امروزه با گسترش شبکه‌های اجتماعی، نقش آن‌ها در زندگی کاری و فردی انسان‌ها غیر قابل انکار است. صنعت بیمه نیز با توجه به نیاز به ارتباط مستقیم با آحاد جامعه، از این قضیه مستثنی نیست. به عنوان مثال در شش ماهه نخست سال ۱۴۰۰، بیش از ۳۱ هزار منبع اینستاگرامی (نمایندگان، صفحات خبری و غیره) حداقل یکبار مطالب خود را به ۱۴ شرکت بیمه‌ای اختصاص داده‌اند. از آنجایی که تنها ۱۴ شرکت بیمه‌ای به صورت ماهانه اطلاعات مربوط به عملکرد خود را منتشر می‌کنند، این گزارش مختص به این ۱۴ شرکت بیمه‌ای است و در ادامه منظور از "شرکت‌های بیمه"، شرکت‌های بیمه البرز، آسیا، پارسیان، پاسارگاد، تجارت‌نو، دانا، دی، سامان، کوثر، ما، معلم، ملت، میهن و نوین می‌باشد.

منابع و محتوای منتشر شده در مورد صنعت بیمه را می‌توان به چهار قسمت سایت‌های خبری، تلگرام، توییتر و اینستاگرام تقسیم‌بندی کرد. از میان چهار منبع ذکر شده، سهم محتوای تولید شده در مورد شرکت‌های بیمه در توییتر کمتر از یک درصد است و بیشتر آن نیز مربوط به اخبار بورسی این شرکت‌ها می‌باشد. در سوی دیگر، اینستاگرام با ۶۲ درصد و تلگرام با ۳۱ درصد بیشترین محتوای تولید شده در شش ماه نخست سال ۱۴۰۰ را داشته‌اند. شکل ۱ سهم هر یک از بستر‌ها را در تعداد محتوای منتشر شده در مورد شرکت‌های بیمه نمایش می‌دهد. همانطور که مشخص است با توجه به اینکه فعالیت نمایندگان به عنوان یکی از منابع تولید محتوا در شبکه اینستاگرام و تگلرام بیشتر است، محتوای تولیدی نیز در این دو بستر بیشتر می‌باشد. سهم ۴/۵ درصدی محتوای خبر (سایت‌های) نیز تنها از طریق سایت‌های خبرگزاری و سایت خود شرکت‌های بیمه می‌باشد، به همین دلیل درصد کمتری را به خود اختصاص داده‌است.

 

شکل ۱) بررسی سهم محتوای تولید شده شرکت‌های بیمه در بستر‌های مختلف در شش ماه نخست سال ۱۴۰۰

بررسی‌ها نشان می‌دهد که بیش از ۸۷ درصد منابع فعال صنعت بیمه در بستر اینستاگرام را نمایندگان شرکت‌های بیمه تشکیل می‌دهند.

از دو منظر می‌توان اثرگذاری شبکه‌های اجتماعی اینستاگرام را بر حق بیمه تولیدی صنعت بیمه مد نظر قرار داد.

 

بررسی تعداد محتوای منتشر شده در مورد شرکت‌های بیمه در اینستاگرام در شش ماه نخست سال ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰، نشان می‌دهد که هرچند که تعداد منابع ۲۷% افزایش داشته است، اما از منظر تعداد محتوا تغییر چندانی قابل مشاهده نمی‌ّباشد و کمتر از ۱% رشد را تجربه کرده است.

شکل زیر درصد رشد تولید محتوا در اینستاگرام در شش ماه نخست سال ۱۴۰۰ به مدت مشابه سال ۱۳۹۹ را نشان می‌دهد. شرکت‌های بیمه دی، معلم و البرز بیشترین درصد رشد و شرکت‌های بیمه ما، کوثر و ملت بیشترین درصد افت را داشته‌اند. فعالیت نمایندگان، کمپین‌های تبلیغاتی و خبر‌های منتشر شده می‌تواند بر این مساله اثرگذار باشد. هرچند بررسی‌ها نشان می‌دهد که بیش از ۷۸% منابع تولید محتوا در این بستر را نمایندگان شرکت‌های بیمه منتشر کرده‌اند. جهت بررسی اثرگذاری اینستاگرام بر در حق بیمه تولیدی شرکت‌های بیمه، باید تا حد امکان سایر عوامل اثرگذار بر حق بیمه تولیدی حذف شوند.

 

شکل ۱) درصد رشد محتوای صنعت بیمه در شش ماه نخست سال ۱۴۰۰ نسبت به مدت مشابه سال ۱۳۹۹


عوامل مختلفی می‌توانند بر حق بیمه تولیدی شرکت‌های بیمه اثرگذار باشند، اما بررسی روند ده ساله درصد رشد نرخ دیه و حق بیمه تولیدی، نشان می‌دهد نرخ دیه بر حق بیمه تولیدی صنعت بیمه بسیار اثرگذار بوده است. پیش از سال ۱۳۹۴، درصد رشد این دو بر هم منطبق بوده است و از سال ۱۳۹۵ و به بعد، به صورت متوسط حق بیمه تولیدی ۱۴% بیشتر از نرخ دیه رشد داشته است. در سال ۱۴۰۰ هرچند نرخ دیه بیش از ۴۵ درصد رشد را تجربه کرده، اما آمار نشان می‌دهد حق بیمه تولیدی شرکت‌های بیمه در شش ماه نخست سال ۱۴۰۰ نسبت به مدت مشابه سال ۱۳۹۹ تنها ۴۹% رشد داشته است و اختلاف متوسط ۱۴% با درصد رشد نرخ دیه به ۴% کاهش یافته است.

 

شکل ۲) بررسی اثرگذاری درصد رشد نرخ دیه بر حق بیمه تولیدی در صنعت بیمه

با توجه به اثرگذاری بالای نرخ دیه بر حق بیمه تولید، برای بررسی خالص درصد رشد حق بیمه تولیدی شرکت‌های بیمه، درصد رشد نرخ دیه از آن کاسته می‌شود. ترسیم خالص درصد رشد حق بیمه تولیدی و درصد رشد محتوا در شش ماه نخست سال ۱۴۰۰ به مدت مشابه سال ۱۳۹۹، نشان می‌دهد ارتباط معناداری بین درصد حق بیمه تولیدی و درصد رشد تولید محتوا وجود دارد. خط روند به خوبی این ارتباط را نشان می‌دهد. شرکت بیمه دی با افزایش ۳۶% تولید محتوا، مقدار حق بیمه تولیدی (با کسر اثرگذاری نرخ دیه) آن ۷۵% رشد داشته است. این مساله در شرکت‌های بیمه البرز و سامان نیز قابل مشاهده است. در سوی دیگر شرکت بیمه ملت و پارسیان قرار گرفته‌اند.

 

شکل ۳) ارتباط بین خالص درصد رشد حق بیمه تولیدی و درصد رشد تولید محتوا

علاوه بر فاکتور بالا که اثرگذاری محتوا در طول زمان را نشان می‌دهد، یکی دیگر از مواردی که می‌تواند مورد بررسی قرار گیرد میزان اثرگذاری حضور نمایندگان و به دنبال آن شرکت‌های بیمه در شبکه‌های اجتماعی است. همانطور که ذکر شد نمایندگان صنعت بیمه به صورت متوسط بیش از ۸۷ درصد از کل منابع تولید محتوا در اینستاگرام را منتشر می‌کنند.

از مجموع منابع اینستاگرامی و محتوای تولیدی در مورد شرکت‌های بیمه در شش ماه نخست سال ۱۴۰۰، شرکت بیمه پاسارگاد با بیش از ۲۷% و شرکت بیمه سامان با بیش از ۱۷% بیشترین منابع و همچنین محتوای تولیدی این صنعت را به خود اختصاص داده‌اند. از آنجایی که تعداد نمایندگان بر تعداد منابع تولید محتوا در شبکه‌های اجتماعی شرکت‌های بیمه اثرگذار است، جهت بررسی و مقایسه حضور فعال شرکت‌های بیمه در اینستاگرام با یکدیگر، باید اثر "تعداد" نمایندگان از آن حذف شود، به همین منظور پارامتر "ضریب نفوذ شرکت در شبکه اجتماعی" تعریف می‌شود. این پارامتر از نسبت تعداد منابع تولید محتوا بر تعداد نمایندگان هر شرکت محاسبه می‌شود. لازم به ذکر است ضریب نفوذ شرکت‌های بیمه در شبکه‌های اجتماعی، صرفا یک شمای کلی را با توجه به اطلاعات در دسترس در اختیار قرار می‌دهد و حاصل مجموعه فعالیت نمایندگان، شرکت، کمپین تبلیغاتی و ... است.

شکل ۴ ضریب نفوذ شرکت‌های بیمه در اینستاگرام را در شش ماه نخست سال ۱۴۰۰ نشان می‌دهد. بررسی‌های آماری نشان می‌دهد در اکثر شرکت‌های بیمه‌ای ضریب نفوذ در اینستاگرام بیشتر از تلگرام است و این مساله علاوه بر فیلتر بودن تلگرام، به دلیل امکانات ارتباطی و جذابیت بیشتری است که فضای اینستاگرام در اختیار نمایندگان قرار می‌دهد و باعث می‌شود فعالیت شرکت‌های بیمه در این پلتفرم بیشتر باشد.

در دو شرکت بیمه سامان و دی، ضریب نفوذ بیش از صد در صد است که این مساله به دلیل تاثیر تبلیغات به منابع خبری متفاوت و عملکرد روابط عمومی این دو شرکت در معرفی محصولات، خبر‌های جاری و همچنین کمپین‌های تبلیغاتی این دو شرکت، مانند "سامان دارد" برای شرکت بیمه سامان و "جان‌بخشم" برای شرکت بیمه دی در شش ماه نخست سال ۱۴۰۰ باشد که بررسی آن به تفکیک هر شرکت و کمپین در گزارش‌های درخواستی امکان‌پذیر است. علاوه بر دو شرکت ذکر شده که بیشترین ضریب نفوذ را در هر دو پلتفرم دارا هستند، ضریب نفوذ در شرکت‌های بیمه البرز و تجارت‌نو در بیشتر از سایر شرکت‌ها بوده است.

همانطور که در بخش پیشین نیز ذکر شد سه شرکت بیمه دی، البرز و سامان در نیمه نخست سال ۱۴۰۰ بیشترین خالص درصد رشد حق بیمه تولیدی را نسبت به مدت مشابه سال ۱۳۹۹ داشته‌اند که این سه شرکت با توجه به شکل ۴ دارای بیشترین ضریب نفوذ در اینستاگرام نیز بوده‌اند. همچنین درصد رشد خالص حق بیمه تولیدی شرکت‌های بیمه پاسارگاد، آسیا و معلم کمتر از ۱۰% و برای شرکت‌های بیمه نوین و دانا منفی بوده است که در شکل ۴ نیز، این شرکت‌ها نسبت به سایرین دارای ضریب نفوذ شرکت در اینستاگرام کمتری بوده‌اند. این مساله نشان می‌دهد که علاوه بر درصد رشد تولید محتوا، ضریب نفوذ شرکت‌های بیمه در شبکه‌های اجتماعی (حضور فعال‌تر نمایندگان و شرکت‌های بیمه) در اینستاگرام هم بر حق بیمه تولیدی می‌تواند بسیار اثرگذار باشد.

 

شکل ۴) ضریب نفوذ شرکت‌های بیمه در اینستاگرام

بررسی هر دو فاکتور ضریب نفوذ شرکت‌های بیمه در اینستاگرام و درصد تغییرات تولید محتوا در مدت زمان مشابه سال قبل، نشان از اثرگذاری این شبکه اجتماعی بر فروش دارد. بدیهی است که هرچند نقش مهمترین پارامتر اثرگذار در مقدار حق بیمه تولیدی، نرخ دیه، از تحلیل کنار گذاشته شد، اما همچنان پارامتر‌های بسیاری بر میزان فروش موثر هستند که در این گزارش صرفا به اثرگذاری شبکه اجتماعی اینستاگرام بر میزان حق بیمه تولیدی پرداخته شد و یک شمای کلی از آن را ترسیم نمود.

سهم بیش از ۸۷ درصدی نمایندگان از کل منابع اینستاگرامی صنعت بیمه، نشان از این دارد که علارغم عدم وجود راهکاری‌های اجرایی برای استفاده از فرصت‌های در دسترس، خود نمایندگان برای استفاده از این فرصت‌ها عملکرد خوبی داشته‌اند که در صورت نظم و جهت‌دهی توسط شرکت‌ها، می‌تواند تاثیرگذاری آن افزایش یابد. با توجه به حساسیت موجود به استارت‌آپ‌های فروش آنلاین، این گزارش نشان می‌دهد که حضور نمایندگان و شرکت‌های بیمه در فضای آنلاین تا حدود قابل قبولی اتفاق افتاده است و یک برنامه‌ریزی جهت هدف‌مندسازی برای ساختاری که بتواند نقش نمایندگان را در فروش آنلاین تقویت کند، بیش از پیش امکان‌پذیر و مورد پذیرش واقع خواهد شد.

به عنوان مثال هرچند بر اساس اطلاعات رسمی، متوسط سهم شبکه فروش از حق بیمه تولیدی در صنعت بیمه در ۵ سال اخیر حدود ۷۶ درصد بوده‌است، اما این عدد در برخی از شرکت‌های بیمه بسیار کمتر بوده که به نقش قرارداد‌ها در شرکت‌های بیمه اشاره می‌کند و بررسی موردی هر شرکت می‌تواند اطلاعات دقیق‌تری را در دسترس قرار دهد.