۲۵ سال نرخ مشارکت اقتصادی در ایران

بررسی‌ها نشان می‌دهد به طور کلی نرخ مشارکت اقتصادی در این ۲۵ سال روندی افزایشی داشته است، تا حدودی بهبودی جمعیت فعال اقتصادی در سالیان گذشته را می‌توان ناشی از افزایش مشارکت زنان نسبت به دهه ۷۰ در ایران دانست. همچنین نرخ بیکاری به ثبت رسیده در سال ۱۴۰۰ پایین‌ترین نرخ بیکاری به ثبت رسیده از سال ۷۶ تا کنون است. در این گزارش به بررسی نرخ مشارکت اقثصادی در ۲۵ سال گذشته پرداخته شده است.

مشارکت اقتصادی رو به صعود
میانگین نرخ مشارکت اقتصادی در ۲۵ سال گذشته ۳۸.۸ درصد برآورد شده است، به بیان ساده‌تر از سال ۷۶ تا سال ۱۴۰۰ به طور میانگین حدود ۳۸ درصد از جمعیت حاضر در سن اقتصادی، جویای کار و مایل به شاغل شدن بوده اند. نرخ مشارکت اقتصادی در سال ۷۶ یا همان سال ابتدایی دولت اصلاحات ۳۴ درصد بوده است، این در حالیست که در سال پایانی دولت سید محمد خاتمی این نرخ به ۴۱ درصد رسیده است. به عقیده برخی از اقتصاددانان افزایش نرخ مشارکت اقتصادی را می‌توان از زاویه‌ای به عنوان امیدوار شدن جامعه به فضای اقتصادی و پویا‌تر شدن مردم نیز تلقی کرد، ازهمین حیث افزایش مشارکت اقتصادی از سال ۷۶ تا ۸۴ را می‌توان به دلیل بهبود شرایط اقتصادی و همچنین رشد‌های اقتصادی مناسب به ثبت رسیده در آن سال‌ها دانست.

افت در شاخص مشارکت
از سال ۸۵ روند نزولی در نرخ مشارکت اقتصادی آغاز شد و تا سال ۹۳ نیز ادامه یافت. به بیان دیگر نرخ مشارکت اقتصادی از ۴۱ درصد در سال ۸۴ به حدود ۳۷ درصد در سال ۹۳ رسید. عکس نکته‌ای که در سطور بالا گفته شد در این بازه زمانی صدق می‌کند، در سال‌های دولت نهم و دهم به علت رشد‌های نه چندان جالب اقتصادی و بدبینی به فضای اقتصاد، نرخ مشارکت اقتصادی کاهش یافته است.

از سال ۹۴ بار دیگر روند صعودی در این شاخص آغاز شد و این نرخ در سال ۹۷ به ۴۰.۵ درصد رسید. در سال ۹۸ این نرخ به بالای ۴۴ هم رسید، اما این افزایش در نرخ مشارکت اقتصادی به دلیل تغییر سن اشتغال و برخی محاسبات مرکز آمار بوده است. طبق آخرین آمار‌های اقتصادی این نرخ با اهمیت در حوزه کلان از ۴۱.۳ درصد در سال ۹۹ کاهش یافته و به کانال ۴۰ درصد وارد شده است.