کالابرگ الکترونیک در حساب یارانه واریز می‌شود

از سال ۱۴۰۰ قیمت‌های جهانی افزایش پیدا کرد و در اواخر سال ۱۴۰۰ با اتفاقاتی که در روسیه و اوکراین افتاد، تشدید شد مثلاً جو در سال ۹۹ هر تن ۲۷۰ دلار بود، در شهریور ۱۴۰۰ به ۳۵۰ دلار رسید، فروردین ۱۴۰۱ هم ۵۶۰ دلار شد که یک رشد قابل توجهی بود. همچنین ذرت ۲۲۰ دلار بود در شهریور ۱۴۰۰ به ۳۹۹ دلار رسید، امروز ۵۱۶ دلار است، گندم ۲۱۰ دلار بود نیمه ۱۴۰۰ به ۳۷۰ دلار رسید، امروز ۵۶۰ دلار است، روغن خام ۷۴۱ دلار بود، شهریور ۱۴۰۰ به ۱۲۸۰ دلار رسید، امروز ۲۳۰۶ دلار است.

اتفاق دیگری که افتاد این است که همه کشور‌ها برای خرید هجوم آوردند و حتی صادرکنندگان اجازه صادرات نمی‌دهند و دولت‌ها وارد عمل شدند تا بتوانند مواد اولیه و غذایی بیشتری وارد کشورشان کنند این شرایط حتی در سایر مواد هم در کشور‌های دیگر تأثیر می‌گذارد مثلاً فولاد، پتروشیمی و بخش‌های مختلف را وارد کشورشان می‌کنند.

از اوکراین و روسیه بخش قابل توجهی ذرت، جو و گندم صادر می‌شود و دانه‌های روغنی مخصوصاً آفتابگردان ۸۰ درصد در آنجا تولید می‌شود و این‌ها تأثیر دارد، احتمالاً اگر این روند در منطقه ادامه پیدا کند ممکن است چند سالی عرضه مواد غذایی که در امنیت غذایی جهان تأثیر گذار است ادامه پیدا کند، بنابراین دولت باید فکری کند البته سال گذشته تلاش کردیم ذخایرمان را افزایش دهیم.

بر اساس قانون بایستی دهک‌های درآمدی کشور مشخص و بر اساس آن میزان حمایت دولت روشن شود. دهک‌های پایین جامعه باید حمایت بیشتر و دهک‌های بالا باید حمایت‌های کمتر شوند تا عدالت برقرار شود.

در بحث انرژی هم میزان برخورداری دهک‌ها متفاوت است و بر این اساس وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی این مسئولیت را طبق قانون دارد که بر اساس پایگاه اطلاعات ایرانیان، اطلاعات کامل از وضعیت درآمدی افراد جامعه را در اختیار سازمان هدفمندسازی قرار دهد و این سازمان بر اساس مصوبات ستاد مردمی سازی و توزیع عادلانه یارانه ها، این پرداخت‌ها را انجام دهد و مردم در حساب‌های خود می‌توانند مشاهده کنند.

این روند بر اساس تحلیل‌ها و محاسباتی است و ممکن است درصدی خطا هم داشته باشد که با مراجعه افراد و اعلام نقطه نظراتشان توسط سازمان هدفمندسازی و وزارت رفاه رسیدگی می‌شود. یارانه دو ماه علی الحساب واریز شد که به جز موضوع دارو و نان است و به محض شروع طرح، این یارانه آزاد می‌شود.

رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت:درحال حاضر امکان برداشت نیست، چون هنوز کالا با ارز ۴۲۰۰ تومانی در جامعه توزیع می‌شود تا زیرساخت‌ها فراهم شود. یارانه ماه اول آزاد می‌شود و ماه بعد، نوبت دوم آزاد می‌شود که مردم بتوانند مایحتاج خود را خریداری کنند.

در دولت قبل به منظور مقابله با کرونا هر فرد با تقاضای خود وام قرض الحسنه یک میلیون تومانی دریافت کرد که بانک‌ها ۳۶ قسط این وام را به طور اتوماتیک کم می‌کنند. وقتی دولت تحویل شد ذخایر استراتژیک ما بین ۳۰ تا ۷۰ درصد زیر حداقل پیش بینی بود و دولت سیزدهم علیرغم این که در زمان تحویل هشت میلیارد دلار هم مصرف شده بود ذخایر را تأمین کرد.

