ریشه اصلی تورم در نقدینگی است/ چرا بانک مرکزی نرخ تورم را کنترل نمی‌کند؟

 

در همین رابطه وحید محمودی عضو هیات علمی و استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه بزرگترین وظیفه بانک مرکزی، مهار تورم است عنوان کرد: هر سیاستگذاری، بستر مناسب می‌خواهد که در حال حاضر بخشی از آن خارج از حیطه اختیارات بانک مرکزی است که مشکل نقل و انتقالات پول یکی از این مشکلاتی است که دشواری‌های بسیاری را با خود به همراه دارد.

وی با تاکید بر اینکه چنین موضوعاتی به سیاست مرتبط است، گفت: متاسفانه فربگی سیاست، اقتصاد را خفه کرده و راه تنفس را بر آن بسته است. در حکمرانی سیاسی ضرر‌ها و فشار مضاعفی بر بخش اقتصادی تحمیل شده که این فشار‌ها هم سیاستگذار و بنگاه‌های اقتصادی را و هم مردم را دچار چالش می‌کند.

این اقتصاددان ادامه داد: اما فارغ از این موضوع، بخش دیگری از مسائل کنونی اقتصاد مربوط به مدیریت بانک مرکزی است که البته منظور مدیریت کنونی نیست چرا که متغیر‌های اقتصادی با تاخیر اثر خود را بر اقتصاد می‌گذارد.

محمودی با اشاره به اینکه با حجم بالای نقدینگی مواجه هستیم، تصریح کرد: اگر بپذیریم ریشه اصلی تورم در نقدینگی است؛ بنابراین بانک مرکزی باید قدرت داشته باشد و پای وظایف خود بایستد تا اجازه خلق پول را به بانک‌ها و نهاد‌های مالی دیگر ندهد. این موضوع به اقتدار بانک مرکزی و ذهن توسعه گرایی مقامات ارشد دولت ارتباط مستقیم دارد.

عضو هیات علمی و استاد دانشگاه تهران اظهار کرد: به اعتقاد اقتصاددانان نوکلاسیک اگر بخواهیم یک وظیفه برای بانک مرکزی قائل باشیم، آن کنترل تورم است و زمانی بانک مرکزی می‌تواند این متغیر کلان اقتصادی را کنترل کند که از نوسانات نرخ ارز بکاهد و آن را ساماندهی کند.

به گفته او بانک مرکزی ناظر پول است و خلق پول که در حال حاضر غیرمولد است نیز در نظام بانکی شکل می‌گیرد که بانک مرکزی باید آن را کنترل کند تا آثار تورمی را کاهش دهد.

محمودی به ارتباط نرخ ارز و تورم اشاره می‌کند و می‌گوید: با اینکه باید بیشتر کالا‌های تجاری متاثر از نرخ ارز باشند، اما در حال حاضر همه کالا‌ها اعم از تجاری و غیرتجاری از این مولفه تاثیر می‌پذیرند که نشان از عدم مدیریت صحیح دولت دارد. متاسفانه اقتصاد دلاریزه شده و تغییرات نرخ ارز به سرعت تاثیر خود را بر تورم می‌گذارد که هم قدرت عملکرد تولید را می‌گیرد و هم قدرت خرید مردم را کاهش می‌دهد.

این اقتصاددان تاکید کرد: زمانی که اقتصاد در تحریم است و حالت رکودی به خود گرفت، ظرفیت جذب در بخش عرضه هم پایین است و نقدینگی که به بازار پمپاژ می‌شود تورم زا خواهد بود؛ اما اگر هزینه مبادله پایین بود بخش واقعی اقتصاد می‌توانست نقدینگی را جذب و به درستی آن را هدایت کند.