یک کارشناس مطالعات آمریکا گفت: لحن دولت بایدن به مراتب از لحن دولت ترامپ مودبانه تر و بهتر است. دیپلماتیک تر عمل می کنند. اما چیزی عوض نشده و فشار حداکثری دولت ترامپ در دوران بایدن هم پابرجاست.
به گزارش پول نیوز، مذاکرات وین ممکن است با پایان شهریور از سر گرفته شود و به جای تیم دیپلماسی پیشین تیم تازه‌ای از تهران بر سر میز مذاکره بنشیند. حالا ایالات متحده دیگر از بابت اینکه ایران نخواهد دوباره به وین بازگردد، نگرانی کمتری دارد. برخی دیپلمات‌ها در روز‌های اخیر اعلام کرده اند که امریکایی‌ها اماده اند تا برخی از تحریم‌های مغایر با برجام را بردارند. آن‌ها پیش از این هم ادعا‌هایی را مطرح کرده بودند. اما روند این اتفاق چگونه خواهد بود و برداشته شدن تحریم‌های مغایر با برجام می‌تواند سرنوشت توافق را تغییر دهد؟
در ادامه گفتگوی امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل آمریکا را بخوانید؛
به تازگی بار دیگر یک دیپلمات آمریکایی چراغ سبزی برای لغو تحریم‌ها داده و مدعی شده است که کشورش آمادگی دارد تا تحریم‌های مرتبط با برجام را لغو کند. ایا چنین امکانی وجود دارد که امریکا یک قدم به عقب بردارد؟
این بحث جدیدی نیست. از زمانی که بایدن دولت تشکیل داده، این صحبت‌ها می‌شود و میگویند که ما آماده ایم تا تحریم‌های مرتبط با برجام را برداریم. اما بحث این است که تعریف امریکایی‌ها از تحریم‌های مغایر با برجام از تعریف ایران بسیار متفاوت است. جمهوری اسلامی ایران تاکید دارد هر آنچه بعد از خروج امریکا از برجام در هشت می‌دوهزاروهجده به عنوان تحریم و به هر بهانه‌ای اعمال شده، مغایر با برجام اند. چون امریکا در برجام متعهد شده بود تحریم جدیدی وضع نکند. با این حساب هزاران تحریم شامل افراد و شرکت‌ها و... باید برداشته شود. این خواست ایران است. امریکایی‌ها متفاوت فکر می‌کنند و میگویند فقط مواردی که شامل موضوعات هسته‌ای است شامل توافق برجام می‌شود. مثلا اگر کسی را به خاطر سلاح‌های هسته‌ای دستگیر کرده اند، فرای برجام است. این اختلاف دیدگاه وجود دارد. به نظر من مقام امریکایی حرف جدیدی نزده است.
این مشکلی که بین دو روایت است قابل تغییر به نظر می‌رسد؟ یعنی برداشته شدن تحریم‌ها در شرایط فعلی و با وجود اینکه دو کشور فاصله زیادی از نظر دیدگاه خود دارند، تا چه اندازه شدنی است؟
کسی نمی‌تواند به این سوال جواب بدهد. حتی تیم‌های مذاکره کننده. اختلافات وجود دارد و به همین خاطر است که گفتگو رخ می‌دهد. در زمان اقای رییسی البته فعلا مذاکره‌ای اتفاق نیفتاده. اما در زمان اقای روحانی گفته می‌شد که چیزی حدود هفتاد، هشتاد درصد مسائل بین دو طرف حل شده است. یعنی بخش عمده موارد راهکار داشته. البته تعداد کمی از موضوعات مانده که اتفاقا مهم‌ترین‌ها هستند. اما گفتگو‌ها به تاریخ انتقال قدرت در ایران خورد و متوقف شد. اما اینکه مذاکرات بتواند نتیجه دهد و منجر به برداشته شدن تحریم‌ها شود را واقعا نمی‌دانم. من به شخصه خیلی چشم انداز روشنی نمی‌بینم که حتی اگر گفتگو‌ها در وین شروع شوند، به نتیجه برسد. چون فاصله بین خواسته‌های ایران و خواسته‌های امریکا خیلی زیاد است و رسیدن به یک نتیجه بینابین که دو طرف را راضی کند، کار بسیار سختی است.
