از فرار پزشکان و وکلا تا حمایت تمام قد دولت از دانه درشت ها

به گزارش خبرنگار پول نیوز، اگر نگاهی به مالیات در سال 98 بیندازیم، سازمان امور مالیاتی با بسیاری از مشاغل سر و کار داشت. از پزشکان و وکلا و فرار مالیاتی آنها با ترفند نصب نکردن کارت خوان تا معافیت مالیاتی هنرمندان که بسیار سر و صدا به پا کرد.

سازمان امور مالیاتی از شهریور ۱۳۹۸ بود که حدود ۱۵ گروه از فعالان اقتصادی که شامل ۵۰ شغل می‌شدند را دسته‌بندی کرد تا برای شفاف‌ شدن درآمدشان، جلوگیری از فرار مالیاتی و کمک به فرآیند حسابرسی مالیاتی مکلف به نصب کارتخوان باشند.

 

 

زمستان سال 97 عنوان شد که مالیاتی که جامعه پزشکی و دندانپزشکی می بایست پرداخت کنند، رقمی بین ۷ تا ۸ هزار میلیارد تومان است. در حالی که تنها ۱۰ درصد این ارقام، به عنوان مالیات پرداخت می شود.

موضوع فرار مالیاتی گروه‌های پردرآمد مانند پزشکان از مصادیق تبعیض و بی عدالتی به شمار می‌رود که بارها با انتقاد کارشناسان و مردم مواجه شده است.

در حالی که مالیات کارمندان و کارگران طبق قانون به طور کامل اخذ می‌شود، اما برخی مشاغل پردرآمد به شدت در مقابل آن مقاومت می‌کنند.

 برای مقابله با فرار مالیاتی گروه‌هایی مانند پزشکان، قانون گذار آنها را ملزم به نصب کارتخوان کرده‌است که پس از چندین مرحله ضرب الاجل، در نهایت از پایان شهریورماه اجباری شد.

اما بعد از شهریورماه با وجود الزام قانونی و اعلام اینکه عدم نصب کارتخوان، «ظن قانونی» فرار مالیاتی و برخورد با متخلفان را به دنبال دارد، تنها بخشی از پزشکان اقدام به نصب کارتخوان کرده‌اند.

آمارها نشان می‌دهد که فقط حدود ۴۰ درصد پزشکان، اقدام به نصب کارتخوان کرده و حدود ۶۰ درصد هنوز در مقابل آن مقاومت می‌کنند.

آن دسته از پزشکان متخلف که تاکنون در مقابل پرداخت مالیات مقاومت کرده‌اند، پس از الزام قانونی برای نصب کارتخوان به روش‌های عجیب مانند اجاره کارتخوان از دست‌فروشان و مغازه‌داران متوسل شده‌اند.

 

بعد از پزشکان نوبت به وکلا برای ثبت‌نام دستگاه‌های کارتخوان رسید که از اول مهر ۱۳۹۸ ثبت‌نام آن‌ها شروع شد و تا آخر دی ماه نیز ادامه داشت.

در این زمینه مدیر کل دفتر تنظیم مقررات و نظارت بر برون‌سپاری سازمان امور مالیاتی، اظهار کرده بود که همه فعالان اقتصادی از جمله وکلا، فارغ از اینکه چقدر درآمد دارند، باید در موعدهای مقرر اظهارنامه مالیاتی خود را تحویل دهند. همچنین وکلا تا پایان دی ماه ۱۳۹۸ فرصت داشتند در صندوق مکانیزه فروش ثبت‌نام کنند.

این مقام مسئول در سازمان امور مالیاتی با بیان اینکه فقط اظهارنامه مالیاتی تعیین کننده این است که به درآمد شخص، مالیات تعلق می‌گیرد یا خیر، اعلام کرد که افراد به عنوان یک فعال اقتصادی چه ماهی یک میلیون تومان درآمد داشته باشند چه ماهی ده‌ها میلیون تومان درآمد داشته باشند باید تا پایان خرداد هر سال اظهارنامه مالیاتی ارائه دهند. اگر با توجه به آن اظهارنامه، سودی برده باشند که باید مالیات پرداخت کنند و اگر سودی نبرده باشند که مالیاتی پرداخت نمی‌کنند.

در آخرین روزهای سال 98 سازمان‌ امور مالیاتی درباره اینکه چه تعداد از وکلا از این قانون تمکین کرده و چه میزان جریمه برای تخلف آن‌ها از نصب کارتخوان درنظر گرفته شده، پاسخی نداد و در نهایت، این سازمان اعلام کرد که وکلا از ابتدای سال ۱۳۹۹ ملزم به استفاده از سامانه صندوق فروش (پایانه پرداخت متصل به شبکه پرداخت بانکی) و صدور صورتحساب فروش(فاکتور) مطابق مقررات هستند؛ بنابراین، الزام وکلا به استفاده از سامانه صندوق فروش و استفاده از آن به سال ۱۳۹۹ موکول شد.

