قانون موتور سواری بانوان در پایان سال 1400 تصویب شد؟

»پلیس راهور ملزم به صدور گواهینامه رانندگی موتور سیکلت برای زنان شد». اگر از بانوان علاقه‌مند به موتورسواری هستید، حتما این خبر را در سال ۹۸ شنیده‌اید. خبری که بعد از چند روز تکذیب شد. طی سال‌های اخیر هر از گاهی موضوع موتور سواری بانوان نقل مجالس مختلف می‌شود. سر و صدایی بپا می‌کند و بدون هیچ نتیجه‌ای متوقف می‌شود. در این مقاله قصد داریم به این موضوع جنجالی بپردازیم. پس با ما همراه باشید.

موتور سواری بانوان

نیمی از جمعیت جوامع زنان هستند. اقتضائات زمانه به سمتی رفته است که تنها مردان مسئول اداره زندگی نیستند. امروزه زنان پابه‌پای مردان مسئولیت دارند و علاوه‌بر کارهای خانه به رتق و فتق امور بیرون از منزل نیز مشغولند. بخشی از کارهای روزمره را نمی‌توان با وسایل نقلیه عمومی انجام داد. از طرف دیگر قیمت خودرو به حدی افزایش یافته که خرید آن برای قشر متوسط خیلی سخت شده‌است. از این‌رو استفاده از وسیله نقلیه همچون موتور سیکلت در انجام کارهای روزمره برای بانوان ضرورت دارد.

در طول چند سال اخیر زنان زیادی برای گرفتن گواهینامه موتور اقدام کرده‌اند اما همگی به در بسته خورده‌اند. پلیس راهور، مرجع مسئول در زمینه صدور گواهینامه وسایل نقلیه است. این مرجع با استناد به یک تبصره غیر شفاف قانونی از صدور گواهینامه برای بانوان اجتناب می‌کند. موتور سواری زنان و تصمیم‌گیری نهایی برای آن از جمله موضوعاتی است که همچنان بلاتکلیف باقی مانده است.

موتور سواری بانوان در قانون

مطابق قانون راهنمایی و رانندگی، هر شخصی که گواهینامه داشته باشد، ممنوعیتی برای استفاده از موتور سیکلت ندارد. قانون، در این بند با شفافیت تمام مشخص کرده‌است که جنسیت تاثیری در ممنوعیت استفاده از موتور ندارد. ذیل بند ۲۰ این قانون، تبصره زیر عنوان شده است:

»صدور گواهینامه رانندگی موتور سیکلت برای مردان، بر عهده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است».

طبق همین تبصره پلیس راهور از صدور گواهینامه برای زنان امتناع می‌کند. وکلا معتقدند که از طریق این تبصره نمی‌توان حکم به ممنوعیت موتور سواری بانوان داد. چون از این تبصره می‌توان برداشت دیگری هم داشت. مثلا: صدور گواهینامه رانندگی موتور سیکلت برای زنان از سمت مرجع دیگری قابل پیگیری است. سال ۹۸ یکی از بانوان اصفهانی با استناد به همین عدم شفافیت قانونی شکایتی علیه پلیس راهور تنظیم کرد. بعد از انجام جلسات متعدد، دادگاه، پلیس راهور را ملزم به صدور گواهینامه برای این بانو کرد. پلیس راهور زیر بار نرفت و حکم بدوی را به دادگاه تجدید نظر کشاند. در نهایت دادگاه تجدید نظر به نفع پلیس راهور حکم داد.

ضعف قانون در موضوع موتور سواری زنان

در تاریخ مهر ماه سال ۱۴۰۰، رییس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ در پاسخ به چرایی عدم صدور گواهینامه موتور سیکلت برای بانوان اظهار داشت:

»برای ما زن و مرد فرقی نمی‌کند، ما طبق قانون رفتار می‌کنیم و سلیقه شخصی را در این کار دخیل نمی‌کنیم.«

به نظر می‌رسد دخالت مستقیم مجلس شورای اسلامی در این مسئله به حل آن کمک می‌کند.

موتور سواری بانوان در شرع

برخی از صاحب‌نظران، دلایل شرعی را علت اصلی ممنوعیت موتور سواری بانوان در ایران می‌دانند. اگر به وقایع تاریخی زمان پیامبر صلی‌الله‌علیه و حضرت علی علیه‌السلام رجوع کنید، موارد نقض این نظر را می‌یابید. مثلا: در جنگ جمل بعد از شکست ام المومنین عایشه، امام علی ایشان را با ۴۰ سوارکار زن به مدینه فرستادند. مثال‌هایی از این دست در تاریخ اسلام کم نیستند. مطالعه این وقایع این پرسش را ایجاد می‌کند که: اگر سواری یا بر زین نشستن برای بانوان حرام بوده‌است، افرادی شبیه این ۴۰ زن چرا اسب‌سواری می‌کردند؟ تناقض‌های این‌چنینی در نظرات برخی از متشرعان در زمینه حقوق بانوان کم نیست. عده‌ای هم دلایل زیر را در ممنوعیت موتور سواری بانوان بی تاثیر نمی‌دانند:

• سوار شدن بر زین اقتضائاتی دارد که مانع از حجاب کامل زنان می‌شود.
• سوار شدن بر زین، جلب توجه نامحرم را به دنبال دارد.

مسابقات موتور سواری زنان

جالب است بدانید ممنوعیت موتور سواری بانوان مشمول مسابقات موتور سواری نمی‌شود. زنان در پیست آزادی می‌توانند به راحتی در تمرینات موتور ریس –رشته ورزشی- شرکت کنند و به مسابقات اعزام شوند.

آموزش موتور سواری بانوان

برخی مراکز در تهران و شهرستان‌ها هستند که به بانوان آموزش رانندگی با موتور سیکلت می‌دهند. این مراکز مجوز رسمی دارند. آموزش موتور سواری خانم ها به لحاظ قانونی تخلف محسوب نمی‌شود.

جریمه موتور سواری زنان

در تهران و برخی از شهرها بانوانی هستند که آموزش‌های لازم را برای رانندگی با موتور دیده‌اند. دست فرمان خوبی دارند؛ اما بخاطر ممنوعیت قانونی گواهینامه ندارند؛ این بانوان موتور سواری هم می‌کنند. پلیس در صورت مشاهده، آنان را به علت نداشتن گواهینامه جریمه می‌کند.

موتور سیکلت جزو ساده‌ترین، ارزان‌ترین و پرکاربردترین وسایل نقلیه است. این وسیله به علت کاربری آسان در بین مردم دنیا، محبوبیت خاصی دارد. زنان نیمی از جمعیت جوامع هستند که از موتور سیکلت در انجام کارهای روزمره استفاده می‌کنند. موتور سواری بانوان در ایران ممنوعیت قانونی دارد. جزییات این موضوعِ چالشی را شرح دادیم. به نظر می‌رسد تا تناقضات و اختلاف نظرها بین صاحب‌نظران حل نشود این مسئله همچنان به قوت خود باقی است. اگر در این باره ابهامی دارید برای ما کامنت بگذارید. کارشناس‌های بیمه دات کام در اولین فرصت پاسخگوی شما هستند.

برگرفته از سایت بیمه دات کام (https://bimeh.com)