همچنان جنجال‌ها بر سر پیوستن یا نپیوستن به یک معاهده نظیر FATF ادامه دارد. اینکه این معاهده چقدر می‌تواند در روابط تجاری میان ایران و کشور‌هایی که بیشترین مراوده اقتصادی را با ما دارند موثر باشد؟ و آیا اینکه این کشور‌ها بدون این معاهده حاضر به همکاری با ایران خواهند بود یا خیر؟

 

 

محمد جواد ظریف وزیر امورخارجه در دولت قبل از جمله افرادی بود که به شدت بر تاثیر گذاری این معاهده بر روابط اقتصادی ایران با کشور‌های مختلف تاکید داشت. ظریف درباره این موضوع در گفتگویی مدعی شد: همین الان هم مشکلاتی درباره FATF داریم که مانع همکاری ما با روسیه و چین می‌شود. حتی اگر نگاه به شرق داشته باشیم تحریم و FATF مانع هستند. همچنین علی ربیعی سخنگوی دولت و علی مطهری نماینده پیشین همسو با دولت هم در گفتگو‌های جداگانه‌ای، نپیوستن به این معاهده را مانع اصلی عدم فروش واکسن به ایران عنوان کرده بودند.

 

 

با تغییر ارکان قدرت در ایران و جایگزینی دولتی با ذهنیت متفاوت، رویکرد دولت جدید به سمت و سویی نو حرکت کرد که هر طور شده موانع واردات واکسن را یکی پس از دیگری کنار بزند، اما با اینکه بیش از یک ماه از روی کار آمدن دولت سیزدهم می‌گذرد در عین حال که سیلی از واکسن‌های مختلف در حال سرازیر شدن به کشور است، اما خبری از پیوستن به معاهده FATF که قبلا مانع اصلی واردات واکسن عنوان می‌شد، نیست. این بدین معناست که عملا و بر خلاف ادعا‌ها این معاهده تاثیری درواردات واکسن نداشته است و ادعا‌های مذکور خلاف واقع ارزیابی می‌شود.

 

 

باتوجه به اینکه در عمل هم مشخص شد FATF تنها دروازه برای ورود به تجارت بین المللی نیست و تجارت با هم پیمان‌های استراتژیک نظیر چین و روسیه نیازی به پذیرش یک معاهده پر ابهام را ندارد؛ عضویت ایران در سازمان همکاری شانگ‌های می‌تواند نقش مهمی در تجارت بین الملل برای کشور ایفا کند. این سازمان که به نوعی می‌توان آنرا در برابر سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) ارزیابی کرد، شامل ۸ کشور چین، روسیه، هند، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان و پاکستان به عنوان عضو اصلی می‌باشد.

ایران از سال ۲۰۰۵ به عنوان عضو ناظر در سازمان شانگ‌های شناخته می‌شد، اما با دعوت روسیه از امروز به عنوان نهمین عضو این سازمان بین المللی قلمداد خواهد شد و می‌تواند از منافع سیاسی، اقتصادی و استراتژیک هم پیمان شدن در این سازمان بهره ببرد. در همین راستا شی جینگ پینگ رئیس‌جمهور چین در نشست آنلاین خود در اجلاس شانگ‌های از کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگ‌های خواست در کنار یکدیگر بایستند و اجازه ندهند کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگ‌های مورد حمله کشور‌های دیگر قرار گیرند. رئیس جمهور چین همچنین تاکید کرد: ایران به عنوان عضو کامل سازمان همکاری شانگ‌های پذیرفته شده است.

 

 

باتوجه به شرایط کشور‌هایی نظیر چین و روسیه و نیاز به بازار ایران و علاقه این کشور‌ها به استفاده از موقعیت ژئوپلوتیکی کشورمان، کارشناسان همواره تعمیم و گسترش روابط اقتصادی، سیاسی و استراتژیک بین ایران و کشور‌های شرقی را از سری اقدامات کلیدی برای باز کردن قفل تجارت خارجی کشور می‌دانند که باتوجه به نیاز دو طرفه بین ایران و این کشورها، در صورت مدیریت و هوشمندی دولتمردان می‌تواند یک رابطه برد برد واقعی را پدید آورد.