برخی معتقدند که حتی اگر بایدن با شروط ایران موافقت کرده و دست به برداشتن تحریم‌هایی که ایران می‌خواهد بزند، باید با جمهوری خواهان و سنای آمریکا رو به رو شود. آیا او قادر به این هست که بخواهد بخش بزرگی از تصمیم گیران و صاحب نظران امریکایی را با خود در این مسیر همراه کند؟
الان مشکل در کاخ سفید است. اگر آن‌ها قانع شوند که با ایران به تفاهم رسیده و انتظارات تهران را برآورده کنند، بایدن می‌تواند بر مخالفت‌ها غلبه کند. چون قرار نیست موضوع در سنا به تصویب برسد، مخالفتش هم چندان اهمیتی ندارد. اصل برجام در کنگره به رای گذاشته نشد. الان بحث بر سر بازگشت امریکاست که نیاز به تایید ندارد. اما اگر در آینده دولت دموکرات‌ها شکست بخورد و دولت جمهوری خواهان سر کار بیاید، ماجرای ترامپ دوباره احتمالا تکرار می‌شود. با فرض اینکه ایران و امریکا بر سر برجام تا آن زمان به توافق رسیده باشند، دولت جمهوری خواه می‌تواند به همان ارحتی بیرون بیاید از برجام. ایران تاکید داردکه تایید‌هایی را بگیرد. اما نظام حقوقی امریکا چنین توانی را ندارد که برای رییس جمهور بعدی تعیین تکلیف کند و هیچ تعهدی توسط دولت مستقر نمی‌تواند برای دولت بعدی الزام اور باشد.
در ایران هم این که تنها بخشی از تحریم‌ها آنطوری که دیپلمات‌ها میگویند برداشته شود، مورد قبول کسی واقع نشده است. در شرایط پیچیده‌ای که بر سر تحریم‌های پیش امده چه شرایطی باید ایجاد شود تا دو طرف به یک نقطه مشترک برسند و تحریم‌ها علیه کشورمان لغو شوند؟
امریکا با برداشته شدن تمام تحریم‌ها مشکلی ندارد. اما آن‌ها می‌خواهند خواستشان براورده شود. یعنی ما به ازای آن این است که ایران بپذیرد هم در متن برجام و هم در موضوعات فرابرجامی تغییر صورت بگیرد. یعنی ایران مثلا بپذیرد در اینده وارد گفتگو‌هایی با ۵+۱ شود که برای مثال در زمانبندی فعلی تغییراتی ایجاد شود. در حوزه منطقه‌ای و موشکی هم آن‌ها می‌خواهند ایران امادگی خود را برای گفتگو اعلام کند. در چنین شرایطی امریکایی‌ها حاضرند که همه تحریم‌های مدنظر ایران را بردارند. اما مساله این است که تهران حتی به ازای برداشته شد کامل تحریم‌ها حاضر نیستند که این شرایط را بپذیرند. چون معقدند که این کار منافع ملی ایران را به خطر خواهد انداخت و برداشته شدن تحریم‌ها این ارزش را ندارد که امنیت ملی ما به خطر بیفتد.
پیش از این در دوران روحانی گفته می‌شد که چراغ سبز‌های دولت بایدن که به مرور می‌خواهد برخی تحریم‌ها را بردارد می‌تواند اثر مثبتی در روند گفتگو‌های وین داشته باشد. ایا چنین وضعیتی می‌تواند باز هم بر روی گفتگو‌های وین موثر باشد؟
من نمی‌خواهم این موارد را نقد کنم. اما واقعا تحریمی برداشته نشده است. از زمانی که بایدن به سرکار آمد تا پایان دولت اقای روحانی تنها چند مورد خیلی جزئی برداشته شدند. مثلا اینکه با پولی که در دست کره جنوبی بود می‌توانستیم دارو بخریم. یا پس گرفتن مکانیسم ماشه لطفی برای ایران نبود. کار‌هایی از این دست در مرحله عمل تاثیری نداشته است. لحن دولت بایدن به مراتب از لحن دولت ترامپ مودبانه‌تر و بهتر است. دیپلماتیک‌تر عمل می‌کنند. اما چیزی عوض نشده و فشار حداکثری دولت ترامپ در دوران بایدن هم پابرجاست. همین تازگی چهارنفر دیگر تحریم شده اند. به همین خاطر نمی‌شود اقدامات بایدن را چراغ سبز دانست.
