امروزه به دلیل نیاز اقتصادی بشر برای تامین معاش و هزینههای زندگی، حقوق و دستمزد اهمیت بسیاری در زندگی آحاد جامعه پیدا کرده و نقش موثری در بهره وری و انگیزه نیروهای کار در مجموعهها و محیطهای کار دارد.
مقام معظم رهبری در بیانات خود کارگران را ستون فقرات تولید دانسته و بر لزوم رفع مشکلات این قشر در زمینههای مختلف معیشتی و امنیت شغلی، رعایت حقوق طبیعی نیروی کار، پرداخت دستمزد عادلانه و منظم و بدون تاخیر، آموزش و بیمه، خدمات رفاهی و مساله بهداشت و درمان به عنوان حقوق کارگران تاکید فرمودند.
بسیاری از کارشناسان موضوع دستمزد را در انگیزه نیروهای کار و ایجاد تولید رقابتی و باکیفیت موثر میخوانند و معتقدند کارگری که دغدغه حقوق و دستمزد خود را نداشته و قادر به تامین هزینههای زندگی باشد موجب افزایش بهره وری بنگاه و تولید با کیفیت میشود.
رضا وفایی یگانه ـ کارشناس حوزه کار ـ درباره نقش دستمزد در معیشت نیروهای کار میگوید: یکی از عوامل موثر در تولید، سرمایه انسانی و نیروی کار است و در صورتی که انگیزه کار در افراد به وجود آید به ارتقای بهره وری و کیفیت تولید داخل منجر میشود.
وی در ارزیابی تاثیر افزایش دستمزد بر تولید و معیشت میگوید: افزایش دستمزد صرفنظر از آنکه در تامین معیشت خانوار نقش بسزایی دارد، به لحاظ روانی بر هزینههای تولید تاثیرگذار است. در حال حاضر هزینههای مربوط به دستمزد بین ۱۰ تا ۲۰ درصد هزینههای تولید را شامل میشود و افزایش هزینه دستمزد بر هزینههای تولید در بخشها و صنایع مختلف حدود ۵ تا ۱۰ درصد قیمت تمام شده کالا را افزایش میدهد.
این کارشناس اشارهای هم به نامتناسب بودن افزایش دستمزد با نرخ تورم طی یک دهه گذشته کرده و میگوید: علیرغم آنکه قوانین و اسناد بالادستی بسیاری در حوزه کار وجود دارد، ولی در طول سالهای اخیر دستمزد به تناسب تورم رشد نکرده و این امر موجب عقب افتادگی مزدی کارگران شده است.
به گفته وی، پایین بودن دستمزد و عدم افزایش آن متناسب با نرخ تورم، قدرت خرید خانوارها را تضعیف میکند در حالی که با افزایش حقوق و دستمزد قدرت خرید افزایش مییابد و این مساله به نفع کارفرما و تولیدکننده است.
به اعتقاد فعالان و کارشناسان حوزه کار، یکی از دلایل بالا بودن کیفیت تولیدات در کشورهای خارجی، حقوق و دستمزد است و اکثر کشورها به دلیل آنکه نیروی کار را سرمایه مهمی برای صنعت، تولید و اقتصاد میدانند به تامین نیروی کار و پرداخت حقوق و دستمزد شایسته و مناسب با وضع زندگی او توجه میکنند.
به گزارش ایسنا، بیتردید داشتن امنیت شغلی، نبود دغدغه معیشت و دریافت دستمزد عادلانه و شایسته، نیروی کار را به تلاش برای بالا بردن بهرهوری و تولید محصول کیفی و رقابتی ترغیب میکند و انگیزه او برای کار را افزایش میدهد.