به گزارش خبرنگار پول نیوز، یک خانوار معمولی با درآمد متوسط چندسال طول می کشد تا خانه دار شود یا اصلا این امکان برایش مقدور است؟
شاخص دسترسی به مسکن که یک استاندار جهانی است یعنی یک خانوار چندساله می تواند خانه دار شود؟ مرکز آمار بعد از سال 94 شاخص دسترسی به مسکن را منتشر نکرده است و علت آن نامشخص است. شاید یکی از علت های آن عدم دسترسی مردم به مسکن است چراکه در این شرایط موجود در تهران و کلان شهرها مردم دیگر امیدی به خانه دار شدن ندارند.
نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران عنوان می کند: دراینباره آماری وجود ندارد و وضعیت دو گروه از مردم متفاوت است. دسته اولی آنهایی که در شرف خانهدار شدن هستند و دوم آنهایی که ظرفیت خانهدار شدن را دارند.
حسام عقبانی می گوید: اگر یک زوج جوان بدون هیچ پس اندازی بخواهند خانه دار شوند نیاز به فرصت 30 تا 35 ساله دارند.
با این حال براساس قیمت خانه ها به نظر می رسد این انتظار بیش از 30 تا 35 سال خواهند بود و ممکن است هیچ وقت خانه دار نشوند.
بیشتر بخوانید:
♦پراید بالدار در مسیر پمپ بنزین های پلمپ شده!
براساس آخرین شاخص های مرکزآمار، در سال 94حداقل زمان دسترسی برای خانه 31 سال بود اما؛ نکته قابل توجه تفاوتهای آماری بین مرکز آمار و وزارت راه وشهرسازی است.
برای نمونه وزارت راه و شهرسازی در 89 با پیش فرض پسانداز یک سوم درآمد افراد برای خانه دار شدن این زمان را 35 سال پیش بینی کرده بود حال سوال اصلی اینجاست مرکز آمار اشتباه می کند یا وزارت راه و شهرسازی؟!
در دولت نهم و سال 86 بود که طرح مسکن مهر کلید خورد که آن هم نتیجه ای نداد و بعد از گذشت سالیان طولانی هنوز هم مسکنهای مهر تحویل مردم داده نشده است اما؛ این واقعیت هم مهم نداشتن کیفیت و دوام این واحدهاست.
درحال حاضر و دولت دوازدهم ثبت نام طرح ملی مسکن آغاز شد این مسکن هم شباهت هایی به مسکن مهر دارد. در نهایت می توان امیدوار بود که سرنوشت مردمی که در این طرح ثبت نام کرده اند مانند کسانی که در مسکن مهر ثبت نام کردند نشوند و این افراد خانه ای ایمن تحویل بگیرند.
در نبود منابع آماری رسمی میتوان با تکیه بر یک شاخص دیگر، میانگین زمان انتظار خانهدار شدن در تهران را بهطور تقریبی محاسبه کرد: میانگین درآمد و هزینه خانوار.
طبق آخرین گزارش آماری که مرکز ملی آمار ایران دراینخصوص منتشر کرد؛ متوسط درآمد و هزینه هر خانوار شهری در تهران به ترتیب 64 و 58 میلیون تومان بوده است. در واقع هر خانوار تهرانی سالانه حدود 6 میلیون تومان پسانداز دارد.
در این گزارش آماری مشخص نشده که چه تعداد از خانوارها خانه دار و چه تعداد مستأجر هستند. از طرف دیگر متوسط هزینه مسکن در سبد هیچیک از این دو گروه محاسبه نشده است اما؛ اگر خوشبینانه عمل کنیم و یکسوم درآمد خانوارهای ساکن تهران را ملاک قرار دهیم ( به عنوان پسانداز) و میانگین قیمت هر متر واحد مسکونی را 11 میلیون در نظر بگیریم به دورنمای نگرانکنندهای خواهیم رسید.
به عبارت اگر هر خانوار تهرانی حدود یک و نیم میلیون پسانداز ماهانه داشته باشد خرید یک واحد 75 متری (به ارزش تقریبی 825 میلیون تومان) 550 ماه یا 45 سال زمان خواهد برد. این در صورتی است که متغیر مهم دیگر یعنی نرخ تورم، کمتر از افزایش سالانه دستمزد و حقوق یا برابر آن باشد که در عمل غیرممکن به نظر میرسد.
از طرف اگر سقف تسهیلات مسکن را 100 میلیون تومان در نظر بگیریم ( سقف تسهیلات طرح مسکن ۷۵ تا 100 میلیون تومان است) و از ارزش ملک کسر کنیم به عدد 40 سال خواهیم رسید. این برآورد تقریبی است و باید دید آیا سازمانهای و نهادهای متولی دیگر (وزارت راه و شهرسازی و مرکز پژوهشهای مجلس) به سکوت مرکز ملی آمار پایان میدهند و آمار قابلاتکایی ارائه میکنند یا نه.
به هرحال عدد کمتر از 40 سال منطقی به نظر نمیرسد چون شاخص دوره انتظار خرید مسکن در سال 34یعنی دوره دو سال قبل از تلاطم رکوردشکن بازار مسکن، 31 سال بوده است. بهعبارتدیگر این برآورد تقریبی ممکن است دوره انتظار خانهدار شدن را بهدقت نشان ندهند اما با تکیهبر میتوان آمارهای و احتمالات می توان گفت این انتظار بیش از 40 سال است.
در نیمه نخست سال 2016، رتبه ایران درخصوص شاخص خرید خانه و نسب قیمت خانه به درآمد در میان 95 کشور رتبه های 90 و 67 بوده است.
در تازه ترین آمار منتشر شده در سال 2019 ایران جز 8 کشوری است که بدترین شاخص را دارد و در رتبه 87 را در میان 95 دارد.
در نهایت می توان گفت مردم ما با درآمد بسیار کم در خانه هایی گران زندگی می کنند.