ارزش لیر باز هم کمتر خواهد شد

یکی از مشکلات اقتصادی کشور ترکیه، بدهی خارجی است. سال قبل این کشور در لیست خاکستری اف‌ای تی اف قرار گرفت و پس از آن با وجود بدهی خارجی ارزش لیر دچار کاهش شد.

گردشگری و توریسم درآمد مهمی برای دولت ترکیه ایجاد میکرد که با شیوع کرونا آسیب دید و ترکیه دچار کاهش شدید درآمد‌ها شد. کاهش درآمد ها، بالا بودن بدهی‌های خارجی و قرارگیری ترکیه در لیست خاکستری اف‌ای تی اف سه رأس مثلث کاهش بودند که لیر ترکیه را مجبور به کاهش در سال قبل کردند.

رییس جمهور ترکیه برای آنکه به افزایش درآمد‌ها کمک کند تا کاهش درآمد‌های حاصل از آسیب صنعت توریسم کمی جبران شود همزمان با کاهش ارزش پول کشورش سود بانکی را کاهش داد و همین امر سبب فشار بیشتر بر لیر ترکیه شد. با کاهش ارزش پول ملی و کاهش نرخ بهره بانکی، میزان صادرات و تولید ناخالص ترکیه در سال قبل افزایش زیادی داشته است.

طبق آخرین گزارش اکونومیست، تولید ناخالص داخلی ترکیه نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۹.۱ درصد افزایش یافته است، ولی میزان تورم سالانه نیز ۷۰ درصد بوده است. رییس جمهور ترکیه در سال گذشته هنگام کاهش ارزش پول کشورش گفت که مانند چین با کاهش ارزش پول ملی رشد اقتصادی را افزایش خواهد داد. ولی نکته‌ای که او به آن اشاره نکرد آن بود که چین همزمان با کاهش خودخواسته ارزش پول ملی کشورش، نرخ تورم را پایین نگه داشت تا سرمایه گذاری در کشورش توجیه اقتصادی داشته باشد. ولی ترکیه به خاطر افزایش قیمت انرژی و مشکلات اقتصادی تورم ۷۰ درصدی را در سال قبل تجربه کرده است و این تجویز برای کشور ترکیه که تورم بالایی دارد درست نیست.

بر اساس گزارش خبرگزاری بلومبرگ در هفته قبل یکی از مسؤلین ارشد جمع آوری اطلاعات تورم ترکیه که با انتقاد‌های تند به خاطر انتشار اطلاعات قابل اطمینان مواجه شده بود استعفا داد. هم چنین این خبرگزاری در گزارش روز جمعه خود اعلام کرد که میزان ذخایر ارزی ناخالص ترکیه در سال جاری بیشترین کاهش را داشته است.

بر اساس گزارش بانک مرکزی این ذخایر در هفت روز منتهی به ۱۳ می ۴.۸ میلیارد دلار کاهش داشته است و این کاهش سطح کل دارایی‌ها بدون محاسبه طلا را به پایین‌ترین سطح ده ماهه رسانده است. این خبرگزاری گفته است که شواهد نشان میدهد حمایت از ارزش لیر با هزینه‌های فزاینده‌ای همراه خواهد بود.

در حال حاضر هر دلار ۱۵.۹۶۸ لیر ارزش دارد. سایت تریدینگ اکونومیک گفته افزایش تورم و رکود انتظاری فشار فروش بر لیر را افزایش داده است. بهره واقعی منفی هم انگیزه نگهداری لیر و منابع بانکی را کاهش داده است. این سایت که داده‌های نموداری و قیمتی ۱۹۶ کشور جهان را ارائه می‌کند کاهش ارزش لیر را ادامه دار دانسته و بر اساس نمودار‌ها پیش بینی کرده ارزش دلار در پایان فصل ۱۶.۳۵ لیر و در پایان سال به ۱۷.۷۳ لیر برسد.

اما کاهش ارزش لیر ترکیه چه تاثیری بر ایران دارد؟ ایران و ترکیه رقیب صادراتی یکدیگر محسوب می‌شوند و بازار‌های هدف مشترک دارند در صورتی که لیر ترکیه ضعیف شود و ارزش پول ملی کشورمان ثابت بماند قیمت تمام شده کالا‌های صادراتی ترکیه ارزانتر از ایران میشود و توان رقابتی کالا‌های ترکی در برابر ایران افزایش می‌یابد که این مسئله میتواند باعث افزایش سهم کالا‌های ترکیه‌ای در بازار‌های هدفی شود که ایران هم در آن حضور دارد و دآرمد‌های صادراتی ایران را تحت تاثیر قرار دهد.