این بحث جدیدی نیست. از زمانی که بایدن دولت تشکیل داده، این صحبت‌ها می‌شود و میگویند که ما آماده ایم تا تحریم‌های مرتبط با برجام را برداریم. اما بحث این است که تعریف امریکایی‌ها از تحریم‌های مغایر با برجام از تعریف ایران بسیار متفاوت است. جمهوری اسلامی ایران تاکید دارد هر آنچه بعد از خروج امریکا از برجام در هشت می‌دوهزاروهجده به عنوان تحریم و به هر بهانه‌ای اعمال شده، مغایر با برجام اند. چون امریکا در برجام متعهد شده بود تحریم جدیدی وضع نکند. با این حساب هزاران تحریم شامل افراد و شرکت‌ها و... باید برداشته شود. این خواست ایران است. امریکایی‌ها متفاوت فکر می‌کنند و میگویند فقط مواردی که شامل موضوعات هسته‌ای است شامل توافق برجام می‌شود. مثلا اگر کسی را به خاطر سلاح‌های هسته‌ای دستگیر کرده اند، فرای برجام است. این اختلاف دیدگاه وجود دارد. به نظر من مقام امریکایی حرف جدیدی نزده است.
این مشکلی که بین دو روایت است قابل تغییر به نظر می‌رسد؟ یعنی برداشته شدن تحریم‌ها در شرایط فعلی و با وجود اینکه دو کشور فاصله زیادی از نظر دیدگاه خود دارند، تا چه اندازه شدنی است؟
کسی نمی‌تواند به این سوال جواب بدهد. حتی تیم‌های مذاکره کننده. اختلافات وجود دارد و به همین خاطر است که گفتگو رخ می‌دهد. در زمان اقای رییسی البته فعلا مذاکره‌ای اتفاق نیفتاده. اما در زمان اقای روحانی گفته می‌شد که چیزی حدود هفتاد، هشتاد درصد مسائل بین دو طرف حل شده است. یعنی بخش عمده موارد راهکار داشته. البته تعداد کمی از موضوعات مانده که اتفاقا مهم‌ترین‌ها هستند. اما گفتگو‌ها به تاریخ انتقال قدرت در ایران خورد و متوقف شد. اما اینکه مذاکرات بتواند نتیجه دهد و منجر به برداشته شدن تحریم‌ها شود را واقعا نمی‌دانم. من به شخصه خیلی چشم انداز روشنی نمی‌بینم که حتی اگر گفتگو‌ها در وین شروع شوند، به نتیجه برسد. چون فاصله بین خواسته‌های ایران و خواسته‌های امریکا خیلی زیاد است و رسیدن به یک نتیجه بینابین که دو طرف را راضی کند، کار بسیار سختی است.
برخی معتقدند که حتی اگر بایدن با شروط ایران موافقت کرده و دست به برداشتن تحریم‌هایی که ایران می‌خواهد بزند، باید با جمهوری خواهان و سنای آمریکا رو به رو شود. آیا او قادر به این هست که بخواهد بخش بزرگی از تصمیم گیران و صاحب نظران امریکایی را با خود در این مسیر همراه کند؟
الان مشکل در کاخ سفید است. اگر آن‌ها قانع شوند که با ایران به تفاهم رسیده و انتظارات تهران را برآورده کنند، بایدن می‌تواند بر مخالفت‌ها غلبه کند. چون قرار نیست موضوع در سنا به تصویب برسد، مخالفتش هم چندان اهمیتی ندارد. اصل برجام در کنگره به رای گذاشته نشد. الان بحث بر سر بازگشت امریکاست که نیاز به تایید ندارد. اما اگر در آینده دولت دموکرات‌ها شکست بخورد و دولت جمهوری خواهان سر کار بیاید، ماجرای ترامپ دوباره احتمالا تکرار می‌شود. با فرض اینکه ایران و امریکا بر سر برجام تا آن زمان به توافق رسیده باشند، دولت جمهوری خواه می‌تواند به همان ارحتی بیرون بیاید از برجام. ایران تاکید داردکه تایید‌هایی را بگیرد. اما نظام حقوقی امریکا چنین توانی را ندارد که برای رییس جمهور بعدی تعیین تکلیف کند و هیچ تعهدی توسط دولت مستقر نمی‌تواند برای دولت بعدی الزام اور باشد.