 

 

یک مبحث دیگر در امور مالیاتی در سال 98، مالیات بر خانه های خالی بود که پرونده آن بعد از 4 سال باز شد. کمیسیون تلفیق تصویب نمود که از سال آینده از این نوع خانه‌ها مالیات اخذ شود و این در حالی است که قانون مالیات از خانه‌های خالی باید از سال ۱۳۹۴ اجرایی می‌شد. اینکه دلیل تعویق مالیات ستانی از خانه‌های خالی چه بود خدا می داند.

 

 

بعد از این جریانات و در ادامه تقدیم بودجه 99 به مجلس، دستور فوری محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور مبنی بر معافیت مالیاتی هنرمندان در لایحه بودجه سال 1399 موجی از انتقادات نسبت به این تصمیم غیرعادلانه را در پی داشته، بطوری که کارشناسان، اصحاب رسانه و حتی مردم عادی در واکنش به این دستور، انتقادات تندی را مطرح کردند.

با توجه به آنچه درباره درآمدهای کلان بازیگران می‌دانیم، عدالت اقتضا می‌کند آنها نیز مشمول پرداخت مالیات شوند و عنوان «فعالیت‌های هنری» شامل آنها نشود.

بررسی‌های آماری نشان می‌دهد دولت تقریبا تمام درآمدهای سهل‌الوصول مالیاتی را جمع می‌کند؛ اما تاکنون تمایلی به دریافت مالیات از معروف‌ها و دانه‌درشت‌ها نداشته است.

 

 

در قانون مالیاتی ایران، بنیادها و نهادهایی شامل بنیاد شهید و امور ایثارگران، کمیته امداد امام‌خمینی(ره)، سازمان تبلیغات اسلامی، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، بنیاد مسکن، بنیاد مستضعفان، ستاد اجرایی فرمان امام‌خمینی(ره)، مرکز خدمات حوزه‌های علمیه، موسسه پژوهشی و فرهنگی انقلاب اسلامی و جامعه‌المصطفی(ص) العالمیه از شمول پرداخت مالیات‌های موضوع قانون مالیات‌های مستقیم، خارج شده‌اند.

علاوه بر این 10 نهاد و سازمان که عمدتا به‌واسطه نداشتن فعالیت صرفا اقتصادی از پرداخت مالیات معاف شده‌اند، انبوهی از فراریان دانه‌درشت مالیاتی هم وجود دارند که مقابل چشمان کم‌سوی سازمان امور مالیاتی از پرداخت حقوق حقه دولت طفره می‌روند.

بررسی‌های سرانگشتی نشان می‌دهد 6هزار خیریه با گردش مالی نزدیک به 40 هزار میلیارد تومان در سال در حاشیه امن مالیاتی قرار دارند. همچنین تعداد زیادی از معروف‌ها و سلبریتی‌ها، اعم از بازیگران و هنرمندان و حتی اینفلوئنسرهای اینستاگرامی با درآمدهای چندمیلیاردی و مالکان 2.6میلیون خانه خالی در کشور ازجمله کسانی هستند که بدون هیچ مزاحمتی از تیغ مالیاتی در امان مانده‌اند.

در این میان برخی معتقدند به‌واسطه سیستم فشل مالیاتی کشور، علاوه بر بخش قابل‌توجهی از صنف پزشکان و وکلا، طبق اعتراف رئیس سازمان امور مالیاتی از میان 300هزار نفر با گردش حساب میلیاردی نیز نیمی اصلا مودی مالیاتی نبوده‌اند و بخشی هم نصفه و نیمه مالیات داده‌اند. در کنار همه اینها، دولت هنوز نتوانسته است درد سوءاستفاده از کارت‌های بازرگانی یک‌بارمصرف را علاج کند؛ درحالی‌که تخمین زده می‌شود گردش مالی سالانه این کارت‌ها به 28 هزار میلیارد تومان برسد. مجموع این موارد در ساده‌انگارانه‌ترین وضعیت نیز به چندین هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی منجر می‌شود که البته تاکنون به‌واسطه تامین‌شدن منابع موردنیاز دولت از محل فروش نفت خام، احتمالا نیازی به شناسایی آنها وجود نداشته است.

ماجرای کسانی که به هر دلیلی از پرداخت مالیات معاف یا فراری هستند، بحث تازه‌ای در اقتصاد ایران نیست. سال‌هاست که به‌مراتب و در مقاطع مختلف از معافیت یا فرار مالیاتی 40درصدی اقتصاد ایران خبر داده می‌شود حال با ورود به سال 99 و بودجه عجیب و غریبی که برای این سال در نظر گرفته شده و حذف تقریبی نفت و جایگزینی مالیات، باید منتظر ماند و دید که سازمان امورمالیاتی که به نظر می رسد پیر و فرتوت با سوی چشمانی ضعیف در حال فعالیت است می تواند خود را معالجه کرده و فکری به حال این حقوق حقه بکند یا نه.
.