کشف دوباره گنجینه‌ای از فسیل‌های ۲۶۰ میلیون ساله در برزیل

وضعیت خاص منطقه‌ای در برزیل باعث شده است تا گنجینه‌ای از فسیل‌های متعلق به یکی از رویداد‌های بزرگ انقراض تاریخ کره‌ی زمین به‌خوبی دست‌نخورده باقی بماند. خبرگزاری لایوساینس گزارش می‌دهد این محوطه باستانی که «سرو چاتو» نام دارد، در ایالت ریو گرند دو سول در جنوب برزیل و نزدیکی کشور اروگوئه واقع است.

حدود ۲۶۰ میلیون سال قبل در اواخر دوره‌ی پرمین (۲۹۹ میلیون تا ۲۵۱ میلیون سال قبل) شرایط این مکان برای گیر‌انداختن و سالم نگه داشتن اجساد موجودات زنده ایدئال شده بود. بدین‌ترتیب، هم‌اکنون لایه‌های سنگی سرو چاتو پر از فسیل‌های بسیار ارزشمندی، به‌خصوص فسیل‌های گیاهان هستند. ازآن جاکه گیاهان بافت‌های سختی ندارند، معمولاً به‌خوبی بقایای حیوانی فسیل نمی‌شوند.

دیرینه‌شناسانی که برای اولین‌بار سرو چاتو را در سال ۱۹۵۱ کشف کردند، از کشف بقایای فسیلی دست‌نخورده از دوران پرمین به‌شدت هیجان‌زده شده بودند. بااین‌حال، بدون وجود نشانه‌های درخورملاحظه و فناوری‌های مکان‌یابی موفق نشدند مختصات جغرافیایی محل را به‌درستی ثبت کنند و تمام تلاش‌ها برای پیداکردن محوطه با شکست مواجه شد. سرانجام، پس از دهه‌ها گروه تحقیقاتی جدیدی دوباره به منطقه اعزام شد و این‌بار در سال ۲۰۱۹ محققان موفق شدند محوطه‌ی گم‌شده را دوباره کشف کنند.

دیرینه‌شناسان در سال ۱۹۵۱ (سمت چپ) محوطه‌ی سرو چاتو را کشف کردند؛ اما به‌دلیل ثبت اشتباه مختصات، محوطه را گم کردند.

ژوزلین مانفروی، دیرینه‌گیاه‌شناس از دانشگاه واله دو تاکواری، در‌این‌باره اظهار کرد که چندین دهه، موقعیت جغرافیایی این برون‌زد ناشناخته باقی مانده و همین هم انگیزه‌ای شده بود تا تیم‌های تازه‌ای برای شکار گنج به منطقه سفر کنند. مانفروی کشف اخیر را فرصت ارزشمندی برای «نوشتن تاریخچه‌ی منطقه با استفاده از سوابق فسیلی» دانست.

وب‌سایت سیلیکون ریپابلیک نیز در گزارش خود عنوان کرده است که دیرینه‌شناسان پس از کشف دوباره‌ی محوطه‌ی سرو چاتو، حفاری‌های هدفمندی را آغاز کرده‌اند. تا به امروز محققان موفق شده‌اند بیش از ۱۰۰ فسیل عمدتاً گیاهانی از‌جمله اجداد گیاهان مخروطی و سرخس‌های امروزی را کشف کنند. در همین حال، محققان در محوطه‌ی سرو چاتو به فسیل‌های ماهیان و نرم‌تنان هم رسیدند. با وجود این کشف بزرگ، دیرینه‌شناسان عقیده دارند آنچه تا‌به‌حال کشف کردند، تنها حکم نوک کوه‌یخ سرو چاتو را دارد.

درحقیقت، محققانی که برای اولین‌بار این محوطه را کشف کرده بودند، در مدت کوتاهی دراختیارشان، تنها به بررسی لایه‌های رویی محوطه اکتفا کردند. حال، با اینکه حدود ۳ سال از کشف دوباره سرو چاتو می‌گذرد، همچنان بخش‌های زیادی از محوطه بدون بررسی مانده است.

ژوسه سالاو فراس، سرپرست تیم تحقیقاتی که حفاری‌های فعلی را در سرو چاتو انجام می‌دهد، در بیانیه‌ای اعلام کرد: «منطقه‌ای که باید حفاری شود، بسیار وسیع است. تخمین می‌زنم حتی ۳۰ درصد از کل محوطه را هم بررسی نکرده باشیم.»

در اواخر دوره‌ی پرمین طی رویداد انقراض بزرگی، حدود ۹۰ درصد از اشکال حیات در کره‌ی زمین از بین رفتند.

فسیل‌های گیاهی که در سرو چاتو کشف شده‌اند، به دیرینه‌شناسان می‌توانند کمک کنند تا اطلاعات تازه‌ای درباره‌ی تغییرات شدید آب‌وهوایی در اواخر دوره‌ی پرمین به دست بیاورند. این رویداد انقراض بزرگ باعث نابودی حدود ۹۰ درصد از اشکال مختلف حیات در کره‌ی زمین شده بود.

فراس ابراز امیدواری کرد که حفاری‌های بیشتری در آینده انجام شود. وی خاطر نشان کرد اولین تیم‌هایی که به منطقه اعزام شده بودند، به‌دلیل وجود سنگ‌های آهکی ضخیم نمی‌توانستند حفاری‌های عمیق را انجام دهند. او افزود:

همین حالا هم حفاری در چنین مکانی با وجود فناوری‌های مختلف بسیار دشوار است. دشواری‌هایی که محققان در سال ۱۹۵۱ با آن‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کردند، کاملاً تصورپذیر است.