رکورد تاریخی تورم تولید کننده در اروپا

اروپا در چند ماه گذشته شاهد به ثبت رسیدن تورم‌های چشم گیری بوده است و در ماه مارس تورم نسبت به فوریه ۱.۶ درصد افزایش یافته است. بانک مرکزی اروپا افزایش قیمت انرژی و مواد غذایی که ناشی از جنگ اوکراین و روسیه رخ داده است را علت اصلی گرانی‌های اخیر در اروپا دانسته است. همچنین به عقیده برخی از کارشناسان اصلاح و افزایش قیمت کالای اساسی در ایران نیز متاثر از رخداد‌های جهانی در حوزه اقتصاد و مواد غذایی بوده است.

جنگ اوکراین و افزایش تورم در اروپا
بنا به گزارش بانک مرکزی اروپا تورم در ماه مارس ۷.۵ درصد بوده است که با توجه تورم ۵.۹ درصدی در فوریه افزایش قابل توجهی داشته است. پس از جنگ اوکراین قیمت‌های انرژی بسیار افزایش یافته و موجب گشته است تا قیمت انرژی ۴۵ درصد بالاتر از سطح سال گذشته خود باشد، از همین رو علت اصلی تورم‌های اخیر را افزایش بهای انرژی می‌دانند. همچنین قیمت مواد غذایی نیز به علت افزایش هزینه‌های حمل و نقل و افزایش قیمت کود به دلیل جنگ اوکراین به شدت افزایش یافته است. تورم اصلی که با شاخص اچ. آی. سی. پی بدون احتساب مواد غذایی و انرژی محاسبه می‌شود از ۲.۷ در فوریه به ۳ درصد در مارس افازیش یافته است.

بانک مرکزی اروپا افزایش قیمت انرژی ناشی از جنگ در اوکراین دلیل اصلی رشد تورم دانسته است. این جنگ همچنین فشار صعودی زیادی را بر قیمت‌های جهانی مواد غذایی وارد می‌کرد که احتمالاً در آینده قیمت‌های مواد غذایی مصرف‌کننده منطقه یورو را بیشتر افزایش می‌دهد. به‌علاوه، قیمت‌های بالای انرژی اکنون به تمام بخش‌های اقتصاد سرازیر شده که بر تولید و خدمات تأثیر می‌گذارد و تورم را به پدیده‌ای به‌طور فزاینده‌ای گسترده و پایدار تبدیل کرد.

تورم تولیدکننده: بالاترین رقم تاریخ
حتی اگر پیامد‌های اقتصادی جنگ بیشتر از آنچه در حال حاضر انتظار می‌رود باشد، عوامل متعددی وجود دارد که تورم را پایدار‌تر از آنچه در حال حاضر پیش‌بینی می‌شود، می‌سازد. قیمت‌های تولیدکننده منطقه یورو در ژانویه بیش از ۳۰ درصد افزایش یافته بود که بالاترین رقم در تمام دوران است. جنگ در اوکراین و اقدامات کرونا در چین نشان داد که فشار‌ها و تنگنا‌ها احتمالاً تشدید می‌شوند و بر قیمت‌های مصرف‌کننده در یک دوره نسبتاً طولانی تأثیر می‌گذارند.

علاوه بر این، با توجه به‌اندازه شوک انرژی، انتقال به قیمت‌های مصرف‌کننده احتمالاً بیشتر از گذشته خواهد بود و در محیطی با تورم بالاتر، مصرف‌کنندگان می‌توانند تمایل بیشتری به پذیرش انتقال قوی‌تر از هزینه‌ها داشته باشند.

عامل دوم در رشد قیمت‌ها مربوط به دستمزد است. از زمانی که تورم شروع به افزایش کرد، تاکنون فقط تعداد کمی از قرارداد‌های دستمزد مورد مذاکره مجدد قرارگرفته است. اما شکی نیست که کارگران در نهایت برای از دست دادن درآمد واقعی غرامت بخواهند. عامل سوم مربوط به فشار‌های ساختاری صعودی بر تورم است. در این زمینهبانک مرکزی اروپا ارزیابی کرده است که خطرات صعودی پیرامون دور نمای تورم، به ویژه در کوتاه‌مدت تشدید شده است.

جنگ اوکراین، تورم جهانی و اقتصاد ایران
با توجه به اینکه بالغ بر ۳۰ درصد گندم، ۵۵ درصد روغن آفتاب گردان، ۳۵ درصد جو، ۱۰ درصد ذرت و بالغ بر ۲۰ درصد دانه‌های آفتابگردان جهان توسط دو کشور روسیه و اوکراین تامین می‌شود، یقینا جنگ این دو کشور وضعیت عرضه و قیمت کالای‌های اساسی را دچار اختلال کرده و در ادامه نیز خواهد کرد.

برخی از کارشناسان بر این باورند که همزمانی اصلاح قیمت کالا‌های اساسی در ایران با اتفاقات جهانی در حوزه مواد غذایی به یکدیگر مرتبط هستند. به بیان دیگر با توجه به اینکه رخداد‌های کنونی جهان قیمت مواد غذایی و کالا‌های اساسی را دگرگون کرده است و این امر می‌تواند هرچه بیشتر دولت ایران را در تامین کالای‌های اساسی دچار مشکل کند، دولت دست به سیاست اصلاح قیمت کالا‌های اساسی زده است.