به گزارش پول نیوز، چک به معنای نوشتهای است که با استفاده از آن پولی که در بانک دارند را برداشت یا به شخص دیگری حواله میدهند. مطابق ماده ۳۱۰ قانون تجارت: “چک نوشتهای است که به موجب آن صادرکننده وجوهی را که در نزد محال علیه دارد کلاً یا بعضاً مسترد یا به دیگری واگذار میکند. انواع مختلفی از چکهای بانکی وجود دارد که معمولا برای معاملاتی با حجم بالا استفاده میشوند.
اولین و رایجترین نوع از چکهای بانکی چک عادی است. در این چک صاحب حساب از دارایی خود نزد بانک چکی را در وجه شخص مورد نظر یا حامل صادر میکند. برای نقد کردن این چک باید به شعبه بانکی که چک توسط آن صادر شده مراجعه کنید.
چک تایید شده یا گواهی شده تفاوت چندانی با چک عادی ندارد. تنها تفاوت یک چک تایید شده با چک عادی این است که بانک که چک بر روی آن صادر شده پرداخت وجه را تایید میکند. به این معنی که اگر چنین چکی داشته باشید این تضمین را دارید که حتی اگر در حساب شخص صادرکننده چک وجه لازم وجود نداشته باشد، بانک مبلغ چک را پرداخت میکند.
چک بین بانکی (رمزدار) به این صورت است که توسط بانک و به خواسته صاحب حساب صادر میشود. این چک به صورت رمزدار و برای بانکهای دیگر صادر میشود. امکان وصول این چک به صورت پول نقد وجود ندارد و بانک صادر کننده مبلغ را به حساب بانکی شخص مورد نظر در بانکهای دیگر منتقل میکند. صدور آن نیز در وجه حامل ممنوع است. علاوه بر این چک بین بانکی را نمیتوان به شخص دیگری منتقل کرد. پرداخت این چک هم مانند چک تضمین شده حتمی است. در نهایت باید به این نکته اشاره کنیم که امنیت چک بین بانکی بسیار زیاد است، چرا که در این چک اطلاعاتی مثل شماره حساب و کدشعبه بانکی که فرد گیرنده در آن حساب دارد نیز باید در چک نوشته شود.
چک تضمین شده (تضمین شده رمزدار) توسط بانک صادر میشود. در صورتی که صاحب حساب درخواست صدور چک تضمین شده کند این چک صادر میشود. پرداخت وجه به گیرنده چک رمز دار توسط بانک تضمین میشود و حتی اگر در حساب صاحب حساب وجه کافی وجود نداشته باشد، امکان نقد کردن در همه شعبههای بانک صادر کننده چک وجود دارد. چک تضمین شده از جهت تضمین پرداخت شبیه به چک تایید شده است، اما تفاوت چک تضمین شده این است که صادر کننده آن بانک است، در صورتی که صادر کننده چک تایید شده خود شخص صاحب حساب است. چک تضمین شده تفاوتی با پول رایج ندارد، چراکه وصول آن حتمی است.
چک مسافرتی نیز توسط بانک صادر و وجه آن در شعب همان بانک یا توسط نمایندگان و کارگزاران آن بانک قابل دریافت است. چک مسافرتی گزینهای مناسب به جای حمل پول بسیار است.
در همین رابطه ایمان اسلامیان کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار پول نیوز اظهار کرد: اگر تاریخچه صدور چک در کشور را مورد مشاهده قرار دهیم متوجه آن میشویم که چک صرفا برای این موضوع بود که فردی که در حسابش پول دارد و خود فرصت نمیکند آن را بگیرد به کسی حواله میدهد که شخص دیگری آن را دریافت کند. تا دهه ۴۰ چک بلامحل و مدت دار وجود نداشت و پس از دهه ۴۰ چکهای مدت دار، چکهایی که باعث ضمانت میشد صادر شد.
وی افزود: رفتار ناصحیح بسیاری از فعالین اقتصادی موجب شد تا چک اعتبار خود را در کشور ما تا حد بسیار بالایی از دست بدهد.
اسلامیان عنوان کرد: چک عاملی شد برای دامن زدن به نقدینگی از همین رو این دغدغه وجود داشت که جدا از سیاستهای تنبیهی که نظام حقوقی و اجرایی کشور برای صادر کنندگان چکهای بی محل در نظر میگیرد، ابزاری برای شفافیت اعتباری برای صادرکنندگاه چک ایجاد شود و زمانی که کسی میخواهد چکی را دریافت کند با سامانه استعلام چک، از وضعیت اعتباری صادر کننده چک مطلع شود.
این کارشناس مسائل اقتصادی در کشور اظهار کرد: کاری که بانک مرکزی در خصوص صدور چک انجام داده است کار خوبی است، اما دیر صورت گرفته و اگر با سامانه جامع اعتباری فراگیر شهروندان صورت گیرد که افراد بتوانند زمانی که میخواهند با یک نفر تعامل برقرار کنند، یک گزارش اعتباری از افراد دریافت کنند که فرد چقدر اعتبار دارد، بهتر است تا افراد دارای اعتبار کم و سابقه بدهی بالا، امکان درسترسی به بسیاری از ابزارها را نداشته باشند.