ضرورت آشنایی با فرهنگ و معماری بندر تاریخی «کنگ»

در این همایش کارشناسان معماری و شهردار بندرکنگ درباره مشخصات تاریخی، فرهنگی و جغرافیایی و چالش‌های فراروی معماری و شهرسازی بندر تاریخی کنگ سخنرانی کردند. این همایش که در محل مرکز اسناد تاریخی شهرداری بندرعباس برگزار شد با مشارکت شهرداری بندرعباس و شهرداری بندرکنگ پذیرای علاقمندان به تاریخ، فرهنگ و معماری اقلیم هرمزگان بود.

قدمت هویت و فرهنگ
در ابتدای این همایش مهدی نوبانی، شهردار بندرعباس ضمن خیر مقدم و تشکر از حضور اساتید و فرهیختگان گفت: کار‌های بسیار زیبا و قشنگی در بندر کنگ انجام شده‌است و جا دارد از آقای زارعی، شهردار بندرکنگ برای این اقدامات تقدیر و تشکر کرد.

وی افزود: مردم استان هرمزگان همواره به خونگرمی و شخیص بودن شناخته می‌شوند و ما باید تلاش کنیم این هویت را ترویج دهیم.

شهردار بندرعباس در ادامه با بیان اینکه برنامه‌های مربوط به تاریخ و فرهنگ هرمزگان باید تداوم داشته‌باشند گفت: درصورت تداوم چنین برنامه‌هایی است که می‌توان یک خروجی و نتیجه مناسب از آن‌ها کسب کرد. وی افزود: کاری که مرکز اسناد تاریخی شهرداری بندرعباس انجام می‌دهد بسیار قابل تقدیر است و حتی از پیشکسوتان ادارت مختلف برای بازدید به اینجا می‌آیند و تجدید خاطره می‌کنند. نوبانی با اشاره به اهمیت فرهنگسازی در رسانه گفت: در حال حاضر در سطح جهانی، هویت و فرهنگ خود را به کمک سینما و رسانه می‌سازند و درحال فرهنگسازی هستند، اما چندصدسال قبل فرهنگی در آنجا وجود نداشته‌است. وی اضافه کرد: این در حالی است که ما چهارصدمین سال بنادر خود را جشن می‌گیریم و به فرهنگ استان خود مفتخر هستیم.

بندر دریانوردان
در ادامه این همایش ایوب زارعی، شهردار بندر کنگ با بیان اینکه بندر تاریخی کنگ ریشه در ایران قبل از اسلام دارد گفت: در آن زمان بندرکنگ را به واسطه دریا و دریانوردی می‌شناختند. وی اضافه کرد: یافته‌هایی که در حوزه باستان‌شناسی کشف شده‌است نشان می‌دهد که تاریخ و فرهنگ مرسوم در زندگی مردم کنگ که همان گنجیه‌های تاریخ بشری هستند در گذشته نیز وجود داشته‌است. شهردار بندر تاریخی کنگ در ادامه با اشاره به فرهنگ و تمدن غنی بندر کنگ اظهار کرد: در دنیای امروز باید در ضوابط و قوانین معماری و شهرسازی بازنگری شود و طرح‌های جامع استان هرمزگان و تمام شهر‌های ساحلی هم نیاز به بازنگری دارند.

وی افزود: در نظر گرفتن یک نوع ضابطه و دستورالعمل برای کل شهر‌ها نگاه درستی نیست و طرح تفصیلی بندرکنگ کل بافت را تخریب می‌کند.

زارعی ضمن تشکر از میراث فرهنگی اظهار امیدواری کرد که شهر تاریخی بندر کنگ به زودی ثبت جهانی می‌شود و گفت: اینکه یک شهر به عنوان یک شهر تاریخی ثبت جهانی شود از بسیاری از شاخص‌های توسعه مثل آب و برق و گاز بیشتر می‌تواند به توسعه و پیشرفت آن کمک کند. وی اضافه کرد: کارشناسان زیادی در رابطه با معماری پست مدرن مطالعه و تحقیق کردند تا جایی که نگاه‌ها به معماری تغییر کرد و کپی کردن از معماری شهر‌های دیگر کم‌تر استفاده شد.

زارعی با بیان اینکه اقلیم و جغرافیا نقشی تعیین‌کننده در معماری یک شهر دارد عنوان کرد: موارد و مصالح به کار رفته در ساختمان‌های قدیمی، الگو‌های تاریخی ساخت و آب‌وهوای منطقه را نمی‌توان در معماری و شهرسازی یک شهر نادیده گرفت.

وی در ادامه اظهار کرد: درحال حاضر دیگر ضوابط، ضوابط وارداتی نیست و این ضوابط حتی اگر از شهر همسایه هم بیاید ضوابط وارداتی است و باید مختص هر شهر باشد و حتی ضوابط شصت چهل هم باید اصلاح شود. شهردار بندرکنگ گفت: باید ابتدا معماری وشهرسازی یک شهر را بررسی کنیم و سپس برای توسعه آن برنامه‌ریزی کنیم و برای پیاده سازی یک پارک هم باید برند شهری خود را در نظر گیریم. وی در پایان توضیح داد: از سوی دیگر رابطه مدنیت و پهنه سرزمینی را باید مورد بررسی قرار دهیم و سپس خیابان‌های خود را طراحی کنیم.

گویش مردم بندرکنگ
در پایان این مراسم هم عبدالحسین رییس‌پور، کارشناس معماری و شهرسازی درمورد گویش و فرهنگ معماری بندرکنگ گفت: شهردار بندرکنگ دیدگاهی نسبت به بندرکنگ دارد که هر شهرداری باید نسبت به شهر خود داشته باشد و نه اینکه تنها به فکر آسفالت‌کردن معابر شهر باشد.

وی افزود: من وقتی وارد کنگ شدم متوجه شدم که مردم کنگ واژگانی را به کار می‌برند که این واژگان برای من بسیار جالب و تازه بود برای مثال واژه آناشید یا پیشین کلماتی بود که ما معمولا در روزمره به کار نمی‌بریم، اما در گویش مردم بندرکنگ وجود دارد.

رییس‌پور با بیان اینکه بیشتر واژگانی که در گویش بندرکنگ به کار می‌رود واژگانی چندین هزارساله هستند، اظهار کرد: زبان فارسی زبانی است که می‌توان زبان صد‌ها سال قبل مثل کتاب شاهنامه را خواند و توجه شد، اما در زبان‌های دیگر اینطور نیست و مثلا جوانان آثار شکسپیر را نمی‌توانند به راحتی بخوانند.

وی اضافه کرد: برخی کلماتی که در بندرکنگ به کار می‌رود دیگر کمتر در بقیه نقاط کشور شنیده می‌شود و تمام این واژگان مربوط به حتی چندهزار سال قبل است.

در پایان این مراسم هم ناخدا علی حمود از خاطرات دیانوردی خود سخن گفت و محمد اتشین‌ماه درمورد معماری و شهرسازی بندرکنگ توضیحاتی اضافه کرد.