در ایران هم این که تنها بخشی از تحریم‌ها آنطوری که دیپلمات‌ها میگویند برداشته شود، مورد قبول کسی واقع نشده است. در شرایط پیچیده‌ای که بر سر تحریم‌های پیش امده چه شرایطی باید ایجاد شود تا دو طرف به یک نقطه مشترک برسند و تحریم‌ها علیه کشورمان لغو شوند؟
امریکا با برداشته شدن تمام تحریم‌ها مشکلی ندارد. اما آن‌ها می‌خواهند خواستشان براورده شود. یعنی ما به ازای آن این است که ایران بپذیرد هم در متن برجام و هم در موضوعات فرابرجامی تغییر صورت بگیرد. یعنی ایران مثلا بپذیرد در اینده وارد گفتگو‌هایی با ۵+۱ شود که برای مثال در زمانبندی فعلی تغییراتی ایجاد شود. در حوزه منطقه‌ای و موشکی هم آن‌ها می‌خواهند ایران امادگی خود را برای گفتگو اعلام کند. در چنین شرایطی امریکایی‌ها حاضرند که همه تحریم‌های مدنظر ایران را بردارند. اما مساله این است که تهران حتی به ازای برداشته شد کامل تحریم‌ها حاضر نیستند که این شرایط را بپذیرند. چون معقدند که این کار منافع ملی ایران را به خطر خواهد انداخت و برداشته شدن تحریم‌ها این ارزش را ندارد که امنیت ملی ما به خطر بیفتد.
پیش از این در دوران روحانی گفته می‌شد که چراغ سبز‌های دولت بایدن که به مرور می‌خواهد برخی تحریم‌ها را بردارد می‌تواند اثر مثبتی در روند گفتگو‌های وین داشته باشد. ایا چنین وضعیتی می‌تواند باز هم بر روی گفتگو‌های وین موثر باشد؟
من نمی‌خواهم این موارد را نقد کنم. اما واقعا تحریمی برداشته نشده است. از زمانی که بایدن به سرکار آمد تا پایان دولت اقای روحانی تنها چند مورد خیلی جزئی برداشته شدند. مثلا اینکه با پولی که در دست کره جنوبی بود می‌توانستیم دارو بخریم. یا پس گرفتن مکانیسم ماشه لطفی برای ایران نبود. کار‌هایی از این دست در مرحله عمل تاثیری نداشته است. لحن دولت بایدن به مراتب از لحن دولت ترامپ مودبانه‌تر و بهتر است. دیپلماتیک‌تر عمل می‌کنند. اما چیزی عوض نشده و فشار حداکثری دولت ترامپ در دوران بایدن هم پابرجاست. همین تازگی چهارنفر دیگر تحریم شده اند. به همین خاطر نمی‌شود اقدامات بایدن را چراغ سبز دانست.
تولید 300 هزارتن کاتد به رغم کاهش بیش از 16 هزار تنی مصرف قراضه مس در سال 1401
مدیرعامل مس در مجمع عمومی عادی این شرکت که با حضور اکثریت سهامداران در تالار وزارت کشور برگزار شد از کسب رتبه پنجم ذخایر جهانی مس تنها با اکتشاف 7 درصدمساحت کشور خبر دادو گفت: با توسعه اکتشافات رسیدن به رتبه دوم و سوم جهانی نیز برای ایران متصور است.
بازار دلار از هیجان فاصله گرفت/ بهترین بازار برای سرمایه‌گذاری بلندمدت چیست؟
عزم شورای وحدت برای تحول آفرینی (+فیلم و عکس)
انعقاد تفاهم نامه همکاری مشترک میان پژوهشکده بیمه و شرکت خدمات توسعه زرآتیه مهر ایرانیان
امنیت پایدار؛ بیشتر مورد توجه قرار گیرد
روان سازی فرایندهای بیمه ای و مردمی شدن آن در راس سیاست های نهاد ناظر قرار دارد
ارتقای صنعت؛ اشتغال و کاهش آسیب‌های اجتماعی را به همراه دارد
بخش اول بودجه 1403، تصویب و بخش دوم آن در مراحل پایانی قرار دارد
مراسم معارفه و تکریم مدیرعامل هلدینگ بهپویان هوشمند امید برگزار شد
ریل گذاری هر ماه یک پروژه در منطقه آزاد ماکو
رکوردشکنی فولاد مبارکه به محض نامگذاری سال
آغوش باز بانک سپه به روی تولید
مشارکت فعال بانک سامان در نمایشگاه ایران بیوتی
