افزایش وزن صادرات در دولت سیزدهم

برخی کارشناسان، نسبت به گزارش دولت رئیسی درباره افزایش صادرات غیرنفتی انتقاد کرده و می‌گویند رشد صادرات غیرنفتی در دولت سیزدهم ناشی از افزایش قیمت کالا‌ها در جهان بوده است.

به نظر می‌رسد در بیان این کارشناسان، واقعیات زیر نادیده گرفته شده است:

۱- اگر طبق گفته این کارشناسان، افزایش نرخ کالا در بازار‌های جهانی باعث رشد صادرات ایران شده است، پس طبیعتاً نرخ مواد اولیه وارداتی و نهاده‌های دامی ایران هم افزایش داشته است. پس مثبت شدن تراز تجاری کشور دلیل دیگری جز افزایش قیمت کالا‌ها داشته است.

۲- در تمام گزارش‌های گمرک و سازمان توسعه تجارت، هم آمار ارزش صادرات و هم آمار وزن صادرات منتشر شده است. همانطور که در آمار سازمان توسعه تجارت مشخص است در سال ۱۴۰۰ هم وزن و هم ارزش صادرات غیرنفتی کشور نسبت به سال ۱۳۹۹ رشد کرده است.

۳- نکته مهمتر مثبت شدن تراز تجاری کشور بعد از دو سال ثبت تراز تجاری منفی در سال جاری است. در سه ماهه اول امسال تراز تجاری کشور مثبت ۶۰۵ میلیون دلار بوده است.

۴- طبق آمار راه‌آهن، مجموع ترانزیت ریلی از کشور در سال ۱۴۰۰ از لحاظ وزنی ۱۳۷ درصد بیشتر از سال ۱۳۹۹ شده است.

مجموع صادرات ریلی از لحاظ وزن نیز در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل از آن ۳۰ درصد افزایش یافته است.

حمل بین‌المللی ریلی ایران نیز در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹ بیش از ۵۶ درصد از لحاظ وزن رشد کرده است.

۵- دولت سیزدهم برای ارائه گزارش عملکرد موفق خود، صرفاً به گزارش‌های کمی و آماری اکتفا نمی‌کند و گزارش عملکرد کیفی اقداماتش را نیز منتشر کرده است هرچند کمتر مورد توجه قرار گرفته است. مثلاً می‌توان به تشریح جزئیات موافقت‌نامه‌های تجاری، توسعه خطوط کشتیرانی، تسهیل قوانین، توسعه رایزنان بازرگانی، توسعه پلتفرم‌های بین‌المللی بازاریابی و توسعه مراکز تجاری اشاره کرد.

۶- رشد شدید صادرات ایران در بازار‌های جدید واقعیتی است که بیانگر موفق بودن رویکرد دولت سیزدهم است. رشد چند برابری صادرات ایران به مناطقی نظیر آفریقا، جنوب شرق آسیا و آسیای میانه و حتی اروپا نشان از برنامه‌ها و اقدامات دولت در زمینه توسعه تجارت دارد که ربطی به وزن و ارزش آن ندارد.

۷- افزایش ۳۶۷ درصدی صادرات خدمات فنی و مهندسی در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹ و ۵۱۸ درصدی در سه ماهه ابتدای ۱۴۰۱ نسبت به مدت مشابه سال ۱۳۹۹ نکته مهم دیگر است.

۸- واقعیت مهمتر آن که افزایش قیمت کالا‌ها در سطح جهان از زمان جنگ روسیه و اوکراین یعنی از اوایل اسفند شروع شده است. این در حالی است که رشد صادرات در سال ۱۴۰۰ حتی تا قبل از اسفند نیز ارقام مطلوبی بود.