آیا « ب. ز » های جدیدی در راه است؟!

به گزارش خبرنگار پول نیوز؛ با اعلام تحریم‌های سخت علیه ایران و ممانعت آمریکا از خرید نفت ایران توسط سایر کشور‌های جهان، سبد عرضه این محصول استراتژیک کشور با محدودیت‌های جدی روبرو شد. مدیران دولتی و کارشناسان بازار در استراتژی جدید خود و برای دور زدن تحریم‌های نفتی، تصمیم به عرضه نفت خام در بورس گرفتند. ایشان به دنبال این امر بودند که نفت خام را با سرمایه داخلی زنده نگه دارند چرا که نفت از پایه‌های اصلی بودجه ریزی دولت برای اقتصاد کشور است و یک محصول امنیتی تلقی می‌شود.

در نیمه نخست اردیبهشت ماه امسال نخستین عرضه نفت خام سنگین شرکت ملی نفت ایران در رینگ بین‌المللی بورس انرژی با قیمت پایه ۶۳ دلار و ۵۱ سنت برای هر بشکه منتشر شد و در سایت بورس انرژی قرار گرفت، اما در مرحله اول و دوم سرریز شدن سرمایه گذاران در این بخش با رقم صفر مواجه شد و هیچ استقبالی از سوی کنش گران بازار سرمایه صورت نگرفت.

با توجه به اینکه از ابتدای انقلاب، ایران در دایره تحریم‌های غرب قرار گرفته و ممنوعیت‌های نفتی عنصر اصلی چنین محدودیت‌هایی شد، افراد بسیاری در مقاطع مختلف وظیفه‌ی دور زدن تحریم‌ها را بر عهده داشتند وقرار بود فرآیند فروش نفت ایران در بازار‌های هدف را عملیاتی کنند اما؛ در این بین حضور سوداگران و سودجویانی که با برچسب مامور دور زدن تحریم ها، بیت المال را بنام خود مصادره کرده و رقم‌های نجومی را چپاول کردند نیز وجود داشتند که خوشبختانه هم اکنون در دایره بازخواست قضایی قرار دارند.

از این رو برای شفافیت در این حوزه حساس و جلوگیری از حضور افرادی همانند بابک زنجانی، نفت در دایره بازار سرمایه تعریف و در نهایت بورس انرژی مسوول فروش این طلای سیاه شد.

بورس انرژی تا کنون در حوزه فروش نفت هیچ نقطه مثبتی در کارنامه خود ثبت نکرده است.

نفت طبق گفته کارشناسان بصورت ماهیتی یک محصول استراتژیک و امنیتی تلقی می‌شود و ورود به آن با محدودیت‌هایی نیز همراه است.

به اعتراف مدیرعامل بورس انرژی از آنجا که در عرضه نفت خام سیاست‌گذاری و اجرا منسجم نیست، معاملات با کندی همراه است.

سید علی حسینی در مورد علت عدم استقبال خریداران بورسی از عرضه نفت خام گفت: باید کار، پایش و عارضه یابی شود زیرا؛ در عرضه نفت خام خلاء داریم.

گفتنی است به گفته نماینده شرکت ملی نفت در بورس انرژی، میزان فروش نفت از اردیبهشت ماه تاکنون، حدود یک میلیون بشکه نفت خام سبک و ۷۰ هزار بشکه نفت خام سنگین در رینگ بین‌المللی بورس انرژی بوده است.

در ادامه این گزارش حسین عبده تبریزی کارشناس خبره بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار پول نیوز در مورد حضور نفت در بورس انرژی و نبود اقبال برای خرید آن، اظهار داشت: ما از سال‌ها قبل باید بورس نفت را راه اندازی می‌کردیم که در شرایط بحرانی به دنبال ایجاد بازار جدید باشیم نه آنکه در مواقع بحران در صدد زنده نگه داشتن این صنعت با هر استراتژی باشیم، زیرا این کار عملا غلط و پر هزینه است.

وی ادامه داد: ذات بورس نفت یک بازار بین المللی است و نباید صرفا این قاعده را به بازار داخلی معطوف کرد، ضمن آنکه برنامه‌های ما باید در زمینه بین الملل حرکت کند.

عبده تبریزی تاکید کرد: ورود به این عرصه سخت است، اما ما می‌توانستیم سال‌ها قبل در این حوزه حضور پیدا کنیم چرا که در این مقطع از شرایط بحرانی، روند آغاز این مقوله سخت و زمان بر است.

وی با اشاره به اینکه عرضه نفت خام در بورس انرژی ایران در راستای تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی مبتنی بر ایجاد تنوع در روش‌های فروش نفت و استفاده از ظرفیت‌های بخش غیردولتی به‌منظور صادرات نفت‌خام در دستور کار قرار گرفت گفت: متاسفانه عملکرد بورس انرژی درهمین مقطع نیز ضعیف بوده است.

این کارشناس خبره بازار سرمایه با بیان اینکه در شرایط فعلی راه اندازی بورس نفت محدودیت دارد اذعان کرد: طبیعی است که اگر این اتفاق از حدود ۲۰ سال پیش آغاز می‌شد و بورس نفت را راه می‌انداختیم الان میتوانستیم از آن استفاده کنیم.

در پایان باید دید آیا بورس انرژی استراتژی جدیدی درتقویت حوزه نفت و انرژی دارد یا اینکه همچنان با شعار نفت یک کالای امنیتی است خود را از فعالیت در این حوزه مبرا خواهد کرد؛ از سویی هدف از تاسیس بورس انرژی، بریدن دست سوداگران و سودجویان نفتی است تا کشور دیگر شاهد رشد افرادی همچون بابک زنجانی‌ها نباشد اما؛ با راکد بودن این مجموعه، بروز چنین پدیده تکراری دور از ذهن نخواهد بود.