مختصات جدید گفت‌وگوهای هسته‌ای

آنچه در زیر سقف گفت‌وگو با ۱+۴ در وین می‌گذرد هم مهم است، هم خیلی مهم نیست.

مهم است از این باب که می‌تواند بخشی از مناقشه غرب با جمهوری اسلامی ایران را فیصله دهد.

مهم نیست چون تاکنون گفت‌وگوها به‌ویژه در ۲۰ سال اخیر که رنگ و لعاب هسته‌ای به خود گرفته مفید و منتج به نتیجه نبوده است.

امروزها خبرهای خوبی از وین به گوش می رسد که حکایت از عقب‌نشینی آمریکا و سه کشور شرور اروپایی از مواضع تجاوزکارانه خود می‌دهد. اما تجربه برجام نشان می‌دهد این خبرها فریب و خدعه‌ای بیش نیست. دلیل روشن آن امضای ۶ قدرت جهانی در پای قرارداد برجام است که در آن آمریکا و اروپا انبوهی از تعهدات در قبال ایران دارند که نه‌تنها به هیچ کدام ازآنها عمل نکرده‌اند بلکه به حجم و اندازه آن در ابعاد مختلف افزودند.

به حرف و وعده‌های آنها هیچ اعتمادی نیست حتی به امضای آنها که بی‌اعتبارترین امضاها در روابط و قراردادهای جهانی است اطمینانی وجود ندارد.

سؤال این است با این مقدمه، دیپلمات‌های ما در وین چه می‌کنند؟ اگر دیوار بی‌اعتمادی آن‌قدر بالاست که نمی‌توان از آن عبور کرد پس این‌همه هزینه رفت‌وآمد و هزینه‌های سیاسی، اقتصادی و ... سفر به وین برای چیست؟

پاسخ آن روشن است. ما منطق داریم.

الف: از گفت‌وگو ضرر نمی‌کنیم نباید این پرچم را به دشمن سپرد و میدان را خالی کرد.

ب: دولت جدید برای گفت‌وگو پیش‌نویس دارد. این پیش‌نویس را نمایندگان ملت نوشته‌اند که باید موبه‌مو اجرا شود.

تأسفانه ما در گفت‌وگوهای دولت‌های قبل روی پیش‌نویسی که آمریکا نوشته بود برای مذاکرات می‌رفتیم. پیش‌نویس دولت و ملت ما سه کلمه بیش نیست:

۱- لغو همه تحریم‌ها با هر عنوان، هر بهانه و هر شکل

۲- تضمین‌های اعمالی نه اعلامی برای لغو کلیه تحریم‌ها

۳- راستی‌آزمایی خط به خط تعهدات

هدف از مذاکره لغو تحریم‌هاست. اگر تحریم‌ها لغو نشود هیچ فایده‌ای بر آن مترتب نیست. دولت جدید و مجلس جدید که از مردم مستقیم رأی گرفته‌اند، می‌گویند، توافق به هر قیمت را قبول نداریم. توافق حتما باید منجر به لغو تحریم‌های ظالمانه شود. این حرف حقی است که باید پای آن ایستاد.

این‌که دولت از عقب‌نشینی آمریکا و اروپا ذوق زده نشده، قابل تحسین است این‌که دولت حتی پس از توافق روی کاغذ نباید ذوق‌زده شود. باید مرحله «تضمین» و «راستی‌آزمایی» دقیق انجام شود و سپس اگر تعهدی از سوی ما هست به آن باید عمل شود، خیلی مهم است.

جمهوری اسلامی هیچ عجله‌ای برای توافق ندارد. چون سیاست خنثی‌کردن تحریم‌ها از طریق توسعه روابط با جهان به سرعت در روابط خارجی عملیاتی کرده است.

دولت با همتی که در «تولید» در داخل و همت در «صادرات» دارد به سرعت دارد در وادی خنثی‌سازی تحریم‌ها پیش می رود.

این آمریکا و سه کشور اروپایی است که باید تصمیم بگیرند که در برابر عزم و اراده ملت ایران یا سر تعظیم فرود آورند یا بر طبل خصومت همچنان بکوبند!

یکی از موارد طنز و شوخی مذاکرات ضرب‌الاجل طرف غربی درمذاکرات برای تحمیل نظرات و پیش‌نویس خودشان است. دو ضرب‌الاجل تعیین کردند که موعد آن تمام شده است. معنای ضرب‌الاجل چیست؟ مگر آمریکایی‌ها حرفی برای گفتن در این باره دارند!؟

آمریکایی‌ها در وین در دوئلی شرکت کرده‌اند که اسلحه آنها حتی یک فشنگ ندارد. مقامات بلندپایه آمریکایی بارها اعتراض کرده‌اند که سیاست فشار حداکثری شکست خورده است!

اگر به حمله نظامی فکر می‌کنند باید بروند به عواقب آن و اظهارات صریح مقامات پنتاگون فکر کنند. ضربه عین‌الاسد و زدن پهپاد پیشرفته آمریکا در خلیج‌فارس و ضربات جبهه مقاومت در منطقه نشان می‌دهد ایران کاملا برای هر گزینه‌ای آماده است.

این آمریکاست که از ترس جنگ در زمین، هوا و دریا به جنگ سایبری وجنگ‌شناختی و تحریم‌های شکست خورده پناه برده است.

تشر آمریکایی‌ها به ملت ایران مبتنی بر؛ «یا نوکر ما باش یا نابود می شوی» بیش از نیم قرن است که با سنگ مقاومت ملت ایران و ملت‌های منطقه به دیوار تاریخ معاصر کوبیده شده است.

قانون مجلس برای لغو تحریم‌ها و حمایت رهبری از این قانون یک اصل مهم در گفت‌وگوهای وین است. آمریکا باید به طور «اعمالی» و نه «اعلامی» به آن تمکین کند. غیر از این هیچ راهی برای خروج از بن‌بست مذاکرات وجود ندارد.

برای لغو تحریم‌ها باید قوانین مصوب کنگره مانند آیسا، یوترن و کاتسا و ... همچنین فرامین کاخ سفید مبنی بر تداوم تحریم‌ها رسما و عملا لغو شود. اگر تیم مذاکره‌کننده آمریکایی اختیاری ندارد و هرگونه توافق توسط کنگره یا دولت بعدی آمریکا ملغی اثر می‌شود مشروعیت اختیار تصمیم گیری ندارد. باید جای خود را به کسانی بدهد که امضای دولت آمریکا را نمایندگی می‌کند والا هر توافقی مشمول بدعهدی دولت‌های پیشین آمریکا و سه دولت شرور اروپایی که طرف گفت‌وگو با ملت در وین هستند، می شود!

ریختار جدید گفت‌وگوهای هسته‌ای در دولت رئیسی یک گردش کار قانونی و هوشمند دارد که در فرآیند اتاق فکر شورای عالی امنیت ملی، مصوبات مجلس شورای اسلامی و دقت‌های رهبری تئوری‌پردازی می شود و وزارت خارجه بدون کم‌وکاست مأمور به عملیاتی کردن آن است. به نظر می‌رسد این صحیح‌ترین روش برای اعمال حاکمیت ملی و حفظ و صیانت از منافع ملی در این باره است.