تورم به معنی مالیات غیر مستقیم از تمام مردم به میزان متفاوت است به نحوی که بیشترین هزینه آن بر دوش مستضعفین و فقرا و کمترین هزینه بر دوش ثروتمندان است به عبارتی حتی میشود گفت تورم مالیات غیر مستقیم از کارگران و تهی دستان به نفع ثروتمندان (یا مالیات از مستضعفین برای آسایش بیشتر قشر مرفه جامعه است)
تورم دلالت بر وضعیتی دارد که در آن تقاضای پولی برای محصول نسبت به
تولید رشد میکند، وضعیتی که در نبود کنترلی مؤثر، به صورت افزایش بهای یک واحد از کالای تولید شده آشکار میشود. تورم معمولاً با افزایش واقعی یا بالقوهٔ سطح عمومی قیمتها، یا به سخن دیگر، با کاهش قوهٔ خرید واحد پولی همراه است. در بعضی مواقع تورم زمانی به وجود میآید که سطح عمومی قیمتها به میزانی که افزایش در بازدهی عوامل و فرایندهای اقتصادی ایجاب میکنند، تنزل نیابد.
تورم آنطور که معمولاً فهمیده میشود، رابطهای با افزایش نامعمول قیمتها دارد. زمانی که اقتصاددانان دربارهٔ تورم صحبت میکنند، به رشد سطح عمومی قیمتها اشاره دارند؛ تورم یعنی باید برای خرید کالاها و خدمات، پول بیشتری پرداخت شود. پارهای دیگر از تعاریف، تورم را سیر تراکمی افزایش قیمتها و برگشتناپذیری آن تعریف کردهاند. صاحبنظران دیگری همچون ریمون بار، ژان مارشال و گونار میردال تورم را افزایش زیاد و مداوم قیمتها تعریف کردهاند. اگر رشد دستمزدها با رشد بهرهوری در اقتصاد یکسان باشد، تورم به وجود نخواهد آمد.
هادی حقشناس، کارشناس بودجه و نماینده سابق
مجلس به خبرنگار
پول نیوز گفت: اولین خطر کسری بودجه تاثیر آن برتورم است. به عبارتی؛ وقتی صحبت از کسری بودجه به میان میآید دو عنوان مصارف و منابع را باید برای آن در نظر گرفت.
وی در ادامه اضافه کرد: زمانی که خرج بیشتر از دخل باشد، باید این کسری در جایی به جبران درآید و دراین حالت دولتها معمولا به سراغ استقراض از بانک مرکزی یا همان پول پرقدرت میروند که با عوارض همراه میشود.
این عضو سابق کمیسیون برنامه و بودجه در مجلس شورای اسلامی درباره عوارض کسری بودجه نیز چنین توضیح داد: افزایش حجم پول، رشد نقدینگی و نرخ تورم شاه بیت این مسئله به حساب میآید. یکی از دلایل کسری بودجه رشد هزینههای جاری دولت است. زمانی که به هر دلیل خرج دولت زیاد میشود، ولی منابع متناسب با این مسئله رشد پیدا نمیکند، موضوع کسری بودجه به وجود میآید که بر شاخصهای اقتصادی اثرگذار خواهد بود.
حقشناس در این رابطه تاکید کرد: مهمتر از تمام این موارد تاثیر کسری
بودجه در شرایط رکود و تورم است زیرا میتواند تورم را تعمیق بخشد.
این کارشناس بودجه درباره ابزارهای مدیریت کسری بودجه نیز اظهار داشت: دو ابزار مهم برای مدیریت کسری بودجه وجود دارد، اول اینکه دولت به سراغ انضباط مالی رود، یعنی کارهایی که میتواند انجام ندهد را زیربار نرود یا اینکه در واقع انضباط اداری و مالی ایجاد کند. مسئله دیگر ایجاد درآمد توسط دولت است که به مسئله مالیات برمیگردد. بخشهای زیادی در اقتصاد ایران مالیات پرداخت نمیکنند و دولت باید در دریافت مالیات جدی باشد.
وی در ادامه تصریح کرد: موارد مورد اشاره عناوین مهمی به حساب میآید، اما به دلیل آنکه شرایط کشور محصول تحریمهای ظالمانه است که براساس آن در چند سال گذشته روابط تجاری کشورو فروش نفت به حداقل ممکن رسیده، لذا احیای برجام و برگشت اقتصاد ایران بر روی ریل میتواند به شکل ساختاری برای به حداقل رساندن کسری بودجه یاریرسان باشد.
عضو سابق کمیسیون برنامه و بودجه در مجلس شورای اسلامی درباره راهکار مناسب برای جبران
کسری بودجه چنین توضیح داد: موضوع جبران کسری بودجه به سادگی با یک بله یا خیر یا کارهای کوتاه مدت به نتیجه نخواهد رسید. اقتصاد ایران با چالشهای مختلفی دست به گریبان است که حل هریک از آنها به تصمیمات سخت و دردناکی نیاز دارد زیرا این امکان وجود ندارد با وجود یک بیماری زندگی عادی پیش رود و بهبود هم حاصل آید، برای بهبود نیاز به بستری، عمل جراحی، طی کردن دوران نقاهت است و برای انجام این موارد باید کارهای عادی به تعطیلی درآید.
حقشناس در ادامه ابراز کرد: اقتصاد ایران به همین شکل است، ممکن نیست تمام کارها طبق روال عادی باشد و ادعای اصلاح ساختاری را هم داشته باشیم.