درحالیکه دولت آیت الله
رئیسی با اتخاذ رویکردی مردمگرا؛ باعث افزایش امیدها برای ایجاد اصلاحات جدی در اداره کشور شده است، ریخت و پاش سنگین در وزارت خارجه ذیل انبوهی از دفاتر در کشورهای اروپایی ادامه دارد.
بررسیهای تحریریه نشان میدهد که حدود ۴۰ سفارتخانه و کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در اروپا دایر میباشد که فاقد تناسب با حجم مراودات اقتصادی و سیاسی ایران با این قاره است.
تجارت ایران و اروپا در سال گذشته میلادی یعنی سال ۲۰۲۰ حدود ۴ میلیارد یورو بود که تقریبا ۶ درصد از تجارت خارجی کشور را شکل میدهد، درحالیکه ۴۰ سفارتخانه و کنسولگری با هزینههای سرسام آور برای پوشش این رقم ناچیز از سفره مردم؛ به خط شده اند تا وسیله اروپاگردی و ماموریتهای یورویی عدهای را فراهم کنند که قطعا شامل همه دیپلماتها نمیشود و در بین دیپلماتهای اعزامی افراد متخصص و متعهدی وجود دارند که در هر ماموریتی برای ایران ایجاد ارزش افزوده میکنند.
حضور در سفارتخانههای اروپایی برای هر مامور در ماه حدود ۵۰۰۰ یورو و بالاتر پرداخت مستقیم دارد که با هزینههای جانبی مانند تشریفات بسیار گران، مکانهای گران در شهرهای اروپایی، هزینه استخدام نیروهای محلی که معمولا از میان خانوادههای سفرا و سایر ماموران تامین میشوند! و هزینههای سربار اداره صدها ساختمان مجلل سر به فلک میزند.
به دلیل عدم شفافیت وزارت خارجه اطلاعات جزئی در سایت وجود ندارد، و بهانه امنیتی هم شوخیای بیش نیست، زیرا کشورهای غربی که ویزا و اجازه کار را صادر میکنند به تمام اطلاعات پرسنلی و خانوادههای دیپلماتهای ایرانی دسترسی دارند و بیمه کارکنان محلی (بخوانید عمدتا فرزندان دیپلماتها و ...) باعث میشود اطلاعات ریز آنها در اختیار دولتهای غربی قرار گیرد. فقط این مردم ایران هستند که محرم دانسته نمیشوند.
نمیتوان به درستی تخمین زد که چه هزینه سرسام آوری برای حفظ این شبکه دیپلماتیک کم خاصیت در قارهای که اکثر کشورهای آن با ایران سر عناد دارند بر بیت المال تحمیل میشود، اما حتی گر در این ۴۰ دفتر اروپایی ۴۰۰ مامور حضور داشته باشد که قطعا با محاسبه نیروهای محلی و خرید خدمات از محل بسیار بیشتر خواهد بود، ماهانه بیش از ۲۰۰ هزار یورو و سالانه بیش از ۲۴ میلیون یورو پرداخت انجام میشود. یعنی سالی حدود ۸ هزار میلیارد ریال دستمزد برای حفظ دفاتری بسیار کم خاصیت (غیر از دفاتر بسیار گران مانند سفارتخانههای ایران در هلند، انگلیس و ...) هزینه میشود. بعید به نظر میرسد که هزینه فرصت ساختمانهای لوکس اروپایی وزارت خارجه کمتر از ۱ میلیارد یورو در سال باشد که به معنای هزینهای ۳۰ هزار میلیارد تومانی است و توجیه منطق ندارد.
دولت حسن روحانی و دولتهای قبل بر روی این سومدیریت و سوسیاستگذاری چشم خود را بسته بودند، و حتی ذی نفع بودند، اما باید دید که دولت رئیسی با رویکرد مردمی و با تاکید بر منافع ملی، چه تصمیم اتخاذ میکند.
یک سوال ساده: تعداد دیپلماتهای ایران در کشورهای همسایه با دهها میلیارد دلار مراوده اقتصادی چقدر است؟