افزایش قیمت سوخت و درپی آن تورم یا تداوم قاچاق و از بین رفتن سرمایه ملی

هنوز آمار و ارقام دقیق و رسمی از میزان قاچاق سوخت اعلام نشده است. مهرماه سال گذشته دولت میزان قاچاق سوخت به خارج از کشور را 20 تا 40 میلیون لیتر در روز اعلام کرد. برخی آمار غیررسمی  دیگر از قاچاق روزانه 10 تا 20 میلیون لیتر بنزین حکایت دارد، آماری که هیچ گاه تأیید و یا تکذیب نشده اند.

در آخرین اظهارنظر، عبدالله هندیانی معاون پیشگیری ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، میزان قاچاق سوخت با کاهش روزانه 5 میلیون لیتری نسبت به سال قبل، عددی بین 7 الی 8 میلیون لیتر را اعلام کرد.

با این حال عدد اعلام شده از سوی این مقام ارشد ستاد مبارزه با قاچاق با گزارش هایی که وزیر نفت و دیگر مسئولان ارائه می دهند اختلاف زیادی دارد.

از میزان قاچاق سوخت بگذریم به این سوال بر میخوریم که چرا قاچاق سوخت با همه مخاطراتش روند رو به رشدی را طی می کند. آنچه که همه کارشناسان و مقامات و مسئولین رسمی و غیررسمی با آن همنظر هستند این است که ریشه اصلی قاچاق سوخت به اختلاف قیمت آن در داخل کشور با کشورهای همسایه برمی گردد. اختلاف قیمتی که به 10 تا 15 برابر هم می رسد. این تفاوت قیمت ریسک بالای قاچاق سوخت از کشور را برای قاچاقچیان توجیه‌پذیر ساخته است.

اجرای ناقص قانون هدفمندی یارانه‌ها و غیرواقعی بودن قیمت‌های سوخت در داخل و نیز اختلاف بسیار زیاد قیمت سوخت ایران با کشورهای همسایه و همچنین کمبود سوخت در این کشورها موجب شده قاچاق سوخت بیشترین آمار کالاهای قاچاق از داخل به خارج از کشور را به خود اختصاص دهد.

حالا چند وقتی ایست بحث احیای دوباره کارت سوخت مطرح شده است تا جایی که شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی آذرماه سال گذشته کار ثبت‌نام درخواست کارت سوخت المثنی برای مالکان خودرو و موتورسیکلت فاقد کارت را آغاز کرد. و اینکه اخبار غیر رسمی از احتمال افزایش قیمت و نیز سهمیه بندی بنزین منتشر شده است.

باید و نبایدهای بسیاری درخصوص قیمت بنزین عنوان می شود. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که بالا بردن قیمت سوخت انگیزه قاچاق را کم می کند ولی مخالفان افزایش قیمت، در شرایط حال حاضر اقتصادی این اقدام را مخرب می‌دانند و اعتقاد دارند که این کار به تورم بیشتر دامن خواهد زد و این به صلاح کشور نیست.

پیش تر اسفندماه سال گذشته نمایندگان مجلس شورای اسلامی با پیشنهاد ساماندهی قیمت حامل‌های انرژی و افزایش قیمت آن برای سال جاری مخالفت کردند.

با اینکه اختیار افزایش قیمت سوخت در دست دولت است، اینطور که بنظر می رسد اوضاع برای گران شدن حامل های انرژی مناسب نیست. طی ماه های اخیر با افزایش تورم و فشار بسیار زیادی که بر دوش مردم آمده است افزایش بنزین و سایر حامل های انرژی می تواند اوضاع را بدتر از این هم بکند.