کالابرگ الکترونیک در همان حساب مردم که یارانه واریز میشود است و فقط با این کارت در صورتی که سامانه راه اندازی شود میتواند کالای خاصی را بخرند، یعنی مثلاً برای مرغ میزان سهمیه اش مشخص است.

رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: بر اساس قانون دولت باید از کالابرگ الکترونیک استفاده کند و اگر این سامانه قابلیت اجرا پیدا کند جایگزین خواهد شد و اتفاق خاصی نمی‌افتد، مردم با همین کارت در فروشگاه می‌توانند مرغ و روغن انتخاب کنند، کارتخوان‌هایی که در فروشگاه‌ها نصب می‌شود این امکان را فراهم می‌کند که فرد بتواند مرغ، روغن یا کالا‌های دیگر را انتخاب کنند و سرپرست خانوار پول را جای دیگر نبرد البته قانونگذار بیشتر بر این تأکید دارد همچنین دولت برنامه‌ریزی کند تا قیمت‌ها افزایش پیدا نکند و مدیریت روی این موارد باشد.

شکل کالابرگ این نیست که کوپن داده شود، همین کارت بانکی است، یارانه شارژ می‌شود و فقط محدود به خرید اقلامی که مشخص می‌شود است.

اصغر بالسینی کارشناس اقتصادی در خصوص سیاست دولت برای مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه کالا‌های اساسی گفت: با اعلام خبر رسمی حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و پرداخت یارانه نقدی به حساب سرپرستان خانوار، عملا اجرای طرح هدفمندی مربوط به یارانه مربوط به ارز ۴۲۰۰ تومانی شروع شده است.

وی افزود: اینکه این طرح چطور می‌تواند با موفقیت بیشتری همراه شود، نیازمند این است که مسائلی مورد توجه قرار بگیرد؛ نکته اول این است که اطلاع‌رسانی دقیق و شفافی لازم است که در همه مراحل به صورت متمرکز به مردم انجام شود یعنی اطلاع‌رسانی‌های مختلفی که می‌تواند در مورد تداوم و روند ادامه این مساله باعث سردرگمی مردم شود را باید حتما مورد توجه قرار داد.

بالسینی ادامه داد: این که سامانه‌ای برای کسانی که الان مشمول یارانه نشده‌اند و اعتراض دارند معرفی شده است، باید به درستی مورد توجه قرار بگیرد که اگر کسی نسبت به عدم دریافت یارانه نقدی اعتراضی دارد بتواند پیگیری‌های خودش را داشته باشد. نکته دیگر این است که در دو ماه اول پرداخت یارانه به صورت نقدی است و بعد از آن به صورت کالابرگ الکترونیکی که به نظر می‌رسد با توجه به تجربه‌هایی که در نقاط مختلف دنیا وجود دارد زمانی که قدرت انتخاب را به خود مردم بدهیم تا خودشان در خصوص روش هزینه کرد منابع یارانه نقدیشان تصمیم بگیرند، قطعا می‌تواند اثربخشی بهتری داشته باشد؛ به دلیل اینکه گروه‌های مختلف درآمدی هزینه‌های مختلفی دارند و برای اینکه این هزینه‌ها را مدیریت کنند روی منابع یارانه نقدی برنامه‌ریزی می‌کنند؛ بنابراین در این زمینه با توجه به اینکه هروقت قدرت انتخاب به خود مردم داده شده برای اینکه چطور هزینه‌کرد داشته باشند تا نتیجه بهتری هم داشته باشد، به نظر می‌رسد که پرداخت نقدی اثربخشی بهتری نسبت به سایر روش‌ها داشته باشد.

این کارشناس اقتصادی افزود: نکته بعدی این است که در پرداخت یارانه ۴۵۵۰۰ تومانی دولت حدودا ۳ هزار میلیارد تومان در ماه ملزم بود که پرداخت کند و برای چنین یارانه‌ای حدود ۲۵ هزار میلیارد تومان منابع باید در اختیار داشته باشد این ۲۵ هزار میلیارد تومان یعنی در پایان سال، سالانه حدود ۳۰۰ هزار میلیارد تومان باید منابع در نظر گرفته شود. یک چنین منابعی نیازمند این است که برنامه ریزی جدی برای اینکه چگونه این منابع قرار است حاصل شود صورت بگیرد، و تداوم آن هم به طور جدی مورد توجه قرار بگیرد تا خدای نکرده از محل کسری بودجه احتمالی مشکلی برای کل اقتصاد در سنوات آتی به وجود نیاد.