کشور‌های اصلی دانشجو فرست به ایران

مهمترین کشور‌های دانشجو فرست به ایران، کشور‌های آسیایی هستند. در سال ۹۸-۱۳۹۷، کشور افغانستان با اعزام حدود ۱۳ هزار و ۸۵۱ دانشجو به ایران، مهمترین کشور دانشجوفرست به ایران بوده است.

در همین سال، کشور عراق با ارسال ۲ هزار و ۸۱۰ دانشجوی بین المللی، رتبه‌ی دوم را در دانشجوفرستی به ایران داشته است و در نهایت کشور لبنان با ارسال هزار و ۳۶۸ دانشجوی بینالمللی، رتبه سوم دانشجوفرستی به کشور ایران را داشته است.

این سه کشور در مجموع ۸۶ درصد از جمعیت دانشجویان بین المللی در ایران را تشکیل م یدهند که بیانگر تمرکز ایران بر جذب دانشجویان خارجی از کشور‌های منطقه است. پس از این سه کشور، کشور‌های سوریه، چین و پاکستان به ترتیب در رده‌های بعدی دانشجوفرستی به ایران قرار می‌گیرند.

جایگاه ایران در شاخص‌های توسعه منابع انسانی و رقابت پذیری استعداد‌ها کشور‌ها در سیاستگذاری و مدیریت استعدادها، دو رویکرد کلی را دنبال می‌کنند. رویکرد اول به پرورش و شکوفایی استعداد‌ها در داخل اشاره می‌کند و رویکرد دوم حالتی است که کشور‌ها حداقل در کوتاه مدت و به اندازه‌ی نیاز خود توانایی پرورش استعداد‌ها را ندارند و از طریق سیاست‌های مهاجرتی به جذب و نگهداشت استعداد‌ها از خارج از کشور روی می‌آورند.

بررسی وضعیت ایران به لحاظ دو شاخص توسعه منابع انسانی و رقابت پذیری برای استعداد‌ها نشان می‌دهد که کشور ایران به لحاظ پرورش نیروی انسانی ماهر در وضعیت مناسبی قرار دارد، اما در شاخص رقابت پذیری برای استعداد‌ها از وضعیت مناسبی برخوردار نیست.

ایران یک کشور دانشجو فرست و دانشجو پذیر است. طی سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۸ تعداد دانشجویان بین المللی در ایران افزایش یافته است و از حدود هزار و ۴۰۰ نفر به حدود ۲۱ هزار نفر رسیده است.

از طرف دیگر، تعداد دانشجویان ایرانی در خارج ازکشور نیز طی همین سال‌ها افزایش یافته است واز تراز ۱۹ هزارنفردر سال ۲۰۰۳ به تراز ۵۳ هزارنفر در سال ۲۰۱۷ رسیده است.

بدین ترتیب تعداد دانشجویان بین المللی در ایران در یک روند منظم و به صورت صعودی افزایش یافته است؛ اما تعداد دانشجویان ایرانی در خارج از کشور طی همین سال‌ها علی رغم اینکه روندی افزایشی داشته است؛ در سال‌های اخیرثابت شده ودر تراز ۵۲ هزار نفرباقی مانده است.

به طورکلی بر اساس یافته‌های سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵، در مجموع تعداد اتباع خارجی در استان‌های کشور یک میلیون و ۶۵۴ هزار و ۳۸۸ نفر است.

جمعیت اتباع افغانستانی در ایران طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ برابر با یک میلیون و ۵۸۳ هزار و ۹۷۹ نفر و جمعیت اتباع عراقی ۳۴ هزار و ۵۳۲ نفراست. از این تعداد جمعیت، بیشترین تعداد اتباع افغانستانی در بین استان‌های کشور در استان تهران با ۵۱۵ هزار و ۵۶۷ نفر و کمترین تعداد در استان کردستان با ۱۸ نفر ثبت شده است.

در مورد جمعیت اتباع عراقی نیز آمار‌ها حاکی از آن است که بیشترین تعداد اتباع عراقی در استان قم با ۸۳۶۵ نفر و کمترین آن‌ها در استان کهگیلویه و بویراحمد با ۴ نفر ثبت شده است.