سال گذشته موضوعی در خصوص حذف معافیت مالیات ارزش افزوده شرکتهای بیمه در مناطق آزاد مطرح شد که این طرح منتقدان و مخالفانی به همره داشت. اما چندی طول نکشید که این طرح به مجلس رسید و تصویب شد.
در همین رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در آن زمان گفت که بررسیهای لایحه اصلاح قانون مالیات ارزش افزوده روزهای پایانی خود را در این کمیسیون طی میکند و سپس به صحن علنی میرود. یکی از موارد اصلاحی که از ابتدای تصویب و ابلاغ این قانون مورد نقد قرار گرفت «پرداخت مالیات از سوی مشتریان بیمههای بازرگانی» بود. دراین قانون بیمهگذاران نیز مانند سایر مصرفکنندگان به پرداخت مالیات ارزش افزوده ملزم شدند.
پس از آن صنعت بیمه بازرگانی از همان ابتدا اعتراض کردند که خدمات بیمه نباید مشمول مالیات باشند. برای توسعه بیمه در ایران باید امتیازاتی هم در نظر گرفت نه اینکه برای آن مالیات وضع کرد. بیمه هم بخشی از بازار مالی است و باید مانند بانکها معاف از مالیات باشد.
در ادامه کش و قوس مجلس بیمههای بازرگانی بیکار ننشستند و برای مجاب کردن مسوولان مالیاتی تلاش کردند. نتیجه این تلاش معافیت بخشی از خدمات بیمه طی دو مرحله بود. ابتدا بخش پساندازی بیمههای عمر که شباهت به پساندازهای بانکی داشت از مالیات ارزش افزوده معاف شد و سپس با ورود دیوان عدالت اداری بیمههای درمان هم معاف شدند، اما سایر رشتهها همچنان مشمول مالیات هستند.
اما حالا پس از گذشت چند چند سال زمان اصلاح قانون مالیات ارزش افزوده است و دولت باید بندهای این قانون را اصلاح کند که اتفاقا یک بند مربوط به بیمههای بازرگانی است، اما بیمهگران دراین مورد نیز پیشنهادهایی دارند.
ضریب نفوذ بیمه جایگاه صنعت بیمه هر کشوری را در مقایسه با کل اقتصاد آن کشور مشخص میکند و یکی از شاخصهای توسعه و ترقی صنعت بیمه در هر کشور ضریب نفوذ بالای بیمهای در آن کشور است که از نسبت حق بیمه تولید شده به تولید ناخالص ملی محاسبه میشود.
از آنجایی که ضریب نفوذ بیمه به عنوان معیاری برای توسعه و گسترش صنعت بیمه در یک کشور شناخته میشود، فعالان و کارشناسان این صنعت همواره به روند این شاخص توجه ویژهای داشته و بر افزایش آن تاکید داشتند. این شاخص در کشورهای جهان به طور متوسط بیش از ۷.۵درصد است درحالی که در ایران ۲.۵درصد است که نشان از لزوم توجه و اهتمام ویژه بر بهبود وضعیت صنعت بیمه در کشور دارد. کارشناسان مختلف، یکی از اصلیترین دلایل پایین بودن ضریب نفوذ بیمه در ایران را، عدم توجه به بیمههای عمر یا زندگی میدانند.
بیمه زندگی قراردادی است میان شرکت بیمه و بیمهشده که در آن، بیمهشده تا زمانی معین بسته به نوع قرارداد، متعهد به پرداخت حقبیمه (مبلغ تعیین شده در قرارداد و غالبا در اقساط بلندمدت) میشود و با بروز وقایعی، چون مرگ، ابتلا به بیماری لاعلاج یا احتیاج شخص به مراقبتهای ویژه پزشکی یا در طول حیات، شرکت بیمه موظف خواهد بود سرمایه بیمهشده را بهطور یکجا یا بهصورت مستمری به بیمهگذار یا به شخصثالثی که وی تعیین کرده بپردازد.
سطح توسعه کشورها و نیز درآمد سرانه رابطه مستقیمی با میزان استفاده از انواع بیمهها دارد اما زمانی که دولت و مجلس این موضوع را میداند بازهم تجدید نظری در برنامه معافیت مالیات ارزش افزوده شرکتهای بیمه نمی کند.
ماهیت بیمه، مشارکت در خسارت و جایگزین کردن اطمینان بهجای عدم اطمینان است. بنابراین، بیمه بهعنوان یک روش مقابله با خطر، پاسخی به شرایط نامطمئن و پرمخاطره است. در ایران اولین
شرکت بیمه با نام بیمه ایران در سال ۱۳۱۴ تأسیس شد و پیرو آن، سایر شرکتها پا به این صنعت گذاشتند.
نقش صنعت بیمه در بازارهای مالی به سه صورت ظاهر میشود. ابتدا، تأثیری که این صنعت میتواند بر سایر بازارهای مالی اعمال کند که معمولاً بهصورت یک پشتیبان برای کاهش ریسک سرمایهگذاری بهکار میرود.
دومین نقش آن، جمعآوری و تجهیز منابع مالی با استفاده از عملیات بیمهگر است که جهت سرمایهگذاری غیرمستقیم و یا مستقیم بهکار میرود و در نهایت، سرمایهگذاری مستقیم
صنعت بیمه در فعالیتهای اقتصادی کشور، مهمترین نقش آن محسوب میگردد. شرکتهای بیمه وجوه بیمهگذاران را که بهصورت ذخایر فنی در اختیار دارند بهعنوان دارایی سودآور بهکار میگیرند و در فعالیتهای مناسب اقتصادی سرمایهگذاری میکنند.
علی اکبر اکرامی مدیر عامل شرکت بیمه امید
در گفتگو با خبرنگار پول نیوز گفت: شرکتهای بیمهای برای ورود به بازار دیجیتال سرمایه گذاریهای بسیاری را انجام دادند و ورود آنها به صنعت بیمه، باعث کاهش تمایل به نام و نشانهای تجاری و افزایش تمایل در انتخاب بر اساس کیفیت ارائه خدمات نسبت به قیمت شده است. این امر موجب شده است تا بسیاری از شرکتهای با سابقه که سالها در صنعت بیمه یکه تازی میکردهاند، احساس رقابت بیشتری با شرکتهای نوظهور و کوچکتر داشته باشند.
وی با بیان اینکه شرکتهای بیمهای هرگز به حالت سنتی قبل باز نمیگردند، افزود: یکی از معضلات صنایع متکی به فرد که صنعت بیمه هم از این قاعده مستثنی نیست این است که متکی به نیروهای توانمند خود هستند بنابراین صنعت بیمه، تا زمانی که در ارتباط با خلق محصول و نیاز مردم جامعه به به آن رشته توجهی نکند، وضعیت صنعت بیمه در کشور همچنان به سمت و سوی ورشکستگی سوق پیدا می کند.
اکرامی اظهار کرد: طبق آیین نامه
سرمایه گذاری به شرکتهای بیمهای گفته شده که نباید شرکت داری کنند و وقتی تجربهای در این زمینه وجود نداشته باشد عملکرد ضعیف خواهد بود. اگر نهاد ناظر این توانایی را در شرکتها ببیند و جایز بداند و مجوز آن صادر شود اشتباهات شرکتها در این زمینه کم خواهد شد.
اکرامی خاطر نشان کرد: طی سالهای گذشته تمرکز مدیران بهطور کامل به سمت بیمهگری رفته و عملیات سرمایهگذاری را فراموش کردهاند. به همین دلیل شرکتهای بیمه عمدتا دچار زیان عملیاتی بوده و با حاشیه سودهای بسیار اندک کار میکنند بنابراین فرصتهای سرمایه گذاری شرکتهای بیمهای بستگی به اینکه سهامدار عمده آن شرکت چه باشد متفاوت خواهد بود.