اما و اگر رجیستری موبایل/ چند درصد گوشی ها قاچاق است؟

به گزارش پول نیوز، طرح رجیستری موبایل که از سال 1396 آغاز شده بود، می‌بایست تکمیل شود و دیگر تجهیزات دارای سیمکارت‌ مانند تبلت‌ها نیز تحت پوشش این طرح قرار گیرند. گفتنی است که بر اساس آمار ارائه شده توسط کارشناسان سامانه همتا در سال 1399 از حدود 2 میلیون دستگاه تبلت وارد شده به کشور، 98 درصد آن قاچاق بوده است. بنابر تخمین برخی فعالان صنفی، ارزش بازار تبلت در ایران بیش از 300 میلیون دلار است.

هفته گذشته وزارت ارتباطات اعلام کرد با اجرای طرح رجیستری (سامانه شناسایی گوشی تلفن همراه و تجهیزات دارای سیم کارت) توانست قاچاق تلفن همراه را به صفر برساند، در دو سال ابتدایی اجرای این طرح بیش از ۲۶۰ میلیون تلفن همراه در کشور رجیستر شد. 

طرح رجیستری، تمام برندهای مختلف تلفن همراه موجود در بازار ایران را در بر گرفته و موجب حذف واردات گوشی‌های قاچاق و افزایش واردات قانونی گوشی و تجهیزات دارای سیم کارت شده است.

در طرح رجیستری پس از روشن کردن تلفن با استفاده از کد فعال‌سازی درج شده روی جعبه یا کارت گارانتی و از طریق شماره‌گیری کد دستوری #۷۷۷۷* با انتخاب گزینه فعال سازی و وارد کردن شناسه IMEI روی جعبه، می‌توانید تلفن همراه خود را فعال کنید.

این طرح با ابتکار سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی از مهرماه ۹۶ آغاز و تا پایان سال ۹۸ بیش از ۲۶۰ میلیون تلفن همراه و سیم کارت فعال را شامل شد.

بنابر آمار ارائه شده توسط ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با اجرای طرح رجیستری در 4 سال گذشته بیش از 6 میلیارد دلار از قاچاق تلفن همراه کاسته شده است که در نتیجه، درآمد‌های دولت از دریافت حقوق دولتی و عوارض واردات موبایل 10 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. همچنین از زمان اجرای این طرح شرکت‌های واردکننده از 20 شرکت به 400 شرکت افزایش یافته است و به عبارت دیگر انحصار در واردات گوشی نیز شکسته شده است.

اجرای طرح سامانه شناسایی گوشی تلفن همراه که به عنوان طرح رجیستری شناخته می‌شود، توانست با ایجاد یک ابزار سیستمی قدرتمند، به رویه قاچاق چند میلیارد دلاری موبایل پایان دهد. همچنین با قانونی شدن فرآیند واردات موبایل به کشور، واردکنندگان ملزم شدند که کالا‌های خود را با گارانتی معتبر در بازار عرضه کنند؛ بدین ترتیب شاهد کاهش فروش موبایل‌های غیر استاندارد در بازار ایران بودیم. علاوه بر این پس از اجرای طرح رجیستری، مردم می‌توانند قبل از خرید گوشی از اصالت برند و نحوه ورود آن به کشور اطمینان یابند.

با اجرای طرح رجیستری برای تبلت‌ها و دیگر تجهیزات دارای سیمکارت، اپراتورها و سرویس‌های مخابراتی تنها به تبلت‌هایی که به صورت قانونی وارد کشور می‌شوند، خدمات ارائه خواهند داد. یعنی شناسه (IMEI) تبلت‌‎ها و دیگر تجهیزات دارای سیمکارت در سامانه‌ «همتا» ثبت شده و خریدار کالا تنها پس از فعال‌سازی می‌تواند از خدمات ارتباطی مانند تماس و اینترنت همراه استفاده کنند.

به نظر می‌رسد که برخی از فعالان بازار قاچاق موبایل و تجهیزات سیمکارت‌خور به خاطر مقاومت در برابر طرح رجیستری در گذشته، اقدام به گران‌فروشی و ایجاد نابسامانی در بازار کرده و علت گرانی را طرح رجیستری عنوان می‌کردند. اما بنابر نظر اکثر فعالان صنفی و واردکنندگان رسمی موبایل، رجیستری علت گرانی گوشی تلفن همراه نبوده و نخواهد بود؛ بلکه گرانی این تجهیزات ارتباط مستقیمی با نرخ ارز و تعادل عرضه و تقضا در بازار دارد.

براساس آمارهای منتشر شده، بیش از 80 درصد گوشی های موجود در بازار در شرایط قاچاق قرار دارد و به صورت رسمی وارد کشور نشده است.

در حالیکه اجرای طرح رجیستری از ورود ۳۶ میلیون موبایل قاچاق به ارزش۶ میلیارد دلار جلوگیری کرده اما متأسفانه توسعه اجرای این طرح برای سایر تجهیزات سیمکارت‌خور محقق نشده است.