آیا ورود روزانه ۱۵ هزار زائر ایرانی به عراق صحت دارد؟

«احمد وحیدی» وزیر کشور جمهوری اسلامی ایران و «عثمان الغانمی» همتای عراقی او در ۱۷ خرداد ۱۴۰۱ در تهران، یادداشت تفاهمی درخصوص ۵ پرونده مهم از جمله ساماندهی ورود زائران از طریق گذرگاه‌های مرزی زمینی، امضا کردند.

یادداشت تفاهم مذکور در خصوص تسهیل ورود مسافران از طریق گذرگاه‌های زمینی شبیه گذرگاه‌های مرزی هوایی (از طریق فرودگاه ها) است و دو طرف بر سر ورود روزانه ۲ هزار ایرانی از طریق گذرگاه‌های مرزی زمینی توافق کردند.

وزارت کشور عراق متعاقبا در ۱۵ ژوئن (۲۵ خرداد ۱۴۰۱) با انتشار سندی رسمی اعلام کرد که موافقت نخست وزیر عراق با ورود روزانه دو هزار و ۵۰۰ زائر از طریق دو مرز زمینی «زرباطیه» (مهران) و «شلمچه» حاصل شده است.

وزارت کشور عراق زمان اجرای طرح ورود زمینی زائران ایرانی را از امروز شنبه ۲۸ خردادماه ۱۴۰۱ اعلام کرد و از دو گذرگاه مرزی خواست تمامی پرسنل و تدابیر لازم برای تسهیل عبور زائران ایرانی از این دو مرز فراهم کنند.

آنچه در این راستا مهم است و مقام‌های مسئول ایرانی از جمله سفارت جمهوری اسلامی ایران در عراق بر آن تاکید دارند اینکه زائران محترم ایرانی باید از سفر انفرادی و هجوم به مرز‌ها خودداری کرده و اعزام زائران به صورت کاروانی و با مدیریت سازمان و حج و زیارت است تا اشکالات بعدی در خصوص تجمع مردم در پشت مرز‌ها ایجاد نشود.

توافق اولیه مبنی بر ورود دو هزار و ۵۰۰ زائر است و بر اساس برخی گزارش‌ها انتظار می‌رفت با سازماندهی هماهنگ دو کشور ایران و عراق از جمله تسهیل ورود و خروج زائران و فراهم کردن وسایل نقلیه لازم و هتل‌های مناسب شان زائران، این رقم به تدریج با توافق دو کشور افزایش یابد و حتی صحبت از افزایش تدریجی تعداد زائران ورودی به عراق تا ۱۵ هزار نفر در رزو نیز شد.

اما سخنگوی وزارت کشور عراق می‌گوید «اخبار منتشر شده درباره ورود روزانه ۱۵ هزار زائر ایرانی از مرز‌های زمینی و بدون روادید صحت ندارد و ایران هم در مقابل، به همین ترتیب درباره مجوز‌های ورود (از عراق به خاک ایران) عمل می‌کند.»

ژنرال «خالد المحنا» می‌افزاید: توافق حاصل شده درباره ورود بدون ویزای ۲ هزار و ۵۰۰ زائر ایرانی از مرز‌های زمینی است و این غیر از وضعیت جاری ورود (بدون ویزا) از طریق پرواز‌ها است.

به نظر می‌رسد که این توافق مربوط به اعزام زائران در شرایط عادی از طریق مرز‌های زمینی است، اما در مناسبت‌های ویژه از جمله اربعین، عاشورا یا نوروز که تقاضا برای سفر زیارتی به عراق افزایش می‌یابد، ساز و کار‌های دیگری از جمله ثبت نام پیشاپیش در سامانه ویژه سازمان حج و زیارت وجود دارد.