سهام جایزه چیست؟

به گزارش پول نیوز،  سهام جایزه سهمی است در بازار بورس که برای دریافت آن نیازی به پرداخت پول ندارید و به دارندگان کنونی سهام یک شرکت به صورت رایگان تعلق می‌گیرد. سهام جایزه ماحصل افزایش سرمایه شرکت‌ها است و در میان سهامداران بازار بورس هم معمولا محبوبیت بسیار زیادی دارد. در این مطلب به سراغ این موضوع رفته‌ایم و به شما می‌گوییم که سهام جایزه چیست و نحوه توزیع و فروش آن چگونه است. با ما همراه شوید.  

سهام جایزه چیست؟

سهام جایزه سهمی است که به صورت رایگان و بدون پرداخت هیچ مبلغی و تنها به دارندگان سهام یک شرکت تعلق می‌گیرد. یعنی شما برای اضافه شدن سهام جایزه به پرتفوی بورسی خود پولی پرداخت نمی‌کنید و این سهم از سوی شرکتی که سهامدار کنونی آن هستید، به سبد معاملات شما اضافه می‌شود.

سهام جایزه هم در میان بسیاری از سهامدارن محبوبیت زیادی دارد و هم شرکت‌ها نیز در برخی مقاطع از  توزیع سهام جایزه در میان سهامداران کنونی خود سود می‌برند و می‌توانند سرمایه‌گذاران بیشتری را به شرکت جذب کنند.

محبوبیت سهام جایزه در میان سهامداران به گونه‌ای است که بعضی از شرکت‌های حاضر در بازار بورس کشور به جای تقسیم سود نقدی در میان سهاداران خود اقدام به پرداخت سود از طریق توزیع سهام جایزه می‌کنند.

افزایش سرمایه مفهومی مهم در شناخت سهام جایزه به شمار می‌رود و همانگونه که گفتیم این نوع از سهام ناشی از برخی روش‌های افزایش سرمایه است. بنابراین برای آشنایی بیشتر با سهام جایزه باید به سراغ یکی دیگر از مفاهیم مهم بازار بورس یعنی افزایش سرمایه برویم و با این مفهوم و روش‌های آن بیشتر آشنا شویم.

افزایش سرمایه و انواع روش های آن

شرکت‌ها به دلایلی چون تامین منابع مالی برای توسعه فعالیت‌های خود و یا اصلاح ساختار مالی ممکن است به افزایش سرمایه اقدام کنند. این تغییر در میزان سرمایه شرکت به روش‌های مختلفی انجام می‌شود و افزایش سرمایه شکل‌های مختلفی دارد.

1. افزایش سرمایه از محل آورده نقدی در قالب حق تقدم
2. افزایش سرمایه از محل صرف سهام
3. افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی دارایی‌های شرکت
4. افزایش سرمایه از محل سود انباشته

در افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها و همچنین از طریق سود انباشته شرکت‌ها، به سهامدان کنونی شرکت، سهام جایزه داده می‌شود. امکان دارد از طریق افزایش سرمایه از محل صرف سهام نیز به سهامداران سهام جایزه تعلق بگیرد، البته این روش در بازار ایران معمولا خیلی برای افزایش سرمایه استفاده نمی‌شود و سایر روش‌ها در میان شرکت‌ها محبوبیت بیشتری دارند.

در افزایش سرمایه از محل سود انباشته، شرکت فرآیند افزایش سرمایه را از طریق سود ذخیره شده یا انباشته خود که به صورت سالیانه ذخیره کرده است، انجام می‌دهد. این روش در میان سهامداران هم محبوبیت بسیار زیادی دارد زیرا سود انباشته شده به صورت سهام جایزه و طی فرآیند افزایش سرمایه به سهامداران تعلق می‌گیرد.

در افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی دارایی هم، شرکت‌ها دارایی‌های خود را مورد ارزیابی مجدد قرار می‌دهند و این قیمت‌های جدید را در ترازنامه شرکت به‌روزرسانی می‌کنند. در هر دو این روش‌های افزایش سرمایه، تغییری در نقدینگی شرکت و البته دارایی سهامداران ایجاد نمی‌شود زیرا به همان میزان که تعداد سهام شما افزایش پیدا می‌کند، قیمت آن کاهش پیدا کرده است.

نکته مهم اینکه سهام جایزه به سهامدارانی تعلق می‌گیرد که در تاریخ برگزاری مجمع، مالک سهام شرکت باشند. برای اطلاع از انجام فرآیند افزایش سرمایه از سوی شرکت‌ها و تعلق سهام جایزه به سهامداران هم می‌توان به سایت کدال مراجعه کرد.

سهامداران می‌توانند سهامی را که به عنوان سهام جایزه به آن‌ها تعلق گفته است به فروش برسانند. در ادامه به سراغ چگونگی فروش این نوع از سهام می‌رویم و به شما می‌گوییم نحوه توزیع و فروش آن چگونه است.

نحوه توزیع و فروش سهام جایزه چگونه است؟

مدتی طول می‌کشد تا سهام جایزه به پرتفوی بورسی سهامداران اضافه شود و بتوانند مانند سهام عادی با آن برخورد کنند. مدت زمانی که سرمایه‌گذاران برای تبدیل سهام جایزه به سهام عادی باید منتظر بمانند، معمولا متغیر است.

به صورت میانگین می‌توان گفت ثبت سهام جایزه  3 تا 4 ماه به طول می‌انجامد. اگر افزایش سرمایه کمتر از ۱۰۰ درصد باشد، این مدت معمولا کمتر از دو هفته طول می‌کشد، اما اگر بیشتر از 100 درصد باشد، بیش از 2 ماه زمان لازم است تا این فرآیند انجام شود و سهام جایزه به سبد معاملات شما در بازار بورس اضافه شود. لازم به ذکر است که سهام جایزه شامل مالیات نمی‌شود.

همانگونه که گفتیم در افزایش سرمایه از محل سود انباشته و تجدید ارزیابی دارایی‌ شرکت‌ها، قیمت هر سهم کاهش پیدا می‌کند و همین مسئله جذابیت بسیار زیادی به این سهم در میان خریداران می‌بخشد.

ذکر این نکته نیز لازم است که اگر در این مدت سهام اصلی خودتان را بفروشید هم سهام جایزه همچنان برای شما باقی می‌ماند و با ثبت آن در پرتفوی معاملاتی می‌توانید نسبت به توزیع و فروش آن اقدام کنید.

سخن آخر

سهام جایزه، سهامی است که از محل افزایش سرمایه شرکت‌ها و بدون پرداخت پول به سهامداران کنونی یک شرکت تعلق می‌گیرد. سهام جایزه ماحصل افزایش سرمایه از محل سود انباشته و تجدید ارزیابی دارایی‌های شرکت است و همانگونه که گفتیم به صورت رایگان به سهامداران داده می‌شود.  

تأیید سهام جایزه از سوی شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و اضافه شدن آن به پرتفوی معاملاتی شما در بورس، معمولا مدتی طول می‌کشد و به صورت میانگین 3 الی 4 ماه زمان می‌برد اما پس از این مدت می‌توانید مانند سهام عادی به فروش سهام جایزه در بازار بورس بپردازید. در مجموع سهام جایزه مفهومی مهم در بازار سرمایه محسوب می‌شود و به عنوان سهامدار شرکت‌های حاضر در بازار بورس کشور بهتر است بدانید سهام جایزه چیست و نحوه توزیع و فروش آن چگونه است.