قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آلایندههای هوا علاوه بر تأثیر مضر بر
سلامت جسمانی، با اثرات نامطلوب سلامت روانی همراه است.
ذرات ریز که با نام PM ۲.۵ نیز شناخته میشود، از ذرات کوچک قابل استنشاق کوچکتر از ۲.۵ میکرون تشکیل شده است. این ذرات معمولاً از منابع صنعتی و وسایل نقلیه میآیند.
اینکه چگونه قرار گرفتن در معرض PM ۲.۵ ممکن است خطر افسردگی را افزایش دهد به خوبی درک نشده است.
همچنین دانشمندان نمیدانند که آیا آلودگی هوا میتواند با استعداد ژنتیکی افسردگی برای افزایش احتمال افسردگی تعامل داشته باشد یا خیر.
افرادی که دارای استعداد ژنتیکی برای یک بیماری خاص هستند ممکن است در حضور برخی عوامل محیطی خاص یا به دلیل رفتارهایی مانند سیگار کشیدن، احتمال ابتلا به این بیماریها را در خود افزایش دهند.
یک مطالعه اخیر اثرات قرار گرفتن در معرض PM ۲.۵ را در ترکیب با یک استعداد ژنتیکی برای افسردگی بر روی شبکههای مغزی بررسی کرد و به نتایجی دست یافت که نشان میدهد افسردگی میتواند ارتباط زیادی با آلودگی هوا داشته باشد.
نویسنده اصلی این مطالعه، دکتر هائو یانگ تان دانشمند مؤسسه لیبر در بالتیمور، به پزشکی نیوز تودی گفت: «این مطالعه برای اولین بار نشان میدهد که چگونه آلودگی هوا و ژنها با یکدیگر تعامل میکنند تا بر مدارهای مهم شناختی و عاطفی مغز تأثیر بگذارند. آلودگی هوا بیان ژنهایی را که منجر به افسردگی میشوند تغییر میدهد.»
او توضیح داد: «مطالعات قبلی ارتباط آلودگی هوا با افسردگی را مشاهده نشان داده است، اما نتایج ما اولین نتایجی است که یک علت مستقیم و عصبی را نشان میدهد.»
این تحقیقات مشخص کرد ژنهای خطرساز و هوای بد، خطر افسردگی را بسیار بیشتر از هر دو عامل به تنهایی افزایش میدهند.
استعداد ژنتیکی برای ابتلا به افسردگی
این مطالعه صدها شرکتکننده سالم ساکن پکن پایتخت چین را انتخاب کرد. پکن دارای سطوح نسبتاً بالایی از آلودگی هوا، از جمله غلظت بالای PM ۲.۵ است.
برای هر شرکتکننده، محققان چندین نوع عامل ژنتیکی خاص را که با افسردگی مرتبط هستند مورد مطالعه قرار دادند. از این اطلاعات، آنها استعداد ژنتیکی خود را برای افسردگی تخمین زدند.
افسردگی با نقایص شناختی و سطوح بالاتر اضطراب-افسردگی همراه است.
دانشمندان سطوح اضطراب را با استفاده از یک پرسشنامه ارزیابی کردند. محققان ابتدا اثرات قرار گرفتن در معرض PM ۲.۵ بر شناخت و ویژگیهای مرتبط با افسردگی را بررسی کردند.
آنها دریافتند که قرار گرفتن در معرض PM ۲.۵ با عملکرد ضعیف در تستهای شناختی شامل استدلال و حل مسئله مرتبط است. اضطراب و افسردگی بالاتر نیز با قرار گرفتن در معرض PM ۲.۵ همراه بود.
اتصال مغزی
در مرحله بعد محققان شبکههای مغزی را که در شناخت و پردازش اطلاعات مربوط به استرس و ارتباط آن با قرار گرفتن در معرض PM ۲.۵ و خطر ژنتیکی افسردگی درگیر هستند، بررسی کردند.
سطوح بالاتر قرار گرفتن در معرض PM ۲.۵ با زمان واکنش کندتر در طول کار شناختی همراه بود، و این اثر قرار گرفتن در معرض PM ۲.۵ در طول استرس اجتماعی تقویت شد.
استرس اجتماعی تأثیر بارزتری بر شبکههای مغزی در افراد دارای استعداد ژنتیکی برای افسردگی و قرار گرفتن در معرض PM ۲.۵ بیشتر داشت.
این نتایج نشان میدهد که آلودگی هوا ممکن است با خطر ژنتیکی افسردگی برای تأثیرگذاری بر شبکههای مغز تعامل داشته باشد.
البته در این رابطه هنوز باید تحقیقات بیشتری انجام شد، اما تحقیقات قبلی هم نشان داده بود میزان افسردگی و اضطراب در شهرهای بزرگ، آلوده و صنعتی بسیار زیادتر است.
منبع: جام جم آنلاین