4000 تومان در هر لیتر) را با پرداخت یارانه نقدی در اختیار اقشار کم درآمد قرار دهد تا به این وسیله حمایت از این گروه‌ها نیز با مدیریت دولت در دستور کار باشد.

هرچند تا زمان تصویب نهایی بودجه و مشخص شدن برنامه‌ دولت و نمایندگان مجلس برای حامل‌های انرژی نمی‌توان به طور دقیق اتفاقات پیش‌رو را پیش‌بینی کرد اما صحبت‌های خوانساری نشان می‌دهد که بخش خصوصی هنوز بر سر پیشنهادهای ابتدایی خود که همان حرکت به سمت واقعی شدن قیمت‌هاست ایستاده است؛ پیشنهادی که مشخص نیست با توجه به شرایط فعلی اقتصاد ایران، آیا دولت به سمت اجرایش حرکت می‌کند یا همچنان قیمت‌گذاری بنزین به روال سال‌های گذشته ادامه خواهد یافت.