در آغاز دومین هفته آذر ماه اتفاقی عجیب در بازار بین بانکی به وقوع پیوست. بسط پول در بازار باز از جانب بانک مرکزی در حالی رخ داد که هنوز موعد سررسید بسط هفته قبل به پایان نرسیده بود. این بسط شامل دو رویداد. متفاوت بود که در ادامه به آن پرداخته می‌شود

مهمترین آن افزایش بسط دامنه سررسید و دومین بخش آن رکوردزنی نرخ سود در این بازار در تمام هفته‌های برگزای این بازار بوده است.

 

به طور کلی بانک مرکزی با فروش اوراق بدهی در بازار باز سعی در بسط پول در این بازار دارد. این اقدام با صلاحدید بانک مرکزی و با توجه به نیاز بانک‌های مقروض صورت می‌گیرد.

اوراق فروخته شده نیز همواره سررسیدی خاص و نرخ سودی معلوم دارند که به صورت دستوری توسط بانک مرکزی تعیین می‌شود. در همین رابطه در ابتدای هفته دوم آذر ماه در حالی که هنوز موعد تاریخ سررسید بسط قبلی بانک مرکزی (عملیات هفتگی منتهی به اول آذر ماه) در نهاد‌های مالی فرا نرسیده بود بانک مرکزی ۲۴ هزار و ۲۲۰ میلیارد تومان پول به بانک‌ها تزریق کرد که هر چند رکوردی در این بازار نبوده، اما در مقایسه با هفته‌های سال گذشته و ابتدایی پاییز امسال سطح بالایی به شمار می‌آید.

باتوجه به آمار منتشر شده درخصوص میزان پیشنهاد بانک‌های مقروض مشاهده می‌شود این رقم صد در صد اوراق پیشنهادی بانک‌ها بوده است.

این توافق ۱۰۰ درصدی از سوی بانک مرکزی به منزله آن است که سیاست‌های بانک مرکزی با نیاز بانک‌ها در این هفته‌ها هم خوانی بیشتری پیدا کرده است. اتفاق مهم دیگر در این بازار افزایش تاریخ سررسید در این بازار بوده است.

در همین رابطه در مقطع مذکور بانک مرکزی تاریخ سررسید اوراق را نسبت به رقم‌های پیشین ارتقا داده و دو روز بیشتر کرد.

پیش از این بانک مرکزی در بازار باز در سال جدید همواره بسط پول را با سررسیدی ۷ روزه انجام می‌داد که در این موعد حاض رشد این سررسید را به ۹ روز تعمیم دهد. اتفاق مهم دیگر، اما اشاره به رکوردزنی نرخ سود در این مقطع دارد.

به طور کلی زمانی که نهاد‌های مالی در بازار پولی را از بانک مرکزی با فروش اوراق قرض می‌گیرند باید این پول را به انضمام نرخ سود آن در تاریخ سررسید معلوم به بانک مرکزی عودت دهند.

 

این نرخ تا پیش از این پایین‌تر از ۲۰ درصد قرار داشت. اما در دو هفته اخیر به صلاحدید بانک مرکزی اندکی صعودی شده و از مرز ۲۰ درصد عبور کرده است.

در گزارشی که بانک مرکزی از عملیات بازار باز در هفته منتهی به ۶ اذر ماه منتشر کرد، مشاهده می‌شود نرخ سود در بازار باز به ۲۰.۲ درصد رسیده که بیشترین میزان نرخ سود بسط نقدینگی در تاریخ بازار باز بوده است.

هر چند با توجه به وضعیت نقدینگی بانک‌ها و استقراض‌های بالای نهاد‌های مالی از بانک مرکزی انتظار افزایش در نزخ سود وجود داشت، اما هنوز هم باید دید این افزایش در نرخ بهره چه تاثیری گذاشته و آیا بانک مرکزی قصد تغییر در دالان نرخ سود را دارد یا خیر؟