راه‌های هدایت اعتبارات به سمت تولید/ از بهبود محیط کسب‌وکار تا افزایش بهره‌وری

حمیدرضا فولادگر؛ نماینده سابق مجلس، مشاور وزیر اقتصاد و رئیس شورای راهبری بهبود محیط کسب و کار اتاق ایران درباره را ه‌های هدایت اعتبارات به سمت تولید در نظام پولی و مالی کشور به خبرنگار ایبِنا گفت: با وجود آنکه یکی از مهمترین مسائلی که همیشه تولید کنندگان مطرح می‌کنند، مشکل نقدینگی و عدم دسترسی به منابع مالی است، اما حجم بالای نقدینگی هر روز در حل افزایش است و ایجاد تورم می‌کند و به نوعی یکی از مشکلات ساختاری اقتصادی به حساب می‌آید.

وی در ادامه بیان کرد: سوال اساسی این است که چرا درحالیکه تولید نیازمند تامین مالی است و مشکل نقدینگی وجود دارد، یکی از مهمترین مشکلات کشور همین افزایش بیش از حد حجم نقدینگی است؟ پاسخی که به آن می‌رسیم این است که نقدینگی موجود به سمت تولید و فعالیت‌های مولد هدایت نمی‌شود.

این کارشناس مسائل اقتصادی در ادامه اظهار داشت: به دنبال عدم هدایت منابع مالی به سوی تولید این نتیجه به دست می‌آید که نقدینگی به سمت بازار‌های رقیب سوق داده می‌شود. برفرض اینکه پول در سپرده بانکی یا در بازار سرمایه اندوخته شود، البته این دو مورد یکی از بهترین مصارف نقدینگی است، گاهی در بازار‌های غیرمولد و مخرب مانند سوداگری‌های زمین و مسکن یا ارز و طلا و سکه به هزینه درمی آید. بازار‌های فوق جنبه مخرب دارند و مولد به حساب نمی‌آیند. مخرب‌تر از این موارد ورود در قاچاق یا بحث‌های از این حیث است.

نماینده سابق مجلس در ادامه اضافه کرد: یکی از راه‌هایی که نقدینگی را به سمت تولید هدایت خواهد کرد، مهیا شدن فضای کسب و کار برای تولید و بهبود مستمر محیط کسب و کار است که باید مورد توجه قرار گیرد. بخش زیادی از آن با اصلاح آئین نامه‌ها و مقررات در راستای روان سازی و تسهیلات صورت می‌گیرد. بحث برداشتن مراحل اداری زائد و تسریع مجوز‌های کسب و کار و شاخص‌هایی که هم برای سهولت کسب و کار در مقیاس جهانی تعریف می‌شود و هم شاخص‌های محیطی کسب و کار را افزایش می‌دهد از الزامات است.

مشاور وزیر اقتصاد در این خصوص بیان کرد: کار‌های مورد اشاره خیلی هم به بار مالی نیاز ندارد، حرکتی ساختاری به حساب می‌آید که یک بخش آن حمایت‌هایی است که از تولید در بازار پولی بانکی و سرمایه و در بخش‌های دیگر هم مانند مسائل گمرک و بیمه‌ای و مالیاتی باید صورت گیرد. سیستم بانکی باید اولویت تسهیلات دهی خود را به تولید دهد و در بازار سرمایه هم نیاز است تا سرمایه در بخش تولید به کار گرفته شود. این موارد راهکار‌هایی است که می‌تواند نقدینگی مردم را به سمت تولید بکشاند، در غیر این صورت به سمت بازار‌های مخرب خواهد رفت.

رئیس شورای راهبردی بهبود محیط کسب و کار اتاق ایران درباره برنامه دولت سیزدهم برای کنترل رشد نقدینگی و تورم باتوجه به بودجه ۱۴۰۱ چنین توضیح داد: در بودجه یکساله نمی‌توان تمام مسائل ساختاری را دید، ولی به هر حال بخشی از آن وابسته به اصلاح ساختار منابع دولت است و هر اندازه که ناترازی عملیاتی آن کاهش یابد، به کاهش تورم و کاهش تمام شده قیمت تولید کمک خواهد کرد، زیرا تاثیر متقابل دارد. به این معنا؛ از یک سمت وقتی تولید بالا می‌آید، تورم زا است و از سوی دیگر اقدامات تورم زا مانند خلق پول یا افزایش حجم نقدینگی صورت می‌گیرد، هزینه تولید بالا می‌رود، یعنی بر هم اثر متقابل دارد.

فولادگر در ادامه بیان کرد: راه حل دیگر این است که اوراق مشارکت را به حداقل ضروری برسانیم و مطالبات تولید کنندگان و پیمانکارانی که با دولت کار می‌کنند، نقد شود. سومین مورد تسهیلات بانکی است که باید اولویت آن به طرح‌های تولیدی داده شود، این مسئله کمک کننده تامین مالی است و بخش دیگر هم بحث افزایش بهره وری است که قسمتی از آن به حاکمیت و قوانین و مقررات ربط پیدا می‌کند، اما بخش عمده آن به خود تولید کنندگان ارتباط دارد که با ارتقا کیفیت و رقابتی کردن قیمت و خدمات پس از فروش و رضایت مشتری به رشد جاذبه‌های تولید خواهد رسید و نقدینگی به سمت تولید می‌رود.