عرض اندام معادن در برابر نفت

اشتراک گذاری:

کد خبر: ۳۷۵۸۹۲

۱۵ ارديبهشت ۱۴۰۱ - ۱۷:۰۰

دکتر زهرا نظری مهر حقوقدان

مدتهاست اقتصاد وابسته به نفت باعث وابستگی اقتصاد ایران به جهان شده و در اصل اقتصاد ایران بیش از همیشه اسیر بازی‌های سیاسی شده است، به نوعی که با کوچکترین چالش در سیاست خارجی، اقتصاد داخلی دچار آشفتگی شدیدی می‌شود. به همین دلیل بار‌ها شاهد بوده ایم که مقام معظم رهبری بر توجه به ظرفیت داخلی تاکید کرده اند.

برای آنکه از اقتصاد نفتی فاصله بگیریم و تهدید تحریم‌ها را به حداقل ممکن کاهش دهیم، باید از نفت به عنوان بزرگترین پاشنه اشیل اقتصاد فاصله بگیریم، اما سوال اینجاست که چه جایگزینی برای نفت داریم. واقعیت این است که نگاه خداوند به ایران، متفاوت با بسیاری از کشور‌های جهان بوده به نوعی که ذخایر خدادادی بسیاری در ایران وجود دارد که هرگاه اراده کنیم، می‌توانیم اقتصاد را با استفاده از ظرفیت‌های بخش‌های دیگر، مدیریت کنیم. یکی از مهمترین ظرفیت‌های اقتصادی کشور، بخش معادن است. در جدیدترین بررسی‌ها مشخص شد که زمین‌های ایران ۸۱ نوع از انواع مختلف مواد معدنی را در دل خود جای داده است.

ذخایر اثبات شده سنگ‌آهن ایران به میزان ۲.۷ میلیارد تن (هشت دهم درصد کل ذخایر جهان) و ذخایر سنگ معدن مس به میزان ۲.۶ میلیارد تن (چهار دهم درصد از ذخایر جهانی) و ۱۱ میلیون تن نیز روی (چهار درصد از ذخایر جهانی) است. از آنجا که تفکیک تنوع ۸۱ مواد معدنی کاری دشوار است، نگاهی به کل ذخایر اثبات شده معادن ایران نشان می‌دهد که این ذخایر حدود ۶۰ میلیارد تن برآورد شده، در حالی که این تنها برآورد است و چنانچه اولویت نخست را بر اکتشاف قرار دهیم و در گستره‌ای به مساحت ۵۰۰ هزار کیلومتر مربع بررسی و اکتشاف کنیم، رسیدن به عدد بیش از ۱۰۰ میلیارد تن دور از ذهن نیست.

با توجه به این ظرفیت، پرسش اصلی اینجاست که آیا توجه لازم به بخش معدن صورت گرفته است؟ برآورد سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در بخش معدن و صنایع معدنی نشان می‌دهد که از ابتدای معدن‌کاری در ایران تا به امروز، بیش از ۵۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری صورت گرفته که اشتغال پایدار بسیاری ایجاد کرده، در حالی که هر کالای معدنی که تولید شده، به مصرف داخلی رسیده یا صادر شده است. این آمار و ارقام نشان می‌دهد که بخش معدن و صنایع معدنی تا چه اندازه می‌تواند در رونق اقتصادی موثر باشد.

بیشتر بخوانید: شناساندن کیش وظیفه ای فراملی

اما بزرگترین چالش در بخش معدن، نبود صنایع پایین دستی و توجه به تولید محصول است، به نوعی که خام فروشی چالش اصلی بخش معدن کشور است. خام فروشی آنقدر اشکال و ایراد دارد که مقام معظم رهبری بازار نفت را که با یک اشاره قدرت‌ها و در پی آن اقدامات عناصر خبیث منطقه، از ۱۰۰ دلار به ۴۰ دلار می‌رسد یک بازار غیرقابل اطمینان دانستند و بخش معدن را از بهترین جایگزین‌ها برای کاهش وابستگی به درآمد‌های نفتی عنوان کردند. آنچه آیت الله خامنه‌ای به عنوان یک دغدغه یاد کردند این بود که در معدن باید از ظرفیت بخش خصوصی استفاده و از خام‌فروشی جلوگیری شود.

یکی از ظرفیت‌هایی که در بخش معدن بسیار اهمیت دارد، معادن سنگ آهن است. امروزه در کمتر کالا یا محصولی ردپای آهن دیده نمی‌شود به ویژه آنکه برخی محصولات همچون خودرو، وابستگی شدیدی به آهن دارند که به اشکال گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد. به همین دلیل شاهد فعالیت معادن متعدد سنگ آهن در کشور هستیم که این معادن با توجه به عملکرد و سابقه‌ای که دارند، در رده بندی‌ها بخوبی خودنمایی می‌کنند.

بی شک در بین معادن سنگ آهن، گل گهر از سابقه، جایگاه، عملکرد و توانمندی متفاوتی با دیگر معادن برخوردار است. در حالی گل گهر بخش قابل توجهی از آهن مورد نیاز کشور را تامین می‌کند که خام فروشی سنگ آهن مدتهاست در گل گهر تعطیل شده و پس از فراوری سنگ آهن و ایجاد ارزش افزوده، محصول نهایی بدست شرکت‌های فولاد داخلی سپرده می‌شود. بی شک گل گهر که بخش خصوصی توانمند و تاثیرگذاری در اقتصاد معدنی کشور است، با فاصله گرفتن از خام فروشی مصداق بارزی از ولایتمداری است و می‌تواند به عنوان الگویی برای اقتصاد مقاومتی باشد.

لینک کوتاه: poollnews.ir/001Zmm

گزارش خطا

برچسب ها: دکتر زهرا نظری مهر ، زهرا نظری مهر ، اقتصاد ایران ، پول نیوز ، نفت ، حقوقدان ، مدیر مسوول

بازدید از صفحه اول ارسال به دوستان نسخه چاپی خبرنامه

ارسال نظرات

نام:

ایمیل:

* نظر: