این صنایع اقتصاد ایران را نجات می‌دهد

همانطور که در بخش اول یادداشت اشارات مختصری به برخی از ویژگی‌های صنایع کوچک کشور شد و در خصوص ضرورت انتخاب استراتژی مناسب در توسعه صنعتی کشور، و تاریخچه صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی در ایران، و همچنین بررسی وضعیت شهرک‌های صنعتی در ایران لزوم و اهمیت زیرساخت‌های لازم و کافی برای توسعه بهتر، سریع‌تر و متوازن‌تر مطالبی برای اطلاع علاقمندان و مسئولین حوزه صنعت ارائه شد؛ و یادآور شدیم که متاسفانه تعداد زیادی از شهرک‌های صنعتی فعال در کشور از برخی خدمات زیرساختی مثل آب، برق، فیبر نوری، گاز، دسترسی‌های مناسب و جاده و ریل با مشکل روبرو هستند، و حدودا ۱/۵ شهرک‌های صنعتی ما فاقد یک یا چند قلم از زیرساخت‌های اشاره شده هستند، همچنین اشاراتی به SME‌ها شد که حدوداً طی ۱۵-۲۰ سال گذشته بعنوان الگوی مناسب توسعه در جهان به آن توجه شده و سعی نمودند اهمیت ویژه ایی به بخش صنایع کوچک قائل شوند و خوبی توانستند بسیاری از مشکلات خودشان را در ارتباط با توسعه صنعتی و اقتصادی با استفاده از حداقل‌ها جامعه عمل بپوشاند و قدم‌های مثبت و بزرگی به کمک صنایع کوچک و متوسط در حوزه اشتغال، تولید ملی، خودکفایی ودرنهایت صادرات بردارند.

برای نشان دادن اهمیت صنایع کوچک و متوسط خوب است به جایگاه صنایع کوچک و متوسط در جهان بپردازیم.
چین به عنوان یکی از الگو‌های بی‌نظیر در جهان که به SME‌ها و یا صنایع کوچک و متوسط اهمیت زیادی قائل شده و باعث گردید کشورش در مدت زمان مدت کوتاهی بتواند به رشد بسیار بالایی همراه با اثرات مثبت تمرکز زدایی، توسعه پایدار و اشتغال سریع دست یابد نام برد، کشور چین جهت گیری‌های صنعتی و اقتصادی خود را از سطح کلان به سطح خرد توسعه دهد؛ و توانسته نرخ رشد۷۰ درصدی در تولید و ۷۷ درصدی در اشتغال را به صنایع کوچک و متوسط اختصاص دهد.

دومین الگوی خوب در جهان اقتصادی و صنعتی کشور کوچک کره است، کره جنوبی باحدود سه میلیون شرکت کوچک و متوسط، نزدیک به ۱۱ میلیون اشتغال و ۴۸٪درصد از تولید داخلی را به خود اختصاص دهد و با توجه به رشد صنعت کره و تمرکز مناسب دولت بر توسعه و حمایت از SME‌ها به جای به جایی رسید که در سال ۲۰۱۱میلادی ۵۰٪ درصد جمعیت فعال شاغل در کشور کره جنوبی در صنایع کوچک و متوسط بودند (حدود۱۳میلیون نفر).

روند رشد و توسعه صنایع کوچک و متوسط در کشور کره آنقدر آهنگ تندی داشت که شرکت‌های استارت آپی هم به آن‌ها ملحق شده و سازمانی که عهده دار حمایت و هدایت صنایع کوچک و متوسط بود به لحاظ اهمیت تبدیل به وزارت صنایع کوچک و متوسط گردید.

کشور آلمان بزرگترین اقتصاد اروپا که ۹۵٪ درصد بنگاه‌ها از نظر تعداد در قالب صنایع کوچک و متوسط فعالیت می‌کنند و بالغ بر۵۰٪ درصد اشتغال این کشور و حدود ۴۷٪ درصد ارزش افزوده اقتصادی به آن‌ها اختصاص دارد، این بنگاه‌ها جزء نوآورترین صنایع در اروپا هستند به طوری که در سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰ در حدود ۵۴٪ درصد آن‌ها موفق به ارائه محصولات جدید به بازار جهانی شده اند.

حمایت کشور آلمان از شرکت‌های کوچک و متوسط (SME)‌ها به قدری گسترده است که توانسته تجربه خوبی را به عنوان یکی از الگو‌های موفق در اروپا بنام خود ثبت نماید، که شامل برنامه‌های گسترده مالی خدمات مشاوره ایی در زمینه‌های آموزش شغلی، تضمین وام و همچنین آموزش‌های فنی و حرفه‌ای موجب گسترش موفقیت صنایع کوچک درآن کشور شده است.

بر اساس آمار‌های ارائه شده در اروپا بیش از دو میلیون بنگاه تجاری کوچک و متوسط فعالیت می‌کنند، این بنگاه‌ها بالغ بر ۸۵٪ درصد مشاغل اروپایی را تامین می‌کنند، این میزان تولید شغل چرخه اقتصاد اروپا را به گردش در آورده و توانسته یک پنجم اقتصاد اروپا را به نوآوری‌ها و کارآفرینان خود اختصاص دهد.

در ایتالیا هم تقریباً ۸۶٪ درصد اشتغال ایتالیا در صنایع کوچک و میکرو و متوسط شامل می‌شود، و به همین دلیل بعنوان موتور محرک اقتصاد پیشران ایتالیا مورد توجه قرار گرفته است و سهم وام در سرمایه شرکت‌های کوچک و متوسط ایتالیا بیشتر از بقیه کشور‌ها می‌باشد، در ایتالیا نسبت وام اعطا شده به صنایع کوچک و متوسط حدود ۴۵٪درصد است در صورتی که همین آمار در کشور‌های آلمان و فرانسه ۱۹ درصد اعلام شده و سهم بیشتری از ۶۹ درصد منابع مالی شرکت‌ها که معمولاً توسط بانک‌ها تأمین می‌گردد به بخش صنایع کوچک و متوسط اختصاص یافته است.

از آنجایی که کارشناسان معتقد هستند راه حل رفع بیکاری و توسعه اقتصادی در کشور‌های جهان سوم توسعه کسب و کار‌های کوچک و متوسط است و هر چقدر به کسب و کار‌های کوچک و متوسط در کشور‌های مختلف بیشتر اهمیت داده شود توسعه سریع‌تر و رشد متوازن تری را در صنایع آن کشور ایجاد می‌گردد. یکی از موانع توسعه SME‌ها در کشور‌های مختلف محدودیت جذب منابع سرمایه‌گذاری است، که با جذب سرمایه‌ها اندک و راکد میتوان در زمینه توسعه کسب و کار‌های کوچک و متوسط مشاغل بیشتری را ایجاد نماید.

مزایای صنایع کوچک و متوسط یا همان SME‌ها به قدری زیاد است که تمام کشور‌های پیشرفته و یا در حال توسعه در کل جهان نسبت به این صنعت توجه ویژه نموده اند و در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها جایگاه ویژه‌ای را برای صنایع کوچک و متوسط در نظر گرفته اند؛ و با توجه به سهم صنایع کوچک و متوسط که (۴۵ تا ۸۵ درصد) اشتغال و تولیدات صنعتی صنایع کشور‌های مختلف را در جهان به خود اختصاص داده ضروری است برخی از مزایای SME‌ها (صنایع کوچک و متوسط) بازگو گردد.

۱-جلوگیری از خروج ارز‌های خارجی ۲-نیاز اندک به محصولات خارجی ۳-صرفه جویی در استفاده از ارز‌های خارجی.

۴-توسعه صنعت همراه با توسعه پایدار و متوازن مناطق شهری.

۵-نوآوری و تولیدات ارزان قیمت.

 

۶-اشتغال سریع و ارزان.

۷-راه اندازی صنایع با سرمایه‌های اندک و راکد

۸-استفاده بهینه از ظرفیت‌های استان‌ها و شهر‌های

۹-جلوگیری از مهاجرت به شهر‌های بزرگ و حتی مهاجرت معکوس

۱۰-غلبه بر تحریم‌های ظالمانه اقتصادی و صنعتی و ارتباط راحت‌تر با صنایع دیگر کشورها، که مهمترین ویژگی‌های صنایع کوچک و متوسط برای کشور ما و کشور‌های امثال ما است که بتوانند براحتی تحریم‌ها را دور بزنند؛ بنابراین کشور ما با وجود نزدیک به ۹۰۰شهرک و ناحیه صنعتی و سهم بسیار بالا صنایع کوچک و متوسط در تولید ناخالص ملی و اشتغال و داشتن پتانسیل‌های فراوان برای توسعه در این بخش بجا است مسئولین صنعتی کشور و ریاست محترم جمهور با نگاه ویژه موضوع بازنگری در سیاست‌های صنایع کوچک و متوسط را در دستور کار خود قرارداده و چه بسا به این نتیجه برسیم که مجددا بعداز حدود سه دهه مجددا وزارت صنایع کوچک و متوسط را احیا نمائیم.