نرخ بازگشت سرمایه چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

به گزارش پول نیوز، نرخ بازگشت سرمایه که با ROI شناخته می‌شود، برای بررسی عملکرد واحد تجاری و به عنوان معیاری برای سنجش میزان موفقیت آن به کار می‌رود. با ما همراه باشید تا نحوه محاسبه ROI و کاربردهای آن را برای شما شرح دهیم.

منظور از نرخ بازگشت سرمایه چیست؟

نسبت سود به هزینه یا سرمایه را نرخ بازگشت سرمایه می‌نامیم. محاسبه ROI یعنی بررسی این که نسبت سود حاصل شده به هزینه پرداختی چقدر است. خروجی بهتر در ازای سرمایه‌گذاری، نیاز به استفاده از روش‌هایی دارد که بازده بالاتری را در عین هزینه کمتر برای سرمایه‌گذار ایجاد کند. به این ترتیب می‌توانیم به بازگشت سرمایه خود بیشتر امیدوار باشیم.

البته این نرخ صرفا در سرمایه‌گذاری مالی کاربرد ندارد. ROI در کمپین‌های تبلیغاتی آنلاین کسب‌ و کارهای مختلف نیز به کار می‌رود.

سرمایه‌گذاران از ROI برای مقایسه‌ عملکرد سرمایه‌گذاری‌های مختلف نیز استفاده می‌کنند. برای مثال می‌توان نرخ بازگشت سرمایه سرمایه‌گذاری در حوزه طلا و یا ارز را با سرمایه‌گذاری دیگر که در بورس اوراق بهادار انجام شده است، مقایسه کرد. به عبارت دیگر صرف نظر از نوع سرمایه‌گذاری، برای محاسبه ROI فقط هزینه‌ و سود سرمایه‌گذاری اهمیت دارد.

نرخ بازگشت سرمایه چه کاربردی دارد؟

نرخ ROI کاربردهای بسیاری دارد که یکی از آن‌ها اطلاع از خروجی و سود کسب شده از سرمایه‌گذاری در برابر هزینه‌های انجام‌شده است. نرخ بازگشت سرمایه بالاتر نشان می‌دهد که سرمایه‌گذار عملکرد خوبی داشته و سود خوبی از سرمایه‌گذاری خود به دست آورده است.

از دیگر کاربردهای آن زمانی است که قصد دارید محصول جدیدی را به بازار ارائه کنید. بعد از ارائه محصول جدید به بازار باید میزان سودآوری آن محصول را محاسبه کنید. قطعا محصولی که بازدهی خوبی نداشته باشد، ارزش اتلاف وقت و سرمایه را ندارد. این جا است که به کمک ROI میزان سوددهی محصول را به‌ صورت تقریبی به‌ دست‌ می‌آوریم.

نرخ بازگشت سرمایه، از تفریق هزینه‌ها از درآمد کل و تقسیم حاصل آن بر هزینه کل محاسبه می‌شود. فرمول محاسبه‌ بسیار ساده و در عین حال کاربردی است. کاربردی از آن جهت که هزینه‌ی کل و درآمد کل برای هر کالا یا خدمتی می‌تواند متفاوت باشد. بنابراین گستره زیادی را شامل شده و محدودیتی ندارد. برای مثال مدیر یک واحد تجاری می‌تواند به جای گزینه‌های درآمد و هزینه در این معادله، فروش خالص و هزینه‌ی کالای فروخته را قرار دهد و نتیجه متناسب با موقعیت خود را دریافت کند.

پس محاسبه‌ نرخ بازگشت سرمایه بسیار انعطاف‌پذیر است و به موضوع مورد ارزیابی کاربر وابسته است. می‌توان گفت که محاسبه این نسبت می‌تواند گاهی گمراه‌کننده نیز باشد. هیچ معادله‌ واحدی برای محاسبه‌ و به دست آوردن نرخ بازگشت سرمایه موجود نیست. از آن جایی که سودها درصدی از درآمد هستند، برای درک نرخ ROI   باید بدانید که چه نوعی از درآمد و هزینه‌ در این معادله به کار برده می‌شوند.

نرخ بازگشت سرمایه‌ مثبت را می‌توان نشانه مناسبی برای  سرمایه‌گذاری در نظر گرفت. مثبت بودن عدد به دست آمده از فرمول ROI نشان می‌دهد که تمام هزینه‌ صرف شده برای سرمایه‌گذاری، با مقداری سود به سرمایه‌گذار بازگشته است. نرخ بازگشت سرمایه هر چه بالاتر باشد، نتیجه بهتری را به دنبال خواهد داشت.

در طرف مقابل نرخ بازگشت سرمایه‌ منفی نشان می‌دهد که درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری‌ به اندازه‌ای نیست که قادر به پوشش دادن کل هزینه‌ها باشد.

البته نر‌خ بازگشت سرمایه را می‌توان از راه‌های مختلفی مثل: افزایش سود، کاهش مخارج، بهبود کارایی و... بهبود بخشید.

مزایا و معایب ROI

تعیین شاخص‌ کلیدی ROI مزیت‌ها و معایب مخصوص به خود را دارد. از مزیت‌های نسبت بازگشت سرمایه می‌توانیم به موارد زیر اشاره داشته باشیم:

_ با این نسبت می‌توان مقدار و کیفیت خروجی و سودی را که در ازای هزینه سرمایه‌گذاری انجام می‌شود محاسبه کرد.

_ با محاسبه نرخ ROI و سنجش عملکرد، می‌توان هزینه‌ها را صرفه‌جویی و در ازای آن بهترین نتیجه‌ها را کسب‌ کرد.

_ با محاسبه نسبت ROI، پتانسیل و ظرفیت پروژه سرمایه‌گذاری را به دست آورده و نسبت به زمان بازگشت سرمایه، پروژه را انتخاب می‌کنیم.

اما ROI در کنار مزیت‌های خاص خود، معایبی نیز دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

_ مهم‌ترین مشکل این نسبت، توجه نکردن به ارزش زمانی پول است. ارزش زمانی پول مفهوم مهمی در دنیای سرمایه‌گذاری است که عدم توجه به آن اشتباه در نتیجه را به دنبال خواهد داشت. این مسئله در خرید و فروش‌های کوتاه‌مدت اهمیت زیادی پیدا نمی‌کند اما در محاسبه‌ دارایی‌های ثابتی مانند ساختمان یا زمین که هر سال ارزش آن تغییر می‌کند، اهمیت بسیاری پیدا می‌کند.

_ اشتباهی کوچک در محاسبه نرخ ROI می‌تواند باعث نتيجه‌ای اشتباه و گمراهی در سرمایه‌گذاری شود.

_ در کمپین‌های تبلیغاتی محاسبه دقیق سود حاصل از برخی کمپین‌ها و تعیین میزان اثرگذاری بعضی از روش‌های تبلیغاتی بسیار مشکل است.

سخن آخر

محاسبه ROI یکی از پرطرفدارترین نسبت‌ها در انتخاب و تعيين بازخورد یک سرمایه‌گذاری است. از رایج‌ترین نسبت‌هایی که در سرمایه‌گذاری‌ها کاربرد دارد و در عین کاربردی بودن فرمولی بسیار ساده دارد. البته اندازه‌گیری آن پیچیدگی‌هایی دارد که باعث می‌شود در اکثر موارد ROI دقیق و یکتایی برای بازاریابی به دست نیاید.

علاوه بر این که نسبت بازگشت سرمایه ارزش زمانی پول را در نظر نمی‌گیرد، سرمایه‌گذاران می‌توانند با این نرخ تشخیص دهند که کدام سرمایه‌گذاری براي‌شان بازگشت سرمایه بهتری دارد. سهامداران نیز می‌توانند برای ارزیابی عملکرد سهام‌شان از آن استفاده کنند. به علاوه تمام افراد می‌توانند برای ارزیابی نرخ بازگشت سرمایه‌گذاری خود در دارایی‌های مختلف مانند خانه، زمین و... از این نسبت بهره ببرند.