ریزش قیمت مسکن چقدر محتمل است؟

پس از ۱۴ سال که ساخت طرح مسکن مهر شروع شده بود همچنان ۲۰۰ هزار مسکن مهر تحویل نشده است. در دولت حسن روحانی نیز هرچند وعده داده بودند که دو ساله ۴۰۰ هزار مسکن ساخته شود، اما با وجود گذشت شش ماه از پایان فعالیت دولت روحانی تنها ۳۱ هزار مسکن آن هم تازه در مرحله ساخت قرار دارند.

با این وضعیت قرار است دولت ابراهیم رئیسی برای جهش مسکن گام بردارد. دولت ابراهیم رئیسی با وجود کسری بودجه قابل توجه، وعده ساخت یک میلیون مسکن را داده است. از هم‌اکنون مرکز پژوهش‌های مجلس برآورد کرد که در امسال میزان کسری بودجه به ۳۰۰ هزار میلیارد تومان و در سال آینده هم در بهترین سناریو به ۱۵۰ هزار میلیارد تومان برسد. با این وضعیت احتمال تحقق وعده ساخت مسکن کمی دور از واقعیت می‌رسد.

اما آیا ممکن است همزمان با افزایش قیمت نفت به ۱۰۰ دلار، درآمد‌های ارزی دولت بهبود پیدا کند و همین مساله باعث افزایش تولید مسکن و کاهش قیمت مسکن شود؟

مایک ورث مدیرعامل شرکت شورون، دومین شرکت نفت بزرگ دنیا اعلام کرده تقاضا برای نفت در حال حاضر با سرعت بیشتری از تولید در حال رشد است، اما در خلاف سال‌های اخیر، سیاست‌های بین‌المللی نظیر تنش سیاسی میان اوکراین و روسیه به بازار‌ها شوک وارد کرده است. او معتقد است بدون هیچ تردیدی نفت در ماه‌های پیش‌رو به ۱۰۰ دلار هم می‌رسد.

بانک سرمایه‌گذاری مورگان استنلی هم پیش‌بینی کرده با توجه به ظرفیت ذخیره کم و سرمایه‌گذاری پیین احتمالا قیمت نفت تا تابستان به ۱۰۰ دلار خواهد رسید. بانک آمریکا هم در تازه‌ترین پیش‌بینی خود گفته که نفت برنت تا ماه جولای بشکه‌ای ۱۲۰ دلار می‌شود.

 

آیا با تحقق نفت ۱۰۰ دلاری ممکن است قیمت مسکن در ایران ریزشی شود؟ تجربه سه سال مشابه اقتصاد ایران نشان می‌دهد تحقق چنین وعده‌ای کمی سخت است.

سه سال ۱۳۸۷، ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ دوره‌ای بودند که اقتصاد ایران نفت ۱۰۰ دلاری را تجربه کرد. هرچند در این سه دوره ایران تحریم بود، اما درآمد‌های نفتی از افزایش قیمت نفت متاثر شده بود. اما در آن سال‌ها اوضاع اقتصادی کشور چطور بود؟

قیمت دلار در سال ۸۷ همان نرخ زیر هزار تومان باقی مانده بود. در سال ۹۰ رشد ۶۰ درصدی را تجربه کرد و به ۱۸۰۰ تومان رسید و در سال ۹۱ تقریبا دو برابر شد و از مرز ۳۶۰۰ تومان هم عبور کرد.

قیمت مسکن هم طی این سه سال به ترتیب ۲۰، ۱۷ و ۳۸ درصد افزایش یافت. متوسط قیمت مسکن شهر تهران در سال ۸۷ بیش از ۱٫۸ میلیون تومان بود، در سال ۸۹ به ۲٫۱ میلیون تومان رسید و در سال ۹۱ هم از ۲٫۹ میلیون تومان عبور کرد؛

 

بنابراین اقتصاد ایران حتی در دوره نفت ۱۰۰ دلاری هم تاکنون ارزانی مسکن را به خود ندیده است. حتی در این سال‌ها اجرای طرح مسکن مهر هم قیمت مسکن را ارزان نکرد. آیا ممکن است این بار دولت رئیسی باعث شود اقتصاد ایران رفتاری متفاوت انجام